Mô hình rau- thủy sản có mở rộng được không?

Aquaponic (mô hình kết hợp giữa nuôi trồng thủy sản và trồng cây theo phương pháp thủy canh) có khả năng sản xuất cả cá lẫn rau quả, như cá rô phi và cải xoăn, quay vòng mỗi năm và cung cấp chúng cho các siêu thị ngay sau khi đánh bắt. Nhưng liệu mô hình này có thể mở rộng được không?

Những tay nghiệp dư, các nhà nghiên cứu, những tổ chức phi lợi nhuận, các hiệu ăn và cả các tù nhân ở một nhà tù liên bang tại Indiana đang tăng cường sản xuất thực phẩm từ mô hình aquaponic, một kỹ thuật để nuôi cá và trồng rau trong cùng một hệ thống quay vòng. Tuy nhiên chưa ai có đủ khả năng để xây dựng một quy mô lớn hơn, một doanh nghiệp aquaponic có lãi thật sự.

Trong khuôn viên một nhà máy bia bị bỏ hoang ở St Paul, Minnesota, một công ty khởi nghiệp mang tên Urban Organics đang cố gắng thay đổi điều đó. Kể từ mùa xuân vừa qua, Organics đã nuôi cá rô phi, trồng húng basil và xà lách, với sự trợ giúp của một công ty láng giềng hùng mạnh – công ty công nghiệp Pentair trị giá 7 tỷ đô la – tin tưởng rằng aquaponic đang gần trở thành một hình thức nông nghiệp có thể gặt hái được thành công.

Với aquaponic, cá – trong trường hợp này là khoảng 3.200 con cá rô phi – được nuôi trong một bể lớn làm bằng nhựa dẻo PE chất lượng cao. Nước thải từ quá trình nuôi cá chảy ra ngoài bể, được làm sạch để tưới cho những cây rau trồng phía dưới. Sau khi cây đã hút hết dinh dưỡng từ nước, nước lại được bơm lên lần nữa và trở lại bể cá. Quá trình này cần nhiều năng lượng, như rau quả cần nhiều ánh sáng nhân tạo để có thể tăng trưởng trong nhà kính.

‘Điều gì sẽ xảy ra khi bạn đặt một nhà máy sản xuất thực phẩm ở một nơi đang muốn đổi mới đô thị?”, Fred Haberman, nhà sáng lập và một trong những chủ sở hữu của Urban Organics, đặt câu hỏi.

Logic đằng sau mối quan tâm của Pentair đối với mô hình Aquaponic thật rõ ràng: công ty có trụ sở ở Manchester (Anh) và văn phòng đại diện tại Minneapolis (Mỹ) này sản xuất thiết bị tưới tiêu chính xác trong nông nghiệp, như máy bơm hiệu suất điện năng cao, công nghệ lọc nước tiên tiến và hệ thống xử lý nước thải trong nhiều giao dịch, bao gồm cả nuôi trồng thủy sản. Lĩnh vực này đem lại cho Pentair khoảng 75 triệu đô la doanh thu hàng năm, trong khi doanh thu từ aquaponic thì nhỏ hơn nhiều.

“Chúng tôi trông đợi sự thương mại hóa của mô hình aquaponic cao hơn nhiều so với những mô hình trước đây,” Todd Gleason, phó chủ tịch thường trực phụ trách phát triển toàn cầu của Pentair, cho biết. “Ý tưởng này vẫn còn quá mới mẻ. Chúng tôi vẫn còn đang trong quá trình học hỏi”.

Để rút ngắn quá trình đó, Pentair đã cung cấp kỹ thuật thiết kế và trao tặng hệ thống quản lý nước cho Urban Organics. Doanh nghiệp khởi nghiệp này cũng nhận được hỗ trợ từ thành phố St Paul khi mua lại nhà máy bia của Hamm với giá 35.000 đô la (trong khi giá trước đây là 1,2 triệu đô la) và tu bổ, nâng cấp thêm 1 triệu đô la.

Vẫn còn quá sớm để đánh giá thành công của Urban Organics – cá rô phi cần chín tháng để thành cá thương phẩm – và công ty đã chuyển hướng sang rau diếp và húng quế bởi vì các loại rau thơm đem lại lợi nhuận cao. Họ hy vọng sẽ mở rộng thêm quy mô, có lẽ để nuôi cá hồi, và tiết kiệm chi phí năng lượng bằng việc thay thế đèn LED siêu hiệu quả cho bóng đèn sợi đốt.

“Đây thực sự là một thử nghiệm”, Haberman cho biết. “Có thể chúng tôi sẽ mắc lỗi bởi vì đây là việc chưa từng có trước đây. Các nông dân cần trở nên thông minh và dễ thích ứng hơn,” ông nói thêm. “Nhưng việc kinh doanh bắt đầu có vẻ tốt lên”.

Ở nhiều nơi khác, những doanh nghiệp khởi nghiệp aquaponics cũng đang nắm lấy cơ hội. Một trong những doanh nghiệp lớn nhất là Farmed Here hoạt động ngay ngoại ô Chicago và bán các loại rau mầm hữu cơ và rau thơm qua 45 chuỗi siêu thị của Whole Foods và các siêu thị khác gần đó. Trang trại này đã hoạt động từ đầu năm 2013 và giám đốc điều hành Mark Thomman, cho biết doanh nghiệp đang phát đạt.

“Chúng tôi nhận được nhiều yêu cầu hơn cả khả năng sản xuất”, Thomman nói. “Chúng tôi đang mở rộng quy mô”.

Ở Winter Garden, Florida, cũng vào thời điểm này, Green Sky Growers điều hành một trang trại aquaponic trên nóc nhà, sản xuất xà lách, rau thơm và cá rô phi. Các cơ sở có quy mô nhỏ hơn nằm ở Florida và California. TS James Rakocy, một trong những chuyên gia hàng đầu thế giới về aquaponic, đã ước tính rằng có 3.500 người yêu thích mô hình aquaponic và có khoảng 1000 hệ thống kiểu này trong các trường học.

Không có sự đảm bảo chắc chắn nào rằng aquaponics sẽ trở thành một thương vụ đích thực. Nhưng Todd Gleason của Pentair thì hết sức lạc quan. “Mọi thứ diễn ra nhanh hơn khi bạn có một mô hình thực sự. Bạn sẽ thất bại và mất ít tiền nhưng sau đó sẽ đạt được thành công”.

Thanh Nhàn dịch

Nguồn: http://www.theguardian.com/sustainable-business/2014/nov/25/aquaponics-startup-local-organic-urban-produce