Vừa mừng, vừa lo

Tôi chưa đến Trung tâm [Quốc tế Khoa học và Giáo dục liên ngành] ở Quy Nhơn, nhưng được biết đó là nơi rất đầy đủ tiện nghi. Điều đó làm cho tôi và một số đồng nghiệp vừa mừng vừa lo: liệu các nhà khoa học trẻ, hay nói chung, các nhà khoa học Việt Nam có đủ tiền để tham gia những khóa học, những cuộc gặp gỡ như vậy không?

Từ nhiều năm nay, Viện Toán học thường xuyên tổ chức những Trường hè, Trường đông hướng đến đối tượng là sinh viên các trường đại học, nghiên cứu sinh và các nhà khoa học trẻ. Rất nhiều khóa học như vậy có các nhà toán học nước ngoài hoặc những nhà khoa học Việt kiều tham gia. Gần đây, với sự tài trợ của Chương trình quốc gia phát triển toán học đến 2020, một số Trường tương tự được mở cho giáo viên và học sinh trung học, chủ yếu là đến từ các trường chuyên.

Điểm đáng nói ở đây là kinh phí cho những trường như vậy rất rẻ, nên hầu như mọi người đều có khả năng tham dự. Chẳng hạn nếu tổ chức ở Hà Nội thì những người từ xa đến thường được bố trí ở trong khu Ký túc xá Đại học sư phạm Hà Nội. Một số Trường đã được tổ chức ở Khu thực nghiệm Hòa Lạc của Đại học Quốc gia Hà Nội. Ở đó, ngoài những phòng “tiện nghi” với giá khoảng 100.000 đ/người/đêm, còn có những khu nhà sàn với giá chỉ 10.000 đ/người/đêm. Ngoài việc học tập, gặp gỡ, thì việc sống trong nhà sàn giữa rừng là một trải nghiệm thú vị với các bạn trẻ.

Qua kinh nghiệm bản thân trong việc tham gia vào một số Trường hè, Trường đông dành cho các bạn sinh viên và khoa học trẻ như vậy, tôi thấy Giáo sư Pierre Darriulat đã phân tích rất sâu sắc và đầy đủ ý nghĩa, vai trò của Trung tâm Quy Nhơn và những trung tâm tương tự trong việc đào tạo các nhà khoa học trẻ (xem bài Khai mở từ những cuộc giao lưu bình dị).

Tôi chưa đến Trung tâm ở Quy Nhơn, nhưng được biết đó là nơi rất đầy đủ tiện nghi. Điều đó làm cho tôi và một số đồng nghiệp vừa mừng vừa lo: liệu các nhà khoa học trẻ, hay nói chung, các nhà khoa học Việt Nam có đủ tiền để tham gia những khóa học, những cuộc gặp gỡ như vậy không? Nếu vận hành thường xuyên như sáng kiến của Giáo sư Darriulat, tôi nghĩ cần tính ngay đến chuyện đó. Có thể giải quyết bằng cách hợp tác với Đại học Quy Nhơn để tìm chỗ lưu trú rẻ tiền cho người tham gia. Hoặc Trung tâm tự xây cho mình những khu nhà như thế.

Nếu không làm được như vậy, nguy cơ biến những Trung tâm “cao cấp” thành nơi du lịch cho các nhà khoa học nước ngoài hoặc các “quan chức khoa học” của Việt Nam là không hề nhỏ.

Tác giả

(Visited 1 times, 1 visits today)