7 tiêu chí nhận dạng nhân tài trong khoa học công nghệ
Tôi đã đọc khá nhiều bài viết về chủ đề “Nhân tài và sử dụng nhân tài”. Tuy nhiên tôi chưa thấy có bài viết nào chỉ ra, dù là vắn tắt thôi các tiêu chí dễ dàng nhận ra đâu là nhân tài đích thực trong KH & CN mà đây lại là việc làm rất cấp bách, rất quan trọng giúp cho nhà quản lý tìm được người để giao việc.
Trong bài báo rất ngắn gọn này, tôi xin đề xuất một số tiêu chí quan trọng nhất để nhanh chóng nhận dạng ra đâu là nhân tài theo các cấp độ khác nhau (xin miễn phân tích và bình luận nhiều vì việc đó đã được rất nhiều người viết rồi), đó là:
1) Tiêu chí cao nhất, khó nhất: có công trình được đưa vào sách giáo khoa do một tác giả khác viết dùng làm tài liệu để giảng dạy (định luật, định lý, công thức, phương pháp…) ở các trường Đại học có uy tín. Ở Việt Nam ta không biết được mấy người đây đặc biệt là trong lĩnh vực khoa học thực nghiêm như Sinh học, Hoá học…
2) Được các nước là cường quốc về khoa học công nghệ tài trợ toàn bộ mời sang đọc semina ( Mỹ, Nga, Pháp, Anh, Đức…)
3) Nhận được nhiều lần tài trợ của các tổ chức khoa học quốc tế có uy tín (ví dụ: IFS*- Inter. Found. for Sci., Stockholm, Sweden… hay Humboldt…)
4) Có quan hệ, cộng tác quốc tế về nghiên cứu khoa học công nghệ với những nhà khoa học quốc tế danh tiếng của các cường quốc về khoa học công nghệ ( các viện sỹ, các giáo sư) và được họ đánh giá cao
5) Người đầu tiên khởi xướng, triển khai có kết quả một hướng khoa học công nghệ mới ở trong nước và khu vực (đây chính là đầu ngành), thậm chí có vai trò khơi mào cho sự ra đời một hướng, một ngành khoa học mới liên quan. Chỗ này nói lên “tầm” ảnh hưởng của nhà khoa học này vượt ra khỏi cả ngành của họ.
6) Có nhiều công bố khoa học quốc tế. Tiêu chí này tôi chỉ để ở vị trí thứ 6 rất khiêm tốn thôi (Tại sao?).
7) Giải thưởng khoa học công nghệ có uy tín quốc tế và trong nước
*)”IFS Mandate: IFS is an international, non-governmental organization, founded in 1972. The mandate of IFS is to assist in building capacity in developing countries in sciences related to the management, conservation, and sustainable use of natural resources.
The strategy to achieve this objective is to identify young, talented scientists who have the potential for becoming the future research leaders and lead scientists in their nations, and to effectively support them in their early careers.”
Một bạn đọc ở Viện KH&CN Việt Nam