Lời trách yêu…

Trong tạp chí Tia Sáng số 4/2006, ở trang thời sự trong nước, có 2 đề mục thiếu chủ ngữ khiến người đọc phải mất công tìm hiểu. Đề mục 1. Đẩy mạnh hội nhập quốc tế về KH&CN khiến người đọc tưởng là một khẩu hiệu đấu tranh, té ra nó là đầu đề của một dự án của Bộ KH&CN. Thế thì tại sao đầu đề không ghi Đề án đẩy mạnh... rồi nội dung nói tóm tắt những đề xuất của dự án? Đề mục 2 ghi: Sắp chế tạo VINASAT khiến tôi tự hỏi ai là chủ ngữ đây? Là Việt Nam ư? Là Bộ Bưu chính Viễn thông ư? Nếu đúng thế thì mừng quá! Thế nhưng đoạn dưới lại viết: ta phải chi 2.800 tỉ tức là ngót 200 triệu đô la để thuê một hãng của nước ngoài chế tạo. Vậy để lửng chủ ngữ ở đề mục 2 phải chăng để lừa dối thiên hạ?

Nhân đây tôi cũng xin kể lại sai lầm của chính tôi khi đề xuất với lãnh đạo Viện Khoa học Việt Nam thành lập Trung tâm Không gian (Space center) với nhiệm vụ chính là nghiên cứu kĩ thuật viễn thám, ngoài ra có việc chuẩn bị cho đồng chí Phạm Tuân bay vào vũ trụ. Mùa hè năm 1980, trong khi Phạm Tuân bay vào vũ trụ cùng Gorơbachôp, thì tôi được đến thăm Trung tâm Quốc gia Nghiên cứu không gian của Pháp ở Tuludơ (CNES – Centre national d’etudes spaciales) là nơi nghiên cứu chế tạo vệ tinh, tên lửa và máy bay phản lực. Tôi sửng sốt khi thấy quy mô các phòng thí nghiệm và trình độ khoa học công nghệ của Trung tâm đó. Tôi nghĩ ngay cái tên Trung tâm không gian thì oai thật, nhưng nếu cứ giữ cái tên gọi đó thì thành ra vừa tự dối mình vừa dối người, nên đã đổi tên là Trung tâm Viễn thám. Một tạp chí khoa học đứng đắn và trí tuệ như Tia Sáng sao lại sơ suất như vậy? Đó vừa là lời trách yêu vừa là mong muốn của tôi nhân Tia Sáng tròn 15 tuổi.

GS. NGND Nguyễn Văn Chiển

Tác giả