Trồng rau trong những trang trại thẳng đứng
Rau tươi đang trở thành mặt hàng khan hiếm, do đó nhiều công ty chuyển hướng tập trung vào lĩnh vực này. Các “nhà máy” sản xuất rau xanh ngay trong đô thị theo kiểu trang trại thẳng đứng (Vertical Farm) đang trở thành một xu hướng mới được nhiều công ty đầu tư.
David Rosenberg, CEO của AeroFarms trồng xà lách khác với cách trồng thông thường rất nhiều. Không có cuốc xẻng và cũng không có đất, Rosenberg dùng một thiết bị tương tự hộp rắc hạt tiêu và xoay xoay thiết bị đó liên tục. Hàng nghìn hạt giống rau rải đều trên một lớp bông plastic ẩm và sau 16 ngày có thể thu hoạch xà lát. Trang trại thẳng đứng của AeroFarms vận hành theo cách này.
Trang trại được bố trí trong khuôn viên một nhà máy cũ ở gần New York. Trên diện tích 6400 m2, người ta bố trí 35 “luống rau” nằm kề nhau và xếp chồng lên nhau cao tới12 tầng. Cách bố trí xếp chồng các luống rau theo chiều thẳng đứng giúp tiết kiệm được nhiều diện tích.
Điều khiến khách tham quan ngạc nhiên nhất là, trang trại này hầu như không có điểm gì giống với một cơ sở sản xuất nông nghiệp truyền thống mà giống một nhà máy. Điều nổi bật ở trang trại này là trồng rau mà không cần đất. Rau phát triển được là nhờ vào quá trình phun ẩm liên tục cho bộ rễ của cây. Khi phun sương người ta cung cấp chất dinh dưỡng cho cây, nhờ thế cây phát triển nhanh hơn phương pháp canh tác thông thường. “Chúng tôi chiếu và điều chỉnh lượng ánh sáng phù hợp cho lá, đồng thời bố trí bên cạnh đó nhiều quạt nhỏ cung cấp không khí cho cây”, Rosenberg giảng giải về cách vận hành của “nhà máy rau” trong một video của tạp chí Bloomberg… “So với các trang trại thông thường ở đây chúng tôi tiết kiệm được 95% lượng nước tưới và hoàn toàn không dùng thuốc bảo vệ thực vật cũng như thuốc diệt cỏ, diệt sâu bệnh vv…” , ông nói thêm.
Lối canh tác này cho phép AeroFarms thu hoạch từ 20 đến 30 đợt rau/ năm. Hiện tại AeroFarms có thể trồng khoảng 250 lọai rau, đậu và rau thơm… Trong vòng năm năm tới dự kiến sẽ có thêm vài chục cơ sở trồng rau xanh trong thành phố tương tự như cơ sở này sản xuất này.
Điểm ưu việt thứ hai đối với các trang trại thẳng đứng trong thành phố này của AeroFarms là giúp giảm tối đa việc vận chuyển rau xanh đến người tiêu dùng. Rau quả sau khi thu hoạch sẽ được chuyển đến các điểm tiêu thụ gần nhất.
Mô hình trang trại thẳng đứng này xuất phát từ ý tưởng của GS Dickson Despommier tại Đại học Columbia từ năm 1999 khi ông giảng dạy trước sinh viên trong trường. Năm 2010 đã công bố một cuốn sách mang tên “The Vertical Farm: Feeding the World in the 21st Century” [Trang trại thẳng đứng: cung ứng cho thế giới trong thế kỷ 21] với quan điểm cho rằng các trang trại cao tầng này có thể góp phần chống lại nạn khai hiếm lương thực hiện nay.
Không chỉ ở Hoa Kỳ, Trung tâm Hàng không và du hành vũ trụ Đức cũng đã áp dụng mô hình canh tác mới mẻ này. Chỉ trong một năm, mỗi tầng của trang trại thẳng đứng cũng giúp thu hoạch được gần 63 tấn xà lách hoặc 95 tấn cà chua. Mặt bằng của trang trại mini này có diện tích khoảng 2600 m2. Giống như ở AeroFarms, cây trồng tại đây được cung cấp một lượng dung dịch chất dinh dưỡng được cân đo chính xác và hệ thống đèn LED chuyên dụng chiếu sáng.
Tuy nhiên, giá thành sản xuất nông sản theo cách này thường rất cao so với canh tác thông thường. Chi phí sản xuất 1 kg rau lên đến 12 Euro. Do đó phương án này hoàn toàn chưa thích hợp về mặt kinh tế đối với những vùng đang khan hiếm rau quả. Mặt khác, các trang trại theo chiều thẳng đứng cũng rất “ngốn” năng lượng. Do đó, vẫn còn rất xa nữa thì mô hình canh tác này mới có thể trở nên phổ biến tới mức đại trà. Các nhà khoa học, các công ty đầu tư sẽ còn tiếp tục nghiên cứu để tối ưu về giá thành sản xuất cũng như năng lượng tiêu thụ.
Hoài Trang dịch.
