BASH: Một phép thử trong phát triển hệ sinh thái khởi nghiệp của Singapore

Mới khai trương chưa đầy một năm nhưng BASH đã làm xôn xao cộng đồng khởi nghiệp, khi phóng viên Tia Sáng tới Singapore tìm hiểu về hệ sinh thái khởi nghiệp, mọi người đều “gợi ý” nên tới BASH.

Sân khấu và khu vực tổ chức sự kiện tại Bash

BASH là gì?
BASH là viết tắt của cụm từ: Build Amazing Startups Here – Tạo nên những startup đáng kinh ngạc tại đây. Văn phòng của BASH chiếm trọn tầng ba của Blk 79 mới mở, cách Blk 71 – cộng đồng khởi nghiệp đông đúc nhất Singapore chỉ có vài bước chân. Đến thăm BASH, người ta sẽ thấy, đây là một không gian làm việc chung rộng hơn 2000 m3 đầy cảm hứng. “Xin lỗi nhé, chúng tôi không có trà nhưng mà cà phê thì rất rất ngon” – David Toh, quản lý BASH nói với phóng viên Tia Sáng tại điểm dừng chân đầu tiền ở đây – Brewry. Đây là không gian cho các hoạt động kết nối, ăn uống, tán gẫu. Bánh ngọt, bánh quy và cà phê ở đây được cung cấp miễn phí cho các startup. Ba khu vực khác tại BASH bao gồm: Hatchery – khu vực chiếm phần lớn diện tích của BASH, hiện nay là chỗ làm việc của các startup mới thành lập hoặc sản phẩm vẫn chưa thể thương mại hóa; Factory  – nơi các startup trưởng thành hơn, chuẩn bị gọi vốn cho vòng Series A và cuối cùng là Chill, một không gian nhỏ cho những cuộc đối thoại riêng tư hơn, thường là dành cho đối thoại giữa mentors và startup. Các startup gặp rắc rối với một vấn đề nào đó có thể đăng ký trên website và đội ngũ quản lý BASH (những người trẻ trung từng khởi nghiệp và có kinh nghiệm đầu tư) sẽ sắp xếp cho họ một mentor phù hợp. Vào thứ Ba hằng tuần, ở đây lại tổ chức một buổi chia sẻ kinh nghiệm của các quỹ đầu tư với startup. Bốn không gian trên được đánh dấu bằng tên của chúng – là những chữ cái bằng gỗ cỡ lớn và có thể di chuyển dễ dàng. Điều đó có nghĩa là vị trí và diện tích của bốn khu vực có thể biến đổi tùy ý: “Chúng tôi thay đổi liên tục để mọi người cảm thấy phải luôn đổi mới sáng tạo” – David Toh nói. 

 Nhìn vẻ ngoài năng động của BASH, người ta sẽ nghĩ đây là một dự án của tư nhân. Nhưng điều đó chỉ đúng…một nửa. BASH trực thuộc quỹ Infocomm Investment – một quỹ đầu tư mạo hiểm sở hữu 200 triệu SGD do nhà nước rót vốn nhưng lại được tư nhân điều hành. Infocomm Investment tập trung đầu tư vào các startup ở giai đoạn sau hạt giống và trước vòng Series A – giai đoạn mà các quỹ đầu tư tư nhân thường e ngại vì rủi ro quá cao. Về giai đoạn hạt giống, họ không đầu tư trực tiếp cho các startup mà đầu tư gián tiếp thông qua các vườn ươm và khóa tăng tốc khởi nghiệp. Nói cách khác, họ đầu tư cho chính các tổ chức hỗ trợ startup này và đương nhiên, khi các tổ chức này đầu tư vào startup thì họ phải chia cổ phần cho Inforcomm Investment. Các startup trong chương trình của các khóa tăng tốc khởi nghiệp và vườn ươm được đầu tư sẽ làm việc tại BASH, khu vực Hatchery. Về giai đoạn tiền Series A, sau khi tốt nghiệp từ các tổ chức hỗ trợ khởi nghiệp, nếu tiềm năng, các startup sẽ được Infocomm Investment đầu tư tiếp vài trăm nghàn SGD. Các startup này sẽ tiếp tục làm việc tại BASH, khu vực Factory. Hiện nay, Infocomm Investment đã đầu tư cho 10 vườn ươm và khóa tăng tốc khởi nghiệp, trong đó có bốn tổ chức đang làm việc tại BASH với 40 startup. Các startup này đều được sử dụng miễn phí dịch vụ ở đây. 

Một dự án trùng lặp của Chính phủ Singapore?  

BASH “có vẻ mới” nhưng nếu để ý kĩ, các hoạt động của BASH đều quen thuộc. Không gian làm việc chung? Chúng đã có rất nhiều ở Blk 71 và bản thân Chính phủ Sing cũng tài trợ NUS Enterprise –hai tầng của Blk 71, gần 5000 m2 để làm co-working space và vườn ươm. Đơn vị tổ chức sự kiện? ACE – Action Community for Entrepreneurship do Chính phủ Singapore tài trợ và sáng lập cũng tổ chức đa dạng các sự kiện cho cộng đồng startup. Hoạt động ươm tạo, tăng tốc khởi nghiệp? Chiến lược đầu tư đối ứng của NRF và SPRING đã góp phần hình thành và làm tăng các tổ chức triển khai việc này ở khối tư nhân. Nếu thế, BASH và Infocomm Investment có gì khác? Có ý kiến cho rằng, BASH hiện nay chẳng có gì ngoài tiền. 

Thực ra, BASH hé lộ bước tiếp theo của Chính phủ Singapore trong việc thúc đẩy hệ sinh thái khởi nghiệp sau khi đã làm sinh sôi một loạt các quỹ đầu tư tư nhân, tạo ra một khu tổ hợp hệ sinh thái khởi nghiệp, có đầy đủ các thành tố, sau khi biến Singapore thành điểm đến đáng khao khát của những nhà đầu tư, nhà khởi nghiệp nếu muốn mở rộng thị trường ra Đông Nam Á. Bây giờ, họ cần thúc đẩy công nghệ mới và đưa startup ra toàn cầu. 

Cách thức đầu tư của BASH khá mới so với hoạt động từ trước đến nay tại Singapore. Trước đây, chiến lược đầu tư đối ứng của Chính phủ Singapore vào các vườn ươm khởi nghiệp nhằm kích thích sự hình thành của các tổ chức này thì bây giờ Infocomm Investment chỉ đầu tư vào các vườn ươm đã hoạt động, có kết quả khả quan; có kiến thức sâu sắc về một lĩnh vực; có mạng lưới quan hệ với các công ty, tập đoàn lớn. Họ đầu tư 1-5 triệu SGD cho mỗi vườn ươm, khóa tăng tốc khởi nghiệp, David cho biết, các vườn ươm và khóa tăng tốc khởi nghiệp ở BASH là công cụ để họ đảm bảo tiếp cận với đủ nhiều startup có khả năng thành công.. Theo David, việc trải qua khóa tăng tốc khởi nghiệp khiến khả năng được mua lại của startup là 65-70%, trong khi nếu không, khả năng đấy chỉ còn 2-6%. Bên cạnh đó, việc để nhiều vườn ươm và khóa tăng tốc khởi nghiệp trong cùng một không gian sẽ thúc đẩy họ cạnh tranh lẫn nhau, buộc họ phải xem xét và thay đổi liên tục chương trình của mình sao cho phù hợp nhất với các startup. Những điều này sẽ nâng chất lượng của hệ sinh thái khởi nghiệp tại Singapore.

Các lĩnh vực Infocomm Investment đầu tư sẽ được Chính phủ Singapore tập trung sau khi họ kết thúc các chương trình hiện nay của NRF vào nửa cuối năm 2016. Phần lớn, nhiều người trong cộng đồng khởi nghiệp Singapore biết đến BASH như một nơi tập trung đầu tư cho các startup trong lĩnh vực fintech (công nghệ tài chính, Bitcoin và các dịch vụ quanh nó là một ví dụ). Họ đầu tư để kéo chương trình Startup Bootcamp Fintech của Anh và các startup làm việc tại đây về Singapore. Sắp tới, tại BASH sẽ có khóa tăng tốc khởi nghiệp Airmaker, tập trung vào các ứng dụng và dự án về Internet of Things và khóa tăng tốc khởi nghiệp Spark tìm kiếm các startups làm việc trong lĩnh vực tiết kiệm năng lượng, ô tô điện, an ninh mạng. Mục tiêu của BASH là tạo ra 500 startup trong vòng ba năm tới. 

Trước đây, các startup của Singapore chủ yếu chỉ hướng đến thị trường Đông Nam Á là dừng lại, Infocomm Investment và BASH đang hướng tới thay đổi điều đó – đưa startup ra toàn cầu. Thông qua chương trình Global Startup Exchange, họ cho phép các startup và accelerators đối tác đến và làm việc tại BASH và tiếp cận với mọi nguồn lực tại Singapore và ngược lại. Hiện tại BASH đang có các startup đến từ Ấn Độ, Sri Lanka, Đài Loan làm việc tại đây.

BASH là một không gian làm việc chung lớn nhất Singapore hiện nay và có “tất cả trong một” (từ chỗ làm việc, nhà đầu tư, mentor cho tới sự kiện) giúp cho các startup làm việc tại đây luôn có được sự hỗ trợ nhanh nhất. Mới được một năm, khó mà có thể đánh giá được hiệu quả của BASH nhưng David cho rằng, BASH cũng góp phần thay đổi văn hóa khởi nghiệp ở Singapore “chúng tôi khiến việc startup dễ dàng hơn một chút xíu, ít nhất là các bạn có một văn phòng miễn phí” .