Bước nhảy vọt lịch sử trong công nghệ thám hiểm vũ trụ
20h30 ngày 22/12/2015 (giờ miền Đông nước Mỹ), tại mũi Canaveral ở bang Florida, công ty SpaceX đã thành công thực hiện phóng và thu hồi tên lửa Falcon 9.
Khoảng 2 phút 30 giây sau khi phóng lên không gian, tầng một tên lửa tách ra khỏi tầng hai và trở về trái đất, sau cùng hạ cánh mềm theo phương thẳng đứng xuống mũi Canaveral. Sau khi tách, tầng hai tên lửa được điểm hỏa và tiếp tục bay, hoàn tất nhiệm vụ đưa 11 vệ tinh thông tin cỡ nhỏ của công ty Orbcomm lên quỹ đạo Trái Đất đúng độ cao yêu cầu. Quá trình phóng và thu hồi tên lửa được truyền hình trực tiếp tại chỗ.
Đây là lần phóng Falcon 9 đầu tiên sau vụ một chiếc Falcon 9 phát nổ ở độ cao 45 km trên Đại Tây Dương chỉ hơn hai phút sau khi cất cánh từ Cape Canaveral. Thất bại thảm hại ấy xảy ra vào tháng 6 vừa rồi, khi nó chở 2 tấn đồ tiếp tế cho trạm vũ trụ quốc tế ISS.
Điều mọi người quan tâm hơn cả là tầng một tên lửa hạ cánh xuống đất theo kiểu thẳng đứng. Khi ấy tại nơi nó hạ cánh xuất hiện một vùng lửa sáng, nhưng lửa nhanh chóng tắt, chiếc tên lửa màu trắng hiện rõ trong cảnh đêm. Những người xem cảnh phóng tên lửa reo hò, vỗ tay tán thưởng.
Một tháng trước đây, ngày 23/11, công ty Blue Origin do Jeff Bezos (CEO Amazon) sáng lập đã lần đầu tiên thành công thu hồi được tên lửa. Sau khi hoàn thành nhiệm vụ đưa một con tàu không người lái lên độ cao 100 km, tên lửa New Shepard đã hạ cánh thành công xuống bãi phóng.
Thành công lần này của Space X có đặc điểm là Falcon 9 lên tới độ cao 200 km, gấp đôi thí nghiệm của Blue Origin, rồi hạ cánh theo phương thẳng đứng – đây là một sự kiện lịch sử. Để được như vậy, Falcon 9 đã hoàn tất nhiều thao tác phức tạp hơn.
Thành công nói trên mở ra khả năng thương mại hóa ngành du lịch vũ trụ. Tên lửa gồm động cơ và vật mang nó có giá thành rất đắt (với Falcon 9 là 60-90 triệu USD). Từ trước tới nay tất cả các tên lửa đều chỉ sử dụng một lần rất lãng phí. Nếu thu hồi được thì chỉ cần qua sửa chữa và nạp nhiên liệu sẽ có thể dùng cho các lần phóng tiếp sau, nhờ thế hạ được phí tổn, khiến cho ngày càng có nhiều người đủ khả năng mua vé đi du lịch vũ trụ.
Space X do Elon Musk (sinh 1971) sáng lập luôn đi đầu trong việc cải tiến công nghệ thăm dò vũ trụ. Nhiều năm qua, Space X tìm kiếm khả năng dùng lại tên lửa đã phóng, từng ba lần thử nghiệm cho tầng một tên lửa hạ xuống một xà lan không chở người đỗ trên biển, nhưng đều thất bại. Cho tên lửa hạ cánh xuống mặt đất dễ hơn xuống biển.
Sau khi Faplcon 9 được phóng lên, Musk nói : “Đây là một thay đổi căn bản trong công nghệ so với bất kỳ tên lửa nào từng được phóng”.
Bây giờ, Musk viết trên Twitter: “Đón chào em yêu trở về!” Còn Jeff Bezos thì gửi lời chúc mừng : “Hoan nghênh SpaceX gia nhập câu lạc bộ !”
Nguyên Hải dịch
Nguồn: Financial Times, Space.com và các nguồn khác