Người nâng niu những “Mầm sống”

Sinh năm 1946 tại Bắc Ninh, họa sĩ Nguyễn Thị Hiền được công chúng yêu hội họa biết đến qua những triển lãm tập thể tại Việt Nam, Nhật, Singapore, Đức, Mỹ... Sau thành công của triển lãm cá nhân với tên gọi Dòng chảy tại Thành phố Hồ Chí Minh tháng 6/2005, năm 2006, Nguyễn Thị Hiền tiếp tục dòng chảy ấy với triển lãm cá nhân tại Hà Nội. Triển lãm Dòng chảy II – Mầm sống của họa sĩ Nguyễn Thị Hiền vừa qua được khai mạc tại bảo tàng Dân tộc học dưới sự bảo trợ của tạp chí Tia Sáng, tạp chí Xưa và nay.

Tốt nghiệp trường Mỹ thuật Hà Nội năm 1967, chuyển vào Nam sinh sống song dường như có một dòng văn hóa truyền thống của đất Kinh Bắc xưa vẫn chảy trong Hiền để chị có được những sáng tạo nghệ thuật mang đậm nét dân gian. Niềm đam mê hội họa của chị được chắp cánh từ người cha, người thầy đầu tiên, nhà văn Kim Lân. Nghệ thuật hội họa qua trái tim, qua trí tuệ, và qua bàn tay của Nguyễn Thị Hiền đã thể hiện một cách tinh tế muôn mặt của cuộc sống. Mỗi một tác phẩm của chị là một sự trải nghiệm, là một tâm sự về cuộc sống, về nghệ thuật của một người 60 năm tuổi đời và gần 50 năm tuổi nghề. Già dặn về kỹ thuật, đa dạng trong bút pháp, tinh tế nhạy cảm trong xử lý màu sắc và hình khối là nhận xét của nhà thơ Dương Tường về họa sĩ Nguyễn Thị Hiền.

 
Trống cơm, Sơn mài, 2006

Điểm sáng của triển lãm Mầm sống lần này chính là tác phẩm sắp đặt 64 quả trứng, nơi chị gửi gắm những triết lý nhân sinh sâu sắc. Đó là ý tưởng từ truyền thuyết của người Việt Nam về bánh chưng và bánh dày, bánh chưng vuông màu xanh tượng trưng cho đất, bánh dày tròn màu trắng tượng trưng cho trời và trên khoảng trời đất ấy chính là sự sống của chúng ta, những mầm sống đang sinh sôi nảy nở không ngừng. 64 quả trứng, có quả tròn trịa ấp ủ mầm sống, có quả sắp nở, có quả mầm sống đã khẽ nhú… Cuộc sống mang đến bao điều tốt đẹp. Nhưng cuộc sống bao giờ cũng có hai mặt. Có những mầm sống sinh ra, có những mầm sống già cỗi chết đi. Bên cạnh hình ảnh em bé đang nằm ngủ ngon lành có hình ảnh của chuyến xe tăng. Bình yên và chiến tranh. Buồn và vui. Hạnh phúc và đau khổ. Sự sống và cái chết. Sinh và tử… Tất cả đan xen, hiện hữu trên dòng chảy của cuộc sống. Tác phẩm sắp đặt của Nguyễn Thị Hiền đã phản chiếu một trí tưởng tượng phong phú, một tình cảm bao la và mãnh liệt. Ý tưởng mầm sống manh nha trong chị từ những năm 70, song phải đến độ tuổi bây giờ, sau thời gian dài chứng kiến những người bạn lần lượt ra đi, chứng kiến bao đổi thay của cuộc sống, chị chiêm nghiệm và hiểu thấu đáo những triết lý sâu sắc của phương Đông về luật luân hồi, về giá trị của cuộc sống. Mầm sống là một món quà gửi đến người xem cùng với thông điệp: cuộc sống tươi đẹp nhưng cũng hết sức ngắn ngủi, mỗi chúng ta phải biết trân trọng mỗi giây mỗi phút quý giá để sống, để trải nghiệm, và để cống hiến.

Ảnh trên: Mầm sống, Chất liệu tổng hợp, 2006

Thúy Hằng

Tác giả