Là một trong những người đầu tiên nhận định khẩu trang là phương tiện hạn chế lây lan của coronavirus, nhà vật lý Eric Westman trường đại học Duke đã hợp tác với một tổ chức NGO địa phương để cung cấp khấu trang miễn phí cho những người dễ có nguy cơ rủi ro và không được bảo vệ trong cộng đồng Durham.
Khẩu trang được trang bị cho thành viên Khoa Y sinh trường đại học Duke.
Tuy vậy ông cần hiểu rõ tại sao các nhà cung cấp khẩu trang, vốn tuyên bố khẩu trang có khả năng ngăn chặn virus, nói đúng hay không, qua đó đảm bảo là ông không cung cấp các khẩu trang không có khả năng ngăn chặn sự lan truyền của virus. Vì vậy ông hỏi các đồng nghiệp trong khoa Vật lý trường Duke: ai có thể kiểm nghiệm với ông hiệu quả của một số loại khẩu trang khác nhau không?
Tiến sĩ Martin Fischer, một nhà vật lý và hóa học, nhận lời. Là giám đốc Cơ sở Hình ảnh ánh sáng và quang phổ học tiên tiến, anh thường tập trung vào khám phá các cơ chế tương phản quang học mới cho hình ảnh phân tử nhưng với nhiệm vụ này, những công cụ giá thành rẻ từ phòng thí nghiệm có thể dễ dàng hỗ trợ họ: việc thiết lập thí nghiệm gồm một cái hộp, tia laser, những thấu kính và một camera điện thoại.
Trong một nghiên cứu theo dạng chứng minh khái niệm xuất bản vào ngày 7/8/2020 trê Science Advances mang tên “Low-cost measurement of facemask efficacy for filtering expelled droplets during speech”, Fischer, Westman và đồng nghiệp cho biết kỹ thuật đơn giản và giá thành thấp này có thể đem lại minh chứng cho thấy khẩu trang hiệu quả trong việc giảm thiểu giọt bắn so với bình thường.
“Chúng tôi xác nhận khi mọi người nói, những giọt nhỏ đã bị bắn ra, vì vậy mầm bệnh có thể lan truyền qua đường nói mà không cần ho hoặc hắt hơi”, Fischer nói. “Chúng tôi có thể thấy một số khẩu trang bảo hộ tốt hơn những cái khác trong việc ngăn các hạt bắn li ti”.
Đáng chú ý nhất là các nhà nghiên cứu cho thấy, khẩu trang tốt nhất là N95 không van – loại được các nhân viên y tế ở tuyến đầu các bệnh viện dùng. Loại khẩu trang phẫu thuật hoặc bằng polypropylene cũng có hiệu quả tốt trong ngăn chặn việc truyền virus.
Việc thiết lập thí nghiệm được thực hiện với các công cụ đơn giản.
Nhưng loại khẩu trang bằng vải cotton tự làm cũng có khả năng che phủ tốt, loại được một lượng lớn đáng kể việc bắn giọt trong quá trình trao đổi thông thường.
Nói cách khác, các loại khăn mùi soa hay mũ balaclava không ngăn được hết các giọt bắn.
“Đây chỉ là một dạng chứng minh thôi – còn phải làm nhiều việc hơn để tìm hiểu về những loại khẩu trang khác nhau và cách mọi người đeo chúng như thế nào – nhưng việc chứng minh cho dạng thử nghiệm này phải được thực hiện với sự tham gia của doanh nghiệp và các tổ chức khác, vốn đang cung cấp khẩu trang cho nhân viên của họ”, Fischer nói.
“Đeo khẩu tranh là cách làm đơn giản và dễ thực hiện để giảm thiểu nguy cơ lan truyền COVID-19”, Westman nói. “Một nửa các ca nhiễm là từ những người không mắc triệu chứng và thường không biết là mình nhiễm bệnh. Họ có thể không làm lây lan virus một cách rõ rệt khi ho, hắt hơi hay thậm chí là trò chuyện.
“Nếu ai cũng đeo khẩu trang, chúng ta có thể làm hạn chế tới 99% giọt bắn trước khi chúng chạm đến ai đó”, Westman nói. “Trong khi chưa có một loại vaccine hay thuốc đặc trị, đây là một cách bảo vệ người khác tốt như bảo vệ chính mình”.
Westman và Fischer cho biết điều quan trọng là các doanh nghiệp cung cấp khẩu trang cho cộng đồng và người làm với những thông tin tốt về sản phẩm mà họ đang cung cấp để đảm bảo khả năng bảo vệ tốt nhất có thể.
“Chúng tôi muốn phát triển một phương pháp đơn giản, giá thành thấp để chúng tôi có thể chia sẻ với cộng đồng và khuyến khích việc thử nghiệm các loại vật liệu, các kiểu khẩu trang và những điều chỉnh”, Fischer nói. “Các phần của những công cụ thí nghiệm đều sẵn sàng và dễ dàng tập hợp, và chúng tôi chứng tỏ là chúng có thể đem lại thông tin hữu ích về tính hiệu quả của khẩu trang”.
Westman cho biết, ông mở thông tin này để cho mọi người có thể sử dụng “chúng tôi đang cố gắng đem lại một quyết định về kiểu khẩu trang và thông tin về những vật liệu mới đã được sử dụng”.
Anh Vũ dịch
Nguồn: https://phys.org/news/2020-08-inexpensive-accessible-device-visual-proof.html
