Elon Musk- triệu phú xanh

Giao dịch thanh toán qua mạng Internet?

Năm 1995 khi là một nghiên cứu sinh (Musk từng học vật lý và kinh tế) ở trường Đại học Tổng hợp Stanford thuộc California, ông bỏ không bảo vệ luận án tiến sỹ để đứng ra thành lập doanh nghiệp phần mềm Zip2. Cùng với người anh em là Kimbal ông cung cấp nội dung cho các công ty truyền thông. Musk từng nói “Hồi đó tôi chỉ có một chút hy vọng đối với cơ hội của doanh nghiệp – Dotcom”. Phần đóng góp ban đầu của ông gồm: 2000 USD, một ô tô và một Computer. Bốn năm sau Musk bán cơ ngơi này với cái giá không tưởng tượng nổi là 307 triệu USD cho hãng Compaq. Cho tới thời điểm đó thì đây là mức giá cao nhất đối với một doanh nghiệp Internet.

Với khoản tiền này ông thành lập X.com và phát triển hệ thống thanh toán – Online thông qua E-mail. Gần một năm sau X.com sáp nhập với hãng đối thủ cạnh tranh Confinity. Hãng này đi chuyên sâu vào một loại sản phẩm tương tự: PayPal. Những tháng sau đó PayPal trở thành hệ thống thanh toán online quan trọng nhất thế giới. Năm 2002 thì hãng này được bán cho eBay với giá cao ngất ngưởng là 1,5 tỷ USD, khi đó Musk có 11,7 % vốn và là cổ đông lớn nhất.

Việc khai thác vũ trụ

Năm 2002 Musk thành lập hãng du hành vũ trụ SpaceX. Hãng chuyên cung cấp các chuyến bay không người điều khiển, sau đó lên kế hoạch về những chuyến bay có người. Musk ước muốn làm sao để sự sống có thể nảy nở trên các hành tinh khác. Kể từ chuyến bay thành công của Falcon 1 hồi tháng 9.2008 SpaceX trở thành hãng đầu tiên phóng được tên lửa chạy bằng nhiên liệu lỏng lên quỹ đạo hoàn toàn bằng nguồn tài chính tư nhân. Chi phí cho sự khởi động này chỉ bằng một phần ba so với các chuyến bay lên vũ trụ tương tự do nhà nước cấp kinh phí.

Sản xuất ô tô chạy điện

Tesla S Tốc độ cao nhất: 195 km/giờ Từ 0 lên 100 km/h trong vòng: 5,6 giây Khoảng cách chạy hoàn toàn bằng điện đạt 480 km Thời gian nạp điện tại mạng lưới điện thông thường (220V) cho đến lúc đầy là 45 phút Sẽ có mặt trên thị trường từ 2012 Giá: từ 40.000 Euro

Năm 2006 Musk thành lập Solar City. Doanh nghiệp này sản xuất và vận hành các cơ sở sản xuất năng lượng Mặt trời. Và ngay trong năm ra đời 2003, Musk đã đầu tư vào lĩnh vực ô tô chạy điện Tesla Motors. Theo ông thì thành lập một doanh nghiệp – Internet là chuyện khá đơn giản. Nhưng sản xuất ô tô thì khó hơn nhiều. Để làm ra sản phẩm phải đầu tư rất nhiều tiền của và có nhiều đối thủ cạnh tranh. Ông nói “Hầu như không thể kiếm tiền ở lĩnh vực này“.
Để có thể duy trì sản xuất hàng loạt loại xe Tesla-Roadsters ông phải chi 40 triệu USD lấy từ tài sản cá nhân của mình và sa thải 20% nhân viên. Tuy vậy vẫn cần có sự tham gia của một nhà đầu tư nữa: công ty cổ phần Daimler. Thoạt đầu người ta không mấy tin tưởng khi chàng trai trẻ Hoa Kỳ đăng đàn diễn thuyết. Nhưng ít lâu sau Daimler đã mua 10% của Tesla và đặt mua bình ắc quy cho loại ô tô chạy điện-Smart. Cuối cùng Musk không giấu giếm “Daimler là ông anh của chúng tôi. Không có Daimler thì Tesla không thể kham nổi”.

Sau đó Musk muốn đưa Tesla lên niêm yết trên thị trường chứng khoán. Ông đưa ra cái mồi để nhử là: Model S. Loại Limousine cao cấp này tầm vóc tương tự như loại BMW 5 và sẽ được sản xuất hàng loạt từ năm 2012, khoảng 20.000 xe một năm. Tuy nhiên khác với việc sản xuất thủ công 500 xe thể thao, để sản xuất lớn loại xe này cần phải có một dây chuyền sản xuất lớn. Nhưng khi đó Tesla chỉ có một xưởng sản xuất đã được cải tạo của Chevy.

Cũng thời điểm đó ở California tình cờ có một nhà máy còn bỏ trống. Đó là nhà máy New United Motor Manufacturing, gọi tắt là Nummi, một trong những nhà máy sản xuất ô tô lớn nhất ở Hoa Kỳ: diện tích 500.000m2, chiều dài của dây chuyền sản xuất là 2,5 km. Toyota từng sản xuất xe Corolla ở nhà máy này. Nhưng hiện nhà máy không còn được sử dụng. Musk đặt vấn đề với ông Akio Toyoda, chủ hãng Toyota, về việc mua lại cơ sở này. Ông dốc toàn bộ số tiền còn lại trong két của hãng là 42 triệu USD để chi trả. Đúng là một trò cười. Nhưng ông Toyoda vẫn chấp nhận đề nghị đó vì bản thân ông cũng bị sự trẻ trung đầy hấp dẫn của Musk lôi cuốn.

Ngày 29/6/2010 Tesla niêm yết trên thị trường chứng khoán với 13,3 triệu cổ phiếu, giá một cổ phiếu là 17 USD. Ngay đêm trước đó số lượng cổ phiếu đã tăng 20% . Ông Musk nói chắc “Tương lai thuộc về điện”. Nhưng con đường tới cái đích đó “đầy chông gai và vô vàn khó khăn”. Nhưng cho đến nay đối với Elon Musk thì không có chông gai nào mà không thể vượt qua.
     
               Xuân Hoài dịch  (Spiegel 7.5)