Công nghệ dự báo và phòng chống tội phạm

Các nhà nghiên cứu đang xây dựng một phần mềm nhằm xác định những khu vực nào trong thành phố dễ xảy ra hành vi tội phạm. Chương trình máy tính sẽ phân tích các hoạt động của cảnh sát, tập hợp một lượng thông tin khổng lồ, từ các hồ sơ tội phạm từ quá khứ đến hiện tại tới các dữ liệu thời gian thực từ các hoạt động tuần tra của cảnh sát. Kế đó nó sẽ phân chia bản đồ thành phố với các khu vực được dự báo sẽ xảy ra các vụ xâm phạm, thậm chí còn liệt kê chi tiết tính chất các hành vi tội phạm có thể có trong tương lai. Đã có một số dự án lập bản đồ thí điểm hành vi tội phạm ở Anh và Mỹ, và sĩ quan chỉ huy Mike Barton từ Hội các cảnh sát trưởng Anh (ACPO) đã gọi những bản đồ tội phạm này là “thế hệ tiếp theo của chính sách dựa trên trí thông minh”. Ông Mike Barton nói: “Những công nghệ này có thể giúp chúng ta dự đoán chính xác nơi nào có các hành vi tội phạm sắp sửa xảy ra, và đặc biệt, nó còn cho biết nếu cảnh sát can thiệp vào nơi đó thì tiếp theo sẽ khiến bọn tội phạm có hành vi gì, xảy ra ở nơi nào. Điều này có những lợi ích rõ ràng khi nói đến việc chỉ đạo hiệu quả các nguồn lực và giảm đáng kể các hành động tội phạm trả đũa”.

“Những điểm nóng”

Một nhà phát triển phân tích dự báo là tập đoàn điện tử khổng lồ IBM. Tại một hội nghị gần đây được tổ chức trong phòng thí nghiệm của IBM gần Winchester (Anh), công ty này nói rằng trong vòng 7 năm qua, công nghệ IBM đã giúp đỡ giảm thiểu các hành vi tội phạm ở Memphis, Tennessee, xuống hơn 30%. “Phần mềm này giúp cảnh sát nhận ra các mô hình và xác định “các điểm nóng” về tội phạm của thành phố – kế đó là tổ chức tuần tra tại những điểm này nhiều hơn những nơi khác, giám sát việc thực thi giao thông và phát động các hoạt động nhắm vào mục tiêu nghi vấn”, khẳng định của chuyên gia Ron Fellows từ IBM. Bên cạnh Memphis, công nghệ cũng được sử dụng ở vài thành phố khác ở Anh và Mỹ.

Một công ty khác cũng đang làm việc trên công nghệ phân tích dự báo là PredPol, đặt trụ sở ở Los Angeles, bang California. Công nghệ của PredPol đã được thử nghiệm bởi Sở cảnh sát Los Angeles kể từ năm 2011. Công ty này cũng khẳng định những kết quả ấn tượng.

Tổ chức chiến dịch các quyền tự do dân sự và riêng tư Anh Big Brother Watch đã chào đón nồng nhiệt công nghệ phân tích dự báo này. Ông Nick Pickles, giám đốc tổ chức Big Brother Watch, cho biết: “Cách tiếp cận này, bằng cách sử dụng các dữ liệu tội phạm và theo đuổi “chiến lược cài bẫy” đã đem lại hiệu quả cao hơn nhiều trong việc giảm thiểu tội phạm và cải thiện an toàn công cộng… hơn so với đề xuất hiện thời của Bộ Nội vụ Anh là theo dõi thông tin liên lạc của tất cả mọi người. Đáng buồn là ở Anh, chúng ta đã tiêu tốn hàng trăm triệu bảng Anh vào việc lắp đặt hệ thống camera CCTV mặc dù có nhiều bằng chứng cho thấy rằng nó đã hoạt động không hiệu quả trong việc cắt giảm tội phạm và quá nhiều thành phố gắn camera tại mọi ngõ ngách nhưng người ta hiếm khi nhìn thấy một sĩ quan cảnh sát”.

Các báo động kích hoạt 

Tuy nhiên, Bộ Nội vụ Anh lập luận rằng những nỗ lực giám sát bằng video để phòng và chống tội phạm đã cho thấy kết quả. Và Anh không chỉ là nước duy nhất có trang bị hệ thống camera CCTV – theo một cuộc nghiên cứu từ nhà nghiên cứu RNCOS đã đề xuất rằng vào cuối năm 2014, khoảng 23,5 tỷ USD (khoảng 14 tỷ bảng Anh)/năm sẽ được chi ra để mua mới hệ thống camera giám sát trên toàn cầu.

Hiện tại, có những kế hoạch ở châu Âu nhằm ghép hệ thống giám sát video hiện có với công nghệ dự báo. Một dự án nghiên cứu của Liên minh châu Âu, Indect, nhằm “cải thiện cách phân tích các hình ảnh hiện có từ các camera giám sát … để xác định hình ảnh giúp phát hiện các hiểm họa hoặc các hành vi tội phạm”. Mục đích chính là sử dụng các máy tính sàng lọc một khối lượng khổng lồ các video thời gian thực và xác định ra những nguy cơ tiềm năng. Ví dụ như đó có thể là ở một đám đông khổng lồ tại buổi hòa nhạc hoặc là một sự kiện thể thao nơi người ta bắt đầu ném đồ vật vào nhau.

Ông Marco Malacarne, người phụ trách dự án Indect tại Ủy ban châu Âu (EC), nói rằng sáng kiến này có thể giúp giải quyết một vấn đề cơ bản của các lực lượng cảnh sát ở trong khối EU: khó khăn trong việc phân tích các hình ảnh được cung cấp bởi hệ thống giám sát video một cách hiệu quả. Trong thời gian diễn ra các khủng hoảng hoặc các vụ tấn công, cảnh sát hầu như không thể giám sát tất cả các thông tin được cung cấp bởi các công nghệ giám sát hiện hành. Dẫn chứng rõ nét nhất trong trường hợp này là vụ đánh bom London vào năm 2005 làm thiệt mạng 52 công dân vô tội. Trong vụ đó “Cảnh sát thành phố đã triệu hồi hàng trăm cảnh sát trên các tuyến phố và yêu cầu họ đứng trước màn hình máy vi tính để nhận diện xem trong số đó những ai là kẻ tấn công và tìm kiếm hồ sơ của chúng”.

Dự án Indect vẫn còn đang trong giai đoạn nghiên cứu nhưng nó đã làm dấy lên các cuộc phản đối trên toàn thế giới, được tổ chức bởi tổ chức “hacker” có biệt danh Anonymous. Những người này đã đeo mặt nạ trắng xuống đường biểu tình vào tháng 10/2012, chiến dịch chống lại Indect, và một hệ thống giám sát video tương tự của công ty phần mềm Trapwire hiện đã đưa vào hoạt động ở Mỹ.

Thanh Hải lược dịch theo
http://www.bbc.co.uk/news/technology-20068722