Gần nửa tỷ USD cho nghiên cứu vắc-xin ngừa ba đại dịch

Một liên minh gồm các chính phủ, nhà từ thiện và doanh nhân đã cam kết đầu tư nghiên cứu làm ra các vắc-xin có khả năng phòng ngừa và tiêu diệt những dịch bệnh đe dọa loài người như Ebola.

Tại diễn đàn Kinh tế thế giới ở Davos (từ 17-20/1), ba chính phủ Na Uy, Nhật Bản, Đức và hai quỹ Wellcome Trust, Gates Foundation đã loan báo dành 460 triệu USD, một nửa kinh phí cần thiết cho năm năm đầu tiên của sáng kiến này. Ba loại bệnh được nhắm đến đầu tiên gồm Lassa, Mers và Nipah. Cả ba bệnh này đều do lây virus từ động vật truyền sang người và có thể gây ra những dịch bệnh nguy hiểm trên toàn cầu.

Liên minh Đổi mới sáng tạo sẵn sàng ứng phó bệnh dịch (CEPI) sẽ dành tiền cho việc nghiên cứu các loại vắc-xin chủng ngừa bệnh dịch hoành hành ở các quốc gia thu nhập thấp và trung bình, vốn không phải là ưu tiên nghiên cứu của các công ty dược bởi vì đây không phải là một thị trường béo bở đối với họ. Một trong những mục tiêu chính của CEPI là đảm bảo cho các loại vắc-xin này có mức giá vừa phải và dễ tiếp cận đối với tất cả những người cần chúng.

Giám đốc điều hành của Quỹ Wellcome Trust, Jeremy Farrar, cho biết những thay đổi trong môi trường, trong sự tương tác của con người với động vật và quá trình đô thị hóa đều là những nhân tố có thể làm bùng phát một bệnh truyền nhiễm mới ở con người. Về loạt dịch bệnh xảy ra trong vài thập kỷ gần đây, ông cho rằng “Tình trạng đó sẽ không dừng lại. Đó là cách thế giới ngày nay được kiến tạo”. 

CEPI đặt mục tiêu phát triển vắc-xin ngừa ba bệnh là Lassa, Mers và Nipah, mỗi loại bệnh sẽ có hai vắc-xin, trước khi các bệnh này bùng phát.

Nancy Lee, nhà quản lý chương trình chính sách của Quỹ Wellcome Trust cho biết, hội đồng khoa học chọn ba bệnh này vì việc nghiên cứu vắc-xin phòng ngừa cũng như chuẩn bị đối phó với nguy cơ dịch bệnh bùng phát mới được đầu tư rất ít công sức và tiền bạc.

Các bệnh dịch như bệnh cúm hay Zika, vốn đã được đầu tư nghiên cứu vắc-xin phòng ngừa hoặc đã cho thấy cơ hội thương mại, không được đưa vào danh sách của CEPI.

Sản xuất vắc-xin là một việc khó. Trong một số trường hợp, có thể mất tới vài thập kỷ nghiên cứu, đi kèm theo là một quá trình kiểm soát dài dặc để đưa vắc-xin ra thị trường. Điều đó khiến cho việc nghiên cứu vắc-xin phòng những căn bệnh hiếm trở thành một mảng khó nhằn đối với các công ty dược.  

Nancy Lee cho biết thêm, liên minh CEPI sẽ sử dụng tất cả các nguồn tài chính vận động được của mình dưới dạng tài trợ và kỳ vọng những người được nhận tài trợ sẽ chia sẻ dữ liệu và ký các thỏa thuận về sở hữu trí tuệ nhằm bảo đảm khả năng tiếp cận các vắc-xin ngay khi chúng được nghiên cứu thành công. Các đối tác công nghiệp tham gia sáng kiến này cũng cam kết các vắc-xin sẽ sẵn có trên thị trường với giá phải chăng và không để sản phẩm đội giá trong trường hợp dịch bệnh bùng phát, theo Paul Stoeffels, phó giám đốc điều hành Johnson & Johnson.

Nguồn:

https://www.theguardian.com/society/2017/jan/18/460m-pledged-for-vaccine-initiative-to-prevent-global-epidemics-davos-mers-nipah-lassa

https://www.devex.com/news/coalition-for-epidemic-preparedness-innovations-launches-in-davos-89489

Tác giả