Demis Hassabis: Người kiến tạo trí óc
Người thứ hai trong danh sách 10 nhà khoa học xuất sắc năm 2016 do Nature bình chọn là TS. Demis Hassabis, nhà phát triển trí tuệ nhân tạo đã đánh bại kỳ thủ cờ vây xuất sắc nhất thế giới. Nhiệm vụ tiếp theo của anh là giải quyết những vấn đề toàn cầu.
Trận đầu giữa Lee Sedol, nhà vô địch thế giới cờ vây và AlphaGo.
Đối với game thủ Demis Hassabis, tháng Ba đưa đến cho anh một trận đấu căng thẳng nhất trong đời dù anh thậm chí còn không trực tiếp chơi. Hassabis phải theo dõi thành quả sáng tạo của nhóm nghiên cứu của anh, chương trình máy tính AlphaGo, đối đầu với Lee Sedol, nhà vô địch thế giới cờ vây. Phần thắng thuộc về máy tính, đánh dấu một chiến thắng lớn trong lĩnh vực trí tuệ nhân tạo (AI) đồng thời cũng làm dày thêm chuỗi thành tích của Hassabis.
Với vai trò là người đồng sáng lập DeepMind, một công ty có trụ sở ở London đã phát triển AlphaGo, Hassabis vừa vui mừng vừa nhẹ nhõm. “Nó giống như một bước nhảy vọt của chúng tôi, và nó đã thành công” – Anh nói.
Nhưng ý nghĩa của chiến thắng này vượt xa câu chuyện về cờ vây. Hassabis muốn cho thế giới thấy sức mạnh của những kỹ thuật học máy, điều mà anh hi vọng rằng một ngày nào đó sẽ xuất hiện dưới dạng gần gũi với con người hơn, có đủ khả năng giải quyết những vấn đề toàn cầu phức tạp.
Hassabis, đã định hình tầm nhìn này từ khi là đứa trẻ phát triển sớm. Là một thần đồng cờ vua, khi đang ở tuổi thiếu niên, anh đã thiết kế và bán được hàng triệu bản trò chơi điện tử độc đáo và thành lập công ty riêng vào đầu những năm 20 tuổi. Sau khi tốt nghiệp tiến sĩ chuyên ngành khoa học thần kinh nhận thức, anh sáng lập DeepMind vào năm 2010. Google mua lại công ty bốn năm sau đó với giá khoảng 400 triệu bảng Anh (nhiều hơn 650 triệu USD lúc bấy giờ).
Trong công ty, những nhà nghiên cứu áp dụng những gợi ý từ môn khoa học thần kinh cho những nhiệm vụ nổi bật của trí tuệ nhân tạo, từ tổng hợp giọng nói cho đến định vị Ga tàu điện ngầm ở London. Mỗi thuật toán được xây dựng phức tạp dần lên và ngay từ đầu, các khả năng khác nhau của AI đều được phát triển riêng rẽ. Các trí tuệ nhân tạo của DeepMind đã đi từ việc học cách nhìn và rồi hành động dựa trên những gì nó thấy, sử dụng điều này để có thể lên kế hoạch và phân tích hành động nào là hợp lí. Trong việc xử lý những vấn đề trên thực tế, nhóm đã sử dụng học máy để tiết kiệm việc sử dụng năng lượng trong những trung tâm dữ liệu của Google đến 15%, điều mà Hassabis hi vọng sẽ áp dụng trên quy mô lớn hơn nhiều.
Mặc dù những nhà nghiên cứu trong công ty vẫn xuất bản các công bố nhưng sản phẩm mà họ đang thực hiện vẫn được giữ bí mật, điều làm phật lòng nhiều người trong giới học thuật. Một số nhà vận động cho việc bảo vệ dữ liệu cá nhân cũng đưa ra nhiều quan ngại đối với kế hoạch hợp tác giữa DeepMind của Google với Trung tâm dịch vụ sức khỏe quốc gia Anh Quốc. Tuy vậy, các nhà khoa học vẫn tấp nập kéo đến đến làm việc tại đây.
Cá nhân Hassabis là người khiêm tốn nhưng tham vọng. Anh có biệt tài hướng người khác theo đam mê của mình, Eleanor Maguire, giáo sư hướng dẫn luận án tiến sĩ cho anh ở University College London nói. “Một khi anh ấy nói về điều mình hứng thú, nó rất dễ lây lan” bà nói. Vừa nghiên cứu vừa điều hành công ty bây giờ đồng nghĩa với việc dành khoa học cho một vài tiếng ít ỏi vào buổi sáng không làm Hassabis bận lòng: “Chúng tôi đang thực hiện một sứ mệnh quan trọng và tôi nghĩ là nó xứng đáng với sự hi sinh này”.
Hảo Linh dịch
Nguồn: http://www.nature.com/news/nature-s-10-1.21157
