Năm 2040 sẽ phát hiện thấy tín hiệu điện từ của người ngoài hành tinh

Trong Hội nghị Sáng tạo mới của Ủy ban châu Âu (European Commission Innovation Convention) họp vào giữa tháng 3/2014, nhà thiên văn kỳ cựu Seth Shostak ở Viện Tìm kiếm nền văn minh ngoài Trái Đất (SETI, Search for Extraterrestrial Intelligence, Mỹ) nói: “Trong thế kỷ này, chúng ta sẽ tìm thấy sự sống trong vũ trụ… Ngoài hệ Ngân hà của chúng ta ra, trong vũ trụ còn có hơn 150 tỷ hệ Ngân hà, trong đó mỗi hệ có hàng chục tỷ hành tinh tương tự Trái Đất. Nếu trong vũ trụ chỉ có Trái Đất là nơi duy nhất xuất hiện sự sống thì đó mới thực sự là kỳ tích. Lịch sử phát triển thiên văn học 500 năm qua cho thấy khi nào bạn tin vào một kỳ tích thì bạn thường là sai lầm.”

Vậy chúng ta sẽ phát hiện sự sống trong vũ trụ như thế nào?

Tiến sĩ Shostak cho rằng trong 25 năm tới sẽ có ba khả năng. Thứ nhất, trên các thiên thể gần chúng ta, như sao Hỏa hoặc một trong các vệ tinh của sao Mộc (Jupiter) sẽ phát hiện thấy một số hình thức của sự sống nguyên thủy. Thứ hai, chúng ta sẽ nhận biết được những chất khí đặc trưng sinh ra bởi hoạt động sự sống (như tác dụng quang hợp) trong bầu khí quyển trên các hành tinh quay xung quanh các định tinh khác ngoài Mặt Trời. Thứ ba, sẽ có một ngày dàn anten khổng lồ mà Shostak và các đồng nghiệp ở SETI đang sử dụng sẽ nhận được tín hiệu thông tin đến từ một nền văn minh bên ngoài Trái Đất.

Từ lâu Tiến sĩ Suzanne Aigrain, giảng viên môn Vật lý thiên thể ở Đại học Oxford (Anh Quốc), đã nghiên cứu về các hành tinh chuyển động xung quanh các định tinh khác ngoài Mặt Trời. Lĩnh vực nghiên cứu của bà thuộc vào khả năng thứ hai trong số ba khả năng mà Shostak đưa ra. Khi phát biểu tại Hội nghị trên, Aigrain cũng nói bà tin chắc rằng Trái Đất chúng ta không cô đơn. “Hiện nay chúng tôi đã tiến rất gần tới kết luận trong vũ trụ có thể phổ biến tồn tại những hành tinh thích nghi với sự sống như Trái Đất. Đó là lý do vì sao khi được hỏi có tin rằng trên các hành tinh khác có tồn tại sự sống hay không thì tôi đều giơ tay tán thành. Là một nhà khoa học, tôi nói thế vì tôi cho rằng khả năng ấy rất cao,” bà nói.

Aigrain và nhóm nghiên cứu của bà đang sử dụng biện pháp bức xạ sóng quang-điện từ để tìm kiếm các hành tinh quay xung quanh các định tinh khác. Hành tinh thích hợp sự sống (habitable planets) được định nghĩa là những hành tinh có kích thước tương đương Trái Đất và nhiệt độ bề mặt tương đối thích nghi, cho phép tồn tại nước ở thể lỏng. Nhóm của bà đang cố gắng tìm kiếm “dấu ấn của sự sống”, tức dấu vết một số chất khí nào đó trong bầu khí quyển của các hành tinh xa xôi; các chất khí này có những thành phần chỉ có thể sinh ra bởi nguồn sinh học như tác dụng quang hợp.

Đồng thời nhóm của Tiến sĩ Shostak ở SETI đang cố tìm chứng cớ của sự sống trong vũ trụ bằng cách tìm kiếm những tín hiệu nào đó của nền khoa học công nghệ trên các hành tinh khác. Nếu nhận được tín hiệu sóng vô tuyến đến từ vũ trụ thì Shostak sẽ khẳng định nền văn minh đó tiên tiến hơn chúng ta. “Vì sao tôi luôn kiên trì cho rằng nếu một ngày nào đó chúng ta phát hiện thấy người ngoài hành tinh thì họ nhất định sẽ tiên tiến hơn chúng ta? Câu trả lời là bạn không thể nhận được tín hiệu do người Neanderthals phát đi; họ (the Neanderthal Klingons) không biết làm ra thiết bị thông tin vô tuyến để bạn có thể liên lạc với họ,” ông nói.

Trong phát biểu hôm 6/2 tại Hội thảo 2014 NASA Innovative Advanced Concepts (NIAC, tổ chức ở Đại học Stanford), Shostak nói, “Đến năm 2040 chúng ta sẽ phát hiện được tín hiệu điện từ do người ngoài hành tinh gửi đi.”

Nếu chúng ta tìm thấy manh mối tồn tại sự sống trên các hành tinh khác, hoặc nếu nhận được tín hiệu đến từ các hành tinh đó, thì hậu quả sẽ ra sao?

Giả thử chúng ta chỉ tìm thấy một vi sinh vật khác nhiều với vi sinh vật trên Trái Đất thì điều đó sẽ nâng cao đáng kể sự hiểu biết của chúng ta về sinh học. Ngoài ra điều đó cũng sẽ có ý nghĩa lớn về triết học. “Nó sẽ thực sự thay đổi tất cả,” Shostak nói.

Nguyễn Hải Hoành tổng hợp

Nguồn :

1 – http://cordis.europa.eu/news/rcn/36489_en.html 2014-03-19 Dr. Seth Shostak: ‘We are going to find life in space this century’
2 – http://www.dailygalaxy.com/my_weblog/2014/02/astronomers-will-have-scanned-enough-star-systems-by-2040-that-well-have-discovered-alien-produced-electromagnetic-signals-s.html
“Alien Electromagnetic Signals Will Be Discovered by 2040” — SETI’s Chief Astronomer