Điện hạt nhân UAE tập trung vào văn hóa an toàn

Việc tập trung vào nghiên cứu về những tai nạn hạt nhân, đặc biệt là tai nạn nhà máy điện hạt nhân Fukushima ở Nhật Bản vào năm 2011, giúp Các Tiểu vương quốc Ả Rập thống nhất (UAE) xây dựng nên những nhà máy điện hạt nhân vững chắc và an toàn hơn.

Theo các quan chức UAE, những biện pháp an toàn điện hạt nhân mới được sửa đổi của UAE sẽ giúp cho nhà máy điện hạt nhân Barakah tăng thêm khả năng chống chịu với các điều kiện bất lợi ngay khi tổ máy đầu tiên của nhà máy bốn lò phản ứng này đi vào hoạt động vào năm 2017.

Các biện pháp đảm bảo về an toàn hạt nhân ngày càng trở nên nghiêm ngặt hơn sau khi một nghiên cứu về nhà máy điện hạt nhân Fukushima Daiichi Nhật Bản của UAE được tiến hành và đề xuất. Nghiên cứu đã phân tích hiện tượng động đất và sóng thần, những nguyên nhân dẫn đến tai nạn nhà máy Fukushima Daiichi và khiến tổng cộng 15.000 người đang sinh sống và làm việc gần nhà máy điện Daiichi của Nhật Bản vào thời điểm đó phải sơ tán.

Ông Christer Viktorsson, Tổng giám đốc Cơ quan pháp quy hạt nhân liên bang (FANR) của UAE, đã trả lời Gulf News trong một cuộc phỏng vấn độc quyền vào tháng 4 rằng việc xây dựng văn hóa an toàn trong ngành công nghiệp hạt nhân UAE là vấn đề tối quan trọng nhằm tránh cho đất nước một thảm kịch hạt nhân tái diễn khi phải đối mặt với những hiện tượng thiên tai khắc nghiệt.

“Một nền văn hóa an toàn mạnh mẽ là rất quan trọng đối với thành công của năng lượng hạt nhân tại UAE. Tại FANR, chúng tôi đã thấm nhuần các giá trị và cách hành xử về an toàn, đó là việc ưu tiên bảo vệ cư dân và môi trường UAE cao hơn bất kỳ lợi ích cạnh tranh nào”, ông Viktorsson cho biết. Vào năm 2015, ông mới trở lại chức vị Tổng giám đốc FANR. Với kinh nghiệm 10 năm hoạt động trong ngành công nghiệp hạt nhân ở Thụy Điển, Viktorsson cho biết, tổ chức FANR được thành lập để xây dựng và giám sát Tổng Công ty năng lượng hạt nhân Emirates (ENEC), cơ quan chủ quản các nhà máy hạt nhân của UAE, để ENEC đáp ứng những quy định an toàn được tăng cường nghiêm ngặt hơn trước khi các cơ sở hạt nhân đi vào hoạt động.

ENEC là chủ bốn lò phản ứng điện hạt nhân đang được xây dựng tại UAE với thời hạn hoàn thành vào năm 2020 để cung cấp đến một phần tư nhu cầu điện của quốc gia này hàng năm.

“Nhằm tránh xảy ra trường hợp như Nhật Bản, FANR đã yêu cầu  ENEC phải tiến hành đánh giá một cách chi tiết toàn bộ nhà máy sử dụng  phương pháp “kiểm thử khả năng chống chịu” (stress test) và phải báo cáo kết quả đánh giá và xác định rõ những cải tiến an toàn. ENEC đã hoàn thành việc đánh giá và báo cáo kết quả cho FANR, đồng thời đề xuất một số cải tiến thiết kế để bảo vệ các nhà máy điện trước các điều kiện ngoại cảnh cực đoan”, Viktorsson chia sẻ.

“Thẩm định những đề xuất cải tiến và thấy ENEC đã giải quyết những vấn đề về tính bền vững trong thiết kế của mình, FANR đã cấp giấy phép xây dựng cho lò phản ứng số 1 và số 2 vào tháng 7/2012 và lò phản ứng số 3 và số 4 vào năm 2014”.

Tạo ra một văn hóa an toàn định hướng cho mọi người tại nơi làm việc là một nền tảng rất quan trọng  cho mọi hoạt động – những nhân viên được đào tạo kỹ luôn cảnh giác và đề phòng những biểu diện mầm mống của tai nạn hạt nhân có thể xảy ra.

“Để tăng cường hơn nữa văn hóa an toàn hạt nhân, mỗi nhân viên làm việc trong các phòng điều khiển của nhà máy Barakah phải có đủ phẩm chất và phải trải qua các vòng kiểm tra của FANR kiểm tra”, Viktorsson nói. “Hiện nay, FANR đang xem xét và đánh giá hồ sơ xin giấy phép vận hành cho các tổ máy Barakah-1 và -2 của ENEC. Để thể hiện sự cam kết về văn hóa an toàn, FANR chỉ phê duyệt hồ sơ nếu ENEC đáp ứng đầy đủ từng yêu cầu của các quy định về an toàn và an ninh hạt nhân của UAE”.

Helen Rycraft, chuyên gia an toàn hạt nhân cao cấp của Cơ quan Năng lượng Nguyên tử Quốc tế  (IAEA), trao đổi với Gulf News vào dịp kỷ niệm 30 năm ngày xảy ra tai nạn Chernobyl rằng tai nạn lò phản ứng hạt nhân tại Ukraine cũng giúp tái định hình các biện pháp an toàn trong ngành công nghiệp hạt nhân thế giới.

“Tai nạn Chernobyl đem đến một bước ngoặt trong ngành công nghiệp hạt nhân, đặc biệt với vấn đề an toàn hạt nhân”, Rycraft cho biết. “Một trong những bài học được rút ra là để đảm bảo an toàn, không thể chỉ dựa vào công nghệ mà thái độ và hành vi của người quản lý và người lao động cũng đóng vai trò sống còn”.

Một báo cáo về tai nạn Chernobyl vào  năm 1991 đã dẫn tới sự chú ý tập trung vào văn hóa an toàn trong ngành công nghiệp hạt nhân, bà Rycraft cho biết.

ENEC cũng tổ chức một diễn đàn về an toàn hạt nhân với sự tham dự của các quan chức đứng đầu của ENEC, trong đó có mặt của một diễn giả đặc biệt, ông Naohiro Masuda, chủ tịch Công ty Kỹ thuật tẩy xạ và tháo dỡ Fukushima Daiichi.

Ông Masuda có một bài thuyết trình về những nỗ lực mà Nhật Bản đã thực hiện để cứu nhà máy Dainii thoát khỏi sự nóng chảy lõi lò phản ứng, hiện tượng xảy ra tại nhà máy Daiichi và là nguyên nhân trực tiếp dẫn đến thảm họa hạt nhân vào năm 2011. Cả hai nhà máy này cùng nằm bên bờ biển Nhật Bản.

Bà Sheikha Lubna Al Qasimi, Phó Chủ tịch của ENEC, trong một bài phát biểu đề dẫn đã lưu ý rằng UAE đang đặt vấn đề an toàn lên hàng đầu từ những bài học kinh nghiệm của những tai nạn hạt nhân quốc tế. “Năng lượng hạt nhân rất an toàn và tin cậy, và tôi tự hào về khả năng lãnh đạo  của ENEC trong việc thu hút giới chuyên môn quốc tế hợp tác và chia sẻ kiến thức để chúng ta có thể cùng nhau thực hiện một chương trình hạt nhân đẳng cấp thế giới, an toàn và hiệu quả”.

Giám đốc điều hành của ENEC, ông Mohammad Al Hammadi cho biết: “Với tư cách là người vận hành chương trình điện hạt nhân, chúng tôi cam kết duy trì các tiêu chuẩn cao nhất về an toàn và an ninh”.

Tiến triển xây dựng tại Barakah

Các quan chức của ENEC cho biết, việc xây dựng Barakah sẽ hoàn thành vào năm 2020. Khi cả bốn lò phản ứng được vận hành, cơ sở này sẽ cung cấp lên đến một phần tư nhu cầu điện của UAE và tiết giảm được 12 triệu tấn khí thải carbon mỗi năm.

“Dự án tại Barakah đang tiến triển đều đặn, tổ máy số 1 bây giờ đã hoàn thành hơn 87 %, tổ máy số 2 hoàn thành 68 %, tổ máy số 3 hoàn thành 47 % và tổ máy số 4 hoàn thành 29 %. Nhìn chung, việc xây dựng tổ máy số 1 đến tổ máy số 4 bây giờ đã hoàn thành hơn 62 %. Cả bốn tổ máy sẽ cung cấp năng lượng hạt nhân an toàn, sạch, đáng tin cậy và hiệu quả cho hệ thống điện của UAE, đang chờ  đánh giá về mặt pháp quy và cấp phép” ENEC cho biết.

Nguyễn Thị Thu Hà tổng hợp từ Gulf News, Abu Dhabi

Tác giả