Quảng bá-tuyên truyền và thông tin

Quảng bá-tuyên truyền là một hoạt động phổ biến trong nhiều lĩnh vực của đời sống hàng ngày. Thương mại đã đành, nhưng cũng có y tế, có an toàn giao thông, có hoạt động văn hóa, có sự kiện thể thao, có du lịch hội hè, có vận động bầu cử, v.v Vậy thì cái gì làm ranh giới giữa quảng bá-tuyên truyền với thông tin?

Cửa vào nhà hàng siêu thị thường làm lóa mắt công chúng bằng cả một dãy các đồ dùng điện tử mỗi ngày một mới mẻ và hấp dẫn.

Một cụ già tần ngần đứng đó hồi lâu, rồi chợt vớ được một cô bán hàng trẻ trung hiện đại.
– “Chào cô, tôi muốn hỏi cô về cái máy tính tí chút ạ.”

– “Chào bác, em đang bận quá… Bác cứ xem máy đi đã nhé. Ôi máy tính bây giờ thì đơn giản lắm, như cái tivi thôi, bác cứ tha hồ chọn rồi mua về, bật lên là dùng được ngay ạ.” Cô gái vội vã bước đi với tờ hóa đơn của ai đó trong tay.

—-

Cụ già gãi đầu… May quá, lại có một anh nhân viên của cửa hàng đi qua.

– “Chào anh, tôi muốn hỏi anh về cái máy tính tí chút ạ.”

– “Chào bác, hết sức ngắn gọn nhé.”

– “Vâng, tuần trước tôi có mua ở đây một cái máy tính, về bật lên, nó chạy ngay. Nhưng từ mấy hôm nay nó cứ đứng trơ ra đó, không nhúc nhắc gì nữa…”

– “Khổ lắm, máy tính chứ có phải tivi đâu! Bác chờ cho tí nhé, tôi đang bận với ông khách hàng này.”

Đoạn anh nhân viên quay sang nói với ông khách hàng đang dở việc cùng mình “lại mấy bác cao tuổi, cứ mải mê ngắm mấy cô bé tươi rói của tổ bán hàng, rồi loay hoay thế nào cũng mua chơi mấy cái đồ máy tính này, cuối cùng là chết đám hậu sự chúng tôi!”

—-

Các chiến dịch quảng bá-tuyên truyền thương mại đứng đắn đều cố gắng làm cái công việc như sau: từ những sự thật về những ưu điểm của các hàng hóa của mình, họ tạo dựng nên các làn sóng truyền thông mạnh mẽ trên media, các phương tiện truyền thông đại chúng hiện đại. Để mê hoặc đám khách hàng phi truyền thống vốn ít cảm tình, nhằm củng cố niềm tin các khách hàng vốn có thiện cảm, và cố châm lửa vào bầu nhiệt huyết tiêu dùng của những khủng khách của mình.

Các chiến dịch đứng đắn này không nói dối, như thế thì tầm thường và gian lận quá, khỏi bàn ở đây.

Các chiến dịch đứng đắn này chỉ nói thật, bằng cách xoáy chí mạnh mẽ vào kho xúc cảm của các khách hàng, sao cho có lợi cho mình.

Sự thật không đầy đủ, sự thật được tuyển chọn vì mục tiêu sẵn có, sự thật không nhằm thúc đẩy sự phân tích so sánh về lý trí, sự thật không nhằm hướng tới sự thật hoàn chỉnh hơn, đó là sự thật chưa ra khỏi miền đất của quảng bá-tuyên truyền.

—-

Quảng bá-tuyên truyền là một hoạt động phổ biến trong nhiều lĩnh vực của đời sống hàng ngày.

Thương mại đã đành, nhưng cũng có y tế, có an toàn giao thông, có hoạt động văn hóa, có sự kiện thể thao, có du lịch hội hè, có vận động bầu cử, v.v

Vậy thì cái gì làm ranh giới giữa quảng bá-tuyên truyền với thông tin?

Thông tin nhằm đưa lại các sự thật phi hướng đích vụ lợi, tự cảnh báo phần thiếu sót về thông tin của chính bản thân lĩnh vực đang được đề cập đến, thúc đẩy tinh thần phân tích so sánh về lý trí, mở đường cho sự tìm hiểu và thảo luận cân nhắc, hướng tới sự thật toàn diện hơn.

Quảng bá-tuyên truyền đứng đắn nhắm sự thật không đầy đủ, sự thật được tuyển chọn vì mục tiêu sẵn có, sự thật nhằm khai thác cảm xúc của đối tượng, hạn chế sự so sánh phân tích, gắng sức để đối tượng có quyết định nhanh nhất có thể theo hướng đích quảng bá-tuyên truyền của mình.

—-

Cần làm gì với quảng bá-tuyên truyền và thông tin?

Xây dựng một xã hội văn minh là xây dựng một tinh thần sòng phẳng, tôn trọng mọi người trong đời sống.

Trên tivi, báo chí… bạn có mục quảng bá-tuyên truyền: bạn có thể áp dụng mọi chiến thuật quảng bá-tuyên truyền với những sự thật có lợi cho việc bán sản phẩm, nhưng bản thân chúng được giới hạn trong trang mục này, và được ghi rõ là “quảng bá-tuyên truyền”. Điều đó cho phép cảnh tỉnh người tiêu dùng.

Các cuộc vận động y tế, an toàn giao thông, biểu diễn nghệ thuật, thi đấu thể thao… cũng vậy, bạn có thể áp dụng mọi chiến thuật quảng bá-tuyên truyền với những sự thật có lợi cho công việc, nhưng cần được ghi rõ ở đó rằng “đây là vận động quảng bá-tuyên truyền”.

Trong một chiến dịch bầu cử tại một cơ sở doanh nghiệp, một tổ chức xã hội, các ứng cử viên có thể áp dụng mọi chiến thuật quảng bá-tuyên truyền với những sự thật có lợi cho việc để họ được bầu. Nhưng phải ghi rõ ở đó rằng rõ rằng “đây là vận động quảng bá-tuyên truyền” trong phạm vi chiến dịch bầu cử.

—-

Trong mọi trường hợp, không được đưa quảng bá-tuyên truyền nằm dưới dạng đưa thông tin đơn thuần.

Một bộ luật kĩ lưỡng về hoạt động quảng bá-tuyên truyền và thông tin sẽ là điều mà một xã hội văn minh đòi hỏi.

 

Tác giả