Trung Quốc sẽ trở thành siêu cường xanh

Từ lâu Trung Quốc luôn bị đánh giá là kẻ hủy hoại môi trường kinh khủng nhất thế giới. Tuy nhiên thời gian gần đây một cuộc cách mạng xanh đang diễn ra ở đất nước này, Nhà nước huy động mọi nguồn lực để giảm thiểu lượng khí thải CO2 ra môi trường sống.

Từ lâu giới lãnh đạo TQ đã nhận ra rằng ba thập niên tăng trưởng kinh tế mạnh mẽ vừa qua đã để lại hậu quả thê thảm về môi trường và phải quyết tâm hướng tới một tương lai xanh hơn. TQ phấn đấu đến năm 2020 đáp ứng 15% nhu cầu về điện bằng năng lượng tái sinh, tăng gấp đôi so với hiện nay, còn EU phấn đấu đạt mức 20%. Không có quốc gia nào trên thế giới chi nhiều tiền của cho năng lượng tái sinh như TQ, nước này hết sức coi trọng phát triển năng lượng gió, năng lượng mặt trời và phát triển các nhà máy điện sạch chạy bằng than. Bắc Kinh đang huy động mọi nguồn lực để giảm thiểu khí thải CO2.

TQ đang xây dựng một công viên gió vào loại lớn nhất thế giới với 20.000 tuốc bin tạo ra sản lượng điện khoảng 20 Gigawatt ở vùng Tây Bắc trong tám năm tới. Hiện nay TQ có sản lượng điện gió vào loại lớn nhất thế giới, lên đến trên 60 Gigawatt. Trong khi đó sản lượng của Đức là 29 Gigawatt và Mỹ là 47 Gigawatt.

TQ cũng có tham vọng rất lớn trong lĩnh vực năng lượng mặt trời. TQ đang xây dựng một công viên điện mặt trời lớn nhất thế giới ở vùng Nội Mông, dự kiến hoàn thành vào năm 2020, sẽ tạo ra  2.000 Megawatt và cung cấp đủ điện cho khoảng 3 triệu người. TQ có thể tự túc mọi thiết bị kỹ thuật để xây dựng các nhà máy điện mặt trời trong cả nước. Tập đoàn Suntech có trụ sở chính tại Wuxi, ngoại ô thành phố Thượng hải, hiện đứng đầu thế giới về sản xuất các tấm pin mặt trời.

Hiện nay trên 30 triệu hộ gia đình TQ có bình nước nóng đặt ngay trên mái nhà. Có thành phố như Dezhou có trên 90% hộ dân lắp hệ thống điện mặt trời. Tập đoàn Himin của TQ đang là nhà sản xuất bình nước nóng bằng năng lượng mặt trời lớn nhất thế giới, mỗi năm sản xuất khoảng 1 triệu thiết bị.

Chính phủ TQ đang có những biện pháp để nhà máy điện sử dụng than sạch thay cho những nhà máy nhiệt điện lạc hậu. Hiện tại các nhà máy nhiệt điện chạy than thải khí CO2 đáp ứng 70% nhu cầu về điện ở nước này. Tới đây thành phố Thiên tân sẽ đưa nhà máy nhiệt điện chạy than gần như không có khí thải độc hại vào hoạt động. Từ năm 2007 đến nay đã có khoảng 200 nhà máy nhiệt điện lạc hậu buộc phải ngừng hoạt động và thay thế bằng các loại nhà máy điện có hiệu quả cao hơn.

TQ cũng rất quan tâm phát triển xe máy và xe ô tô chạy bằng động cơ điện.Hiện tại TQ đã có tới 100 triệu xe máy chạy bằng động cơ điện, chúng đang từng bước thay thế xe máy chạy bằng nhiên liệu và xe đạp ở các thành phố lớn. TQ phấn đấu đến năm 2020 có khoảng 5 triệu ô tô chạy bằng động cơ điện. Các tập đoàn điện lực nhà nước phấn đấu xây dựng một mạng lước trạm nạp điện rộng khắp cả nước. Ví dụ tập đoàn điện lực Southern China Grid phối hợp với hãng Better Place của Mỹ xây dựng một trung tâm dịch vụ hiện đại tại thành phố Quảng Châu chuyên phục vụ ô tô chạy điện.

Dự án quan trọng nhất mang tầm cỡ quốc gia được thực hiện là tuyến đường sắt dài 1300 km nối Thượng Hải – Bắc Kinh đi vào hoạt động từ tháng 6/2011 có thời gian chạy chỉ 5 giờ đồng hồ. Dự kiến đến năm 2016 mạng lưới tầu cao tốc của TQ sẽ đạt tổng chiều dài là 16.000 km và là mạng lưới đường sắt cao tốc lớn nhất thế giới. Khoản tiền đầu tư cho dự án này ước lên đến 200 tỷ Euro. Tốc độ chạy tầu đạt 394 km/giờ.

TQ đang muốn tạo đột phá về công nghệ nhưng cũng vấp phải nhiều sự cố. Tháng 7. 2011 một tầu cao tốc bị trật bánh làm 40 người thiệt mạng. Do làm ăn cầu thả nên tháng Ba vừa qua mưa lớn đã làm sạt lở, hư hỏng nặng một đoạn đường sắt cao tốc chạy qua tỉnh Hồ bắc. Vì vậy nhiều dự án xây dựng đường sắt mới đã bị tạm đình chỉ. Nhưng những sự cố đó không làm chính phủ TQ nản lòng.  Wu Changhua, một nhà bảo vệ môi trường TQ cho rằng: “TQ đang cải thiện môi trường sống, không phải vì sức ép từ bên ngoài, mà do nhu cầu của đất nước”.

Xuân Hoài lược dịch theo Die Zeit