Một số tin khoa học mới trong tuần

Phát hiện ba chủng norovirus mới, tìm thấy khu vực xây dựng ký ức trong não bộ, các gene cũng hoạt động theo một hệ thống phân cấp, tác động của cây trồng biến đổi gene tới môi trườn.

Tìm thấy khu vực xây dựng ký ức trong não.

Phát hiện ba chủng norovirus mới

Các nhà khoa học Australia đã phát hiện ba chủng mới của norovirus là nguyên nhân của một đợt dịch viêm dạ dày-ruột, trong vài tháng qua. Norovirus là một ARN virus sợi đơn gây ra nôn mửa, tiêu chảy, buồn nôn, và trong một số trường hợp gây mất một phần vị giác. Virus này lây lan qua những thứ như hạt aerosol [các hạt chất rắn hoặc các giọt chất lỏng, trong không khí hoặc chất khí khác] và phân bị nhiễm bệnh, nó có thể tồn tại trong điều kiện thường bảy ngày.

Các chủng đã được đặt tên là New Orleans 2009 / Sydney 2012, GII.P16 / Sydney năm 2012, và Kawasaki 308.

Trên thế giới, virus ảnh hưởng đến 267 triệu người, và khiến 200.000 người tử vong mỗi năm, thường là ở những bệnh nhân có hệ miễn dịch suy yếu, chẳng hạn như trẻ nhỏ hoặc người già.

Tìm thấy khu vực xây dựng ký ức trong não bộ

Nhóm nghiên cứu của Rosa Cossart tại Institut de Neurobiologie de la Méditerranée ở Marseille, Pháp, đã tìm ra được khối ghi ký ức trong não bộ từ thí nghiệm trên tế bào não của chuột. Để có được hình ảnh, Cossart và nhóm của bà đã thêm vào một loại protein huỳnh quang cho tế bào thần kinh của bốn con chuột. Nhóm nghiên cứu sử dụng huỳnh quang để lập bản đồ hoạt động tế bào thần kinh. Quan sát các hoạt động của hơn 1.000 tế bào thần kinh trên mỗi con chuột, nhóm nghiên cứu xem xét những gì đã diễn ra khi chuột đi bộ trên máy chạy bộ hoặc đứng. Các tế bào thần kinh tương ứng với mỗi phần của bộ nhớ không phải đều nằm cạnh nhau, mà hỗn hợp lên khắp vùng hồi hải mã (hippocampus).
Các gene cũng hoạt động theo một hệ thống phân cấp

Giáo sư Brenda Andrews (Đại học Toronto) cùng Charles Boone và Chad Myers (Đại học Minnesota-Twin Cities) đã tiến hành lập mạng di truyền và nhận ra rằng các gene trong tế bào làm việc trong một mạng được phân cấp rõ ràng về chức năng của các gene, các cặp gene để tổ chức các hoạt động sống của tế bào. Nghiên cứu đột phá này mất 15 năm để hoàn thành, bắt đầu với nghiên cứu các gene của tế bào nấm men. Nghiên cứu vi khuẩn cũng có lợi thế nhất định vì 6.000 gene trong tế bào vi khuẩn đều có ở tế bào của người, nghiên cứu chúng tương đối dễ hơn so với nghiên cứu 20.000 gene người.

Bản đồ di truyền của nấm men chỉ ra các gene trong tế bào tương tác thực sự với nhau, các gene chức năng hoạt động theo cặp, nếu phá hủy cặp gene đồng nghĩa việc phá hủy chức năng của cặp gene đó.

Bước tiếp theo của nghiên cứu là tìm ra bản đồ tương tác gene người, và nó sẽ giúp ích rất nhiều cho cuộc chiến chống lại bệnh tật, đặc biệt là bệnh ung thư.

Tác động của cây trồng biến đổi gene tới môi trường

Các nhà nghiên cứu ở Mỹ đã thực hiện một nghiên cứu trong 14 năm về tác động của cây trồng biến đổi gene tới môi trường. Cụ thể, họ xem xét mối quan hệ giữa cây trồng biến đổi gene và lượng thuốc bảo vệ thực vật cần sử dụng khi trồng các cây trồng biến đổi gene. Nhóm nghiên cứu do nhà kinh tế Federico Ciliberto (Đại học Virginia) đứng đầu, thu thập dữ liệu từ 5.000 nông dân trồng đậu tương và 5.000 nông dân trồng ngô ở Mỹ với hai loại biến đổi gene: một là diệt côn trùng, hai là kháng thuốc diệt cỏ glyphosate. Các nhà nghiên cứu phát hiện sử dụng nhiều cây biến đổi gene thực sự làm tăng việc sử dụng thuốc diệt cỏ lên 28%. Điều này là do cỏ dại kháng glyphosate phát triển trong các trang trại trồng cây biến đổi gene. Nhưng cây trồng biến đổi gene cũng giảm việc sử dụng thuốc trừ sâu: nông dân trồng ngô sử dụng cây biến đổi gene cắt giảm được 11,2% lượng thuốc trừ sâu. Điều này chủ yếu là do các trang trại có cây trồng biến đổi gene làm côn trùng không phát triển khả năng kháng thuốc trừ sâu. Những phát hiện mâu thuẫn đòi hỏi nghiên cứu thêm về cây trồng biến đổi gene và tác động của chúng đối với môi trường, nông dân và người tiêu dùng.

Đức Hưng tổng hợp.

Tác giả