Nới lỏng hơn phong tỏa: Xu thế đảo ngược ở Hà Lan
Đầu tháng 7 số ca lây nhiễm ở Hà Lan lại bùng phát. Khi đó chính phủ vội vàng phong tỏa và thành công. Tuy nhiên chưa phải lúc để mọi người có thể thở phào nhẹ nhõm.
Mọi người ngồi san sát bên nhau trên những con kênh tràn trề ánh nắng mặt trời ở Amsterdam. Người ta chào hỏi nhau bằng những nụ hôn, hiếm ai nghĩ đến giữ khoảng cách, chẳng ai đeo khẩu trang – cùng lắm có vài chiếc nằm trong sọt rác. Đám đông chen chúc trong các cửa hàng, tiệc nướng trên bãi cỏ công viên. Người Hà Lan yêu thích lối sống đông vui như thế này. Có điều Hà Lan bị đánh giá là nơi có độ rủi ro cao. Số ca lây nhiễm ở đây cao gấp bảy lần so với ở nước Đức láng giềng.
Nhiều du khách Đức khó có thể tin vào mắt mình vào nhữn gì diễn ra. Nếu họ không được tiêm phòng đầy đủ, khi trở về nhà chắc chắn phải bị cách ly. Nhưng ở Hà Lan mọi chuyện đều được coi là bình thường, dù tỷ lệ lây nhiễm là hơn 100. Thậm chí người Hà Lan còn chẳng quan tâm đến tỷ lệ lây nhiễm.
Tuy nhiên hiện tại tình trạng đảo ngược lại diễn ra. Trong hơn hai tuần, số ca nhiễm mới đã giảm đáng kể ở tất cả các khu vực trong điều kiện không hề có phong tỏa. Người Hà Lan chỉ thực hiện một số quy định như đeo khẩu trang khi đi xe buýt, xe lửa hoặc khi vào các bảo tàng, rạp chiếu phim hay vao các siêu thị vv… Do đó, chính phủ phải áp dụng biện pháp “cứng rắn”. Cách đây khoảng 4 tuần ông thủ tướng Mark Rutte và bộ trưởng Y tế Hugo de Jonge còn phải đứng trước TV nghiến răng ngỏ lời xin lỗi. Họ dường như đã phạm sai lầm khi “đánh giá không đúng” việc nới lỏng hầu hết các biện pháp chống corona.
Quả là có phần hơi chủ quan. Thí dụ ông bộ trưởng de Jonge đã thoải mái kêu gọi thanh niên “hãy khiêu vũ với Janssen”, ý là nhanh nhanh đi tiêm: sáng làm một liều vaccine Janssen chiều tối lên quán bar thả phanh.
Biện pháp cứng rắn làm đảo ngược tình thế
Sai lầm thật nặng nề. Hầu như vừa mới mở cửa các sàn nhảy và câu lạc bộ rồi các lễ hội thì ngay sau đó bùng phát các vụ lây nhiễm bệnh thậm chí vọt lên tới 500 %. Đối với thanh niên độ tuổi từ 18 đến 24, thậm chí con số này còn vọt lên 850 %. Chính phủ vội vã nhấn phanh khẩn cấp. Mọi sinh hoạt về đêm đều tạm dừng, tất cả các quán bar phải đóng cửa trước 12 giờ đêm, mọi liên hoan, lễ hội đông người tham gia đều bị cấm.
Theo phân tích của Viện Sức khỏe và Môi trường RIVM, đó là lý do chính tạo ra sự đảo ngược tình thế. Gần đây nhất, 21.000 ca lây nhiễm mới đã được ghi nhận trong một tuần, ít hơn 44% so với tuần trước với khoảng 37.000 ca. Số lượng bệnh nhân Covid-19 phải nằm viện cũng ổn định trở lại. Đặc biệt, ở nhóm tuổi từ 18 đến 24, các chuyên gia quan sát thấy số ca lây nhiễm ít hơn rõ rệt. Cuối tháng sáu cánh thanh niên nhào vào các vũ trường, disco và các câu lạc bộ để vui chơi thỏa thích và đây là nguồn gốc chủ yếu cho 40% các ca lây lan bệnh. Giờ đây các nhà hàng, quán nhậu chỉ chịu trách nhiệm cho ít hơn 4% các ca nhiễm mới.
Theo nhận định của các chuyên gia RIVM, virus đang bị đẩy lùi, mặc dù 92 % các ca lây nhiễm đều liên quan đến biến thể delta. Con số tái lây nhiễm hiện nay nhỏ hơn 0,7. Điều này có nghĩa là về lý thuyết 100 người có thể lây nhiễm cho 70 người.
Lý do thứ hai cho xu hướng giảm là chiến dịch tiêm chủng đang diễn ra tốt đẹp. Cho đến nay, 21,3 triệu liều vaccine đã được tiêm tại đất nước với 17 triệu dân. Khoảng 2/3 người lớn được tiêm chủng đầy đủ và hơn 85% đã được tiêm ít nhất một liều.
10% các ca lây nhiễm là người đi du lịch về
Thủ tướng Rutte nhận xét, đây là những con số đáng vui mừng. Tuy nhiên ông chưa vội yên tâm “So với các nước láng giềng, chẳng hạn như Đức, số lượng các xét nghiệm dương tính của chúng tôi vẫn còn quá cao”.
Tới đây cũng là lúc người Hà Lan đi nghỉ trở về. Hiện nay khoảng mười phần trăm các ca lây nhiễm mới là do những người đi du lịch trở về gây ra. Nhưng không giống như ở Đức, người Hà Lan chỉ phải làm xét nghiệm khi họ trở về từ những nước có nguy cơ cao.
Vào ngày 13 tháng 8, chính phủ sẽ quyết định các biện pháp tiếp theo. Các quán bar và câu lạc bộ có được phép mở lại không? Và lễ hội hay các trận đấu bóng đá sẽ như thế nào? Thủ tướng Rutte không cho phép mình mắc sai lầm một lần nữa. Ngày càng có nhiều công dân muốn phải có sự rõ ràng, minh bạch. Theo một cuộc khảo sát mới đây đa số ý kiến ủng hộ các biện pháp nới lỏng thận trọng. Một phần ba thậm chí mong muốn tiếp tục quy định đeo khẩu trang.
Xuân Hoài tổng hợp
Nguồn: Lieber locker statt Lockdown: Trendwende in den Niederlanden (wiwo.de)
