Làm rõ vai trò của Dinh trấn Thanh Chiêm và chữ quốc ngữ

UBND tỉnh Quảng Nam phối hợp với Bộ VHTT&DL, Bộ KH&CN, Viện Hàn lâm Khoa học xã hội Việt Nam, Hội Khoa học Lịch sử Việt Nam sẽ tổ chức hội thảo khoa học “Dinh trấn Thanh Chiêm và chữ quốc ngữ” vào ngày 24/8 tại tỉnh Quảng Nam.

Họp báo công bố hội thảo khoa học “Dinh trấn Thanh Chiêm và chữ quốc ngữ”. Ảnh:VGP/Thế Phong

Dinh trấn Thanh Chiêm nay thuộc xã Điện Phương (huyện Điện Bàn, tỉnh Quảng Nam) được chúa Tiên Nguyễn Hoàng thành lập năm Nhâm Dần (1602). Đây được coi là thủ phủ thứ hai ở Đàng Trong. Dưới thời các chúa Nguyễn, Thanh Chiêm là nơi thực tập việc quản lý, điều hành đất nước của các “thế tử”. Đây cũng là căn cứ quân sự hùng mạnh từng đánh bại hạm đội vương quốc Hà Lan năm 1644 và các cuộc tiến công của quân Trịnh. Đặc biệt là bàn đạp tiến hành cuộc Nam tiến mở rộng bờ cõi đất nước về phía Nam.

Tại Thanh Chiêm-Hội An, từ năm 1617-1625 linh mục Francisco de Pina đã học tiếng Việt, truyền đạo bằng tiếng Việt và dạy cho hai giáo sĩ là Alexandre de Rhodes (người Pháp) và Antonio Fonte (người Bồ Đào Nha). Đồng thời, Francisco de Pina cũng viết tài liệu giảng dạy “Phương pháp Latinh hóa tiếng Việt” và “Ngữ pháp tiếng Việt”. Chính Linh mục F. de Pina đã thừa nhận: Kẻ Chim (Thanh Chiêm) là nơi học tiếng Việt tốt nhất, vì là trung tâm của triều đình. Tại Thanh Chiêm còn có trường dạy chữ quốc ngữ đầu tiên, do Cha Bề Trên và là thầy dạy F. de Pina đảm trách.

Nhằm khẳng định và làm sáng tỏ vai trò, vị trí và quá trình phát triển của Dinh trấn Thanh Chiêm trên phương diện văn hóa-lịch sử và khảo cổ học, qua đó, góp phần xác định vai trò của Dinh trấn Thanh Chiêm trong quá trình hình thành chữ quốc ngữ, đồng thời để tôn vinh, phát huy giá trị lịch sử-văn hóa của di tích Dinh trấn Thanh Chiêm và sự ra đời chữ quốc ngữ gắn với phát triển kinh tế-xã hội tỉnh Quảng Nam, UBND tỉnh Quảng Nam phối hợp với Bộ VHTT&DL, Bộ KH&CN, Viện Hàn lâm Khoa học xã hội Việt Nam, Hội Khoa học Lịch sử Việt Nam sẽ tổ chức hội thảo khoa học “Dinh trấn Thanh Chiêm và chữ quốc ngữ” vào ngày 24/8 tại tỉnh Quảng Nam.

Dự kiến, hội thảo sẽ quy tụ hơn 200 đại biểu với gần 70 tham luận của các nhà nghiên cứu, các học giả trong và ngoài nước, các vị linh mục, nhà báo… thảo luận, chia sẻ thông tin, cung cấp những tư liệu trên các nhóm chủ đề lớn.

Nội dung hội thảo sẽ tập trung vào 3 nhóm chủ đề: Vai trò của Dinh trấn Thanh Chiêm trong tiến trình mở cõi của dân tộc về phía Nam; sự ra đời của chữ quốc ngữ tại Quảng Nam cũng như xác định lại người đầu tiên sáng lập ra chữ quốc ngữ; bảo tồn, phát huy giá trị Dinh trấn, đặc biệt là giá trị to lớn của chữ quốc ngữ