Trong tương lai rau xanh sẽ được trồng trong tủ

Trong tương lai các trang trại sẽ có hình dáng như một chiếc tủ kính chuyên cung cấp rau xanh. Tuy nhiên mô hình sản xuất rau xanh này lại tiêu thụ quá nhiều điện năng và chi phí cho công nghệ này còn quá tốn kém. Hai startup của Đức đang nỗ lực tìm giải pháp khắc phục những cản trở này.

Maximilian Lössl, nhà sáng lập startup Agrilution, biến một cái tủ kính có chiếu sáng kê trong bếp thành một trang trại sản xuất rau xanh tí hon. Nguồn sáng của thiết bị này là bóng đèn LED, nhiệt độ trong tủ kính có thể được điều chỉnh rất chính xác và nhờ dung dịch dinh dưỡng các loại rau củ như rau thơm các loại, củ cải đỏ và rau có thể phát triển tươi tốt.

Thiết bị của Agrilution trông như một cái tủ lạnh, nhưng thực ra đó là một trang trại cỡ nhỏ

Cách đây vài năm canh tác theo chiều thẳng đứng được coi là xu hướng để giải quyết vấn đề thực phẩm. Thay vì canh tác trên đồng ruộng, dùng quá nhiều phân bón và vận chuyển nông sản bằng xe tải ra các thành phố, nay người dân thành phố có thể tự trồng rau xanh cho mình. Ý tưởng nghe thì hay tuy nhiên cho đến nay trang trại nông nghiệp theo chiều thẳng đứng đã bị thất bại hoàn toàn trong thực tiễn: công nghệ quá tốn kém, chi phí duy trì và bảo dưỡng quá cao. Vì vậy cho đến nay đây vẫn chỉ là một ý tưởng.

Cách đây sáu năm Maximilian Lössl từng gặp nhà sinh học người Hoa kỳ Dickson Despommier, tác giả cuốn sách mang tên Trang trại theo chiều dọc (The Vertical Farm). Lössl từng rất ấn tượng trước viễn cảnh về một khu vực trồng rau xanh chồng lên nhau trong một nhà kho khổng lồ được chiếu sáng bằng nguồn sáng nhân tạo. Despommier thuyết phục Lössl, hãy đến Hà Lan để nghiên cứu về vấn đề này vì đề tài này được nghiên cứu khá cặn kẽ và đầy đủ ở Hà Lan. Lössl đã làm theo lời khuyên này và ngay trong thời kỳ còn đi học Lössl đã thành lập một Hiệp hội quốc tế về Canh tác theo chiều dọc, hiện nay đã có khoảng 300 doanh nghiệp tham gia hội này, trong đó có các tập đoàn như Philips và Microsoft. Đây là các doanh nghiệp đều có mong muốn trong tương lại tạo thu nhập từ các trang trại rau xanh theo chiều dọc. Các nhà đầu tư ở Silicon Valley và ở châu Á thậm chí tin rằng đến một lúc nào đó các trang trại theo chiều dọc sẽ thay thế rau xanh trồng trên đồng ruộng hoặc trong nhà lưới. Nhà đầu tư mạo hiểm như Softbank Vision Fund năm ngoái đã bơm trên 270 triệu đôla cho ý tưởng này. Một trang trại theo chiều dọc cỡ lớn đầu tiên của Đức cũng đã được khai trương ở Hamburg.

Từ lâu các nhà phê bình đã đặt câu hỏi liệu các trang trại chiều dọc cỡ lớn có sinh lời hay không. Chi phí rất tốn kém cho điện năng, chi phí đầu tư cao, chi phí tiền lương cho lao động ở các thành phố lớn là các yếu tố buộc các chủ trang trại phải hết sức cân nhắc. Theo tính toán của cổng thông tin Thực phẩm HK Civil Eats thì giá nửa kg cải xoăn bán tại siêu thị Walmart là 1,33 đôla, cũng với khối lượng đó giá sản phẩm này của trang trại theo chiều dọc ở New Jersey lên tới 14,18 đôla. Xuất phát từ thực tiễn tập đoàn – Internet Google hiện cũng đã dừng dự án của mình. Ngay cả nhà cung cấp lớn nhất của Hoa kỳ là FarmedHere buộc phải ngừng hoạt động trong năm 2017.

Sáu năm sau cuộc gặp với Despommier, Lössl tuy vẫn tin rằng canh tác rau xanh theo chiều dọc vẫn có thể mang lại lợi nhuận ở một số vùng nhất định. Ví dụ ở vùng vành đai thành phố sa mạc Dubai. Phương thức canh tác này không phù hợp với điều kiện ở nước Đức. Vì vậy thay vì tìm cách xây dựng các trang trại cỡ lớn cạnh tranh với rau xanh trong các siêu thị, Lössl thành lập startup Agrilution. Ông tập trung vào loại trang trại mini canh tác theo chiều dọc. Dự tính đến cuối năm nay sẽ xuất hiện trên thị trường loại tủ chiếu sáng với giá 2500 Euro.

Đối tượng khách hàng của ông là tầng lớp khá giả ở các khu đô thị, có nhà nhưng không có vườn rau xanh và có ý thức về dinh dưỡng, những người muốn tự tạo thực phẩm sạch cho bản thân mình. Thay cho vườn là tủ chiếu sáng trang bị đèn LED, nguồn sáng này thay cho ánh sáng trời. Tủ chiếu sáng này có thể sưởi ấm hoặc làm lạnh đồng thời tạo độ ẩm cần thiết. Khách hàng phải mua một loại thảm đã được chuẩn bị sẵn của Agrilution để vào các ngăn trong tủ, trong thảm đã có sẵn hạt giống cũng như tẩm các loại chất dinh dưỡng. Một ứng dụng điện thoại sẽ thông báo cho chủ nhân khi nào có rau xanh để ăn. Tới đây Lössl dự định áp dụng phương thức Nespresso và bán thảm hạt giống, ông phấn đấu hạ giá thành mỗi tủ chiếu sáng xuống dưới giá 800 Euro.

Lössl không phải là người duy nhất ở Đức đang xúc tiến trang trại mini theo chiều dọc. Khác với loại thiết bị của Lössl, ở thành phố Hannover có startup Neofarms dùng loại hạt giống bình thường tuy nhiên giá thiết bị lên đến 6500 Euro và khoảng hai năm nữa mới được tung ra thị trường. Trong tủ của Neofarms dự kiến bộ rễ sẽ được bao phủ bởi một lớp sương dinh dưỡng ẩm ướt thay vì phải có bể chứa dung dịch dinh dưỡng. Khác với ở các trang trại lớn ánh sáng ở đây không có mầu tím mà là mầu trắng. Theo nhà sáng lập Neofarm, Maximilian Richter thì cây trồng ở đây trông ngon mắt hơn.

Vấn đề là chi phí điện năng vẫn quá cao, do thiếu nguồn nhiệt do hiệu ứng nhà kính cổ điển mang lại. Thiết bị Neofarm tiêu thụ mỗi ngày khoảng 1 Euro tiền điện. Tuy vậy Lössl tin chắc rằng loại tủ trồng rau xanh này trong tương lai sẽ là thiết bị không thể thiếu trong các nhà bếp. Rau xanh bán ở các siêu thị, cho dù chúng có được trồng theo chiều dọc thì cũng là sản phẩm đã bị chết trong nhiều giờ trong khi đó chỉ có rau trồng trong các tủ ánh sáng mới thực sự là ra tươi roi rói.

Nguyễn Xuân Hoài dịch
Nguồn: https://www.wiwo.de/technologie/forschung/gemuese-der-zukunft-salat-nach-dem-nespresso-prinzip/22871374.html