Dịch vụ y tế kỹ thuật số: Mạng lưới giúp các nữ bác sỹ cứu mạng người
Bác sỹ Sara Saeed (Pakistan) đã thành lập một cơ sở dịch vụ y tế kỹ thuật số nhằm tạo điều kiện cho những người dân nghẻo ở vùng hẻo lánh được khám chữa bệnh. Do đó, cô mới nhận được giải thưởng danh dự Rolex vì tinh thần sáng tạo của mình.
Nữ bác sỹ người Pakistan Sara Saeed đã thành lập cơ sở dịch vụ y tế kỹ thuật số Sehat Kahani. Doanh nghiệp này có trụ sở tại Karatschi kết nối các nữ bác sỹ ở các thành phố với các bệnh nhân ở vùng nông thôn hẻo lánh
Cộng hòa Hồi giáo Pakistan là một trong mười nước đông dân nhất thế giới. Đất nước này có núi non trùng điệp và sông ngòi chằng chịt. Mạng lưới chăm sóc y tế yếu kém, đặc biệt ở những vùng nông thôn. “Khoảng một nửa dân số nước chúng tôi cả cuộc đời mình chưa hề đối mặt với một bác sỹ“, chuyên gia y tế Sara Saeed tiết lộ. Không kể châu Phi, Pakistan là nước có tỷ lệ tử vong ở trẻ em vào loại cao nhất thế giới. Theo số liệu của Ngân hàng thế giới cứ 1000 trẻ em thì có 70 em chết khi chưa đầy năm tuổi. Trong khi đó ở châu Âu con số này, tùy từng nước giao động từ hai đến năm em.
Sara Saeed muốn cải thiện tình trạng chăm sóc sức khỏe cho người dân Pakistan trên nền tảng kỹ thuật số và các nữ bác sỹ ở nước này. Nhiều phụ nữ ở Pakistan được đào tạo trở thành thầy thuốc nhưng số đông lại không hành nghề – theo học đại học y nhiều khi chỉ để nâng cao địa vị xã hội và tạo điều kiện để có một tấm chống môn đăng hộ đối. Sara Saeed giải thích “Họ được mệnh danh là ‘cô dâu bác sỹ’, có nghĩa là họ là những phụ nữ đã học xong chương trình đại học y, đã tốt nghiệp, có bằng cấp nhưng không đi làm vì phải lo cho gia đình”. Với nền tảng y tế từ xa, Sara Saeed muốn tạo điều kiện cho hàng chục nghìn nữ bác sỹ có điều kiện hành nghề tại gia. Là sáng lập viên dự án đầy thành công này nên Sara Saeed đã được trao giải thưởng danh dự Rolex dành cho những người có ý chí sáng tạo, dám nghĩ, dám làm.
Nhân kỷ niệm 50 năm ngày ra đời Rolex Oyster, chiếc đồng hồ đeo tay không thấm nước đầu tiên trên thế giới giải thưởng Rolex ra đời năm 1976. Các giải thưởng cũng như chiếc đồng hồ Rolex Oyster – và đặc biệt những người được trao giải – là biểu thị cho giá trị của hãng Rolex kể từ khi ra đời vào năm 1905 với chủ nhân đầu tiên là ông Hans Wilsdorf, các giá trị đó là: chất lượng, sự sáng tạo, sự quyết tâm và đặc biệt là tinh thần năng động, sáng tạo của nhà doanh nghiệp.
Nữ bác sỹ Mahvish Khalid (trên màn hình) trò chuyện với người bệnh (bên trái), nữ bệnh nhân này được nữ y tá Tahira Bibiand (bên phải) điều trị.
Tại các thành phố lớn như Karatschi và Lahore có hàng nghìn nữ bác sỹ không hành nghề do phải lo quán xuyến công việc nội trợ hoặc chỉ được làm những công việc trong phạm vi gia đình mình. Trong số 170.000 bác sỹ ở Pakistan có khoảng 70% là phụ nữ. Nhưng chỉ có khoảng 23 % nữ bác sỹ sau khi ra trường và thành lập gia đình được đi làm đúng nghề của mình.
Trước hiện trạng này, Sara Saeed đã tìm cách hóa giải bằng giải pháp kỹ thuật số và trở thành người đồng sáng lập và là CEO dịch vụ chăm sóc sức khỏe điện tử Sehat Kahani, nơi kết nối các nữ bác sỹ làm việc nội trợ với những người dân ở những vùng thiếu sự chăm sóc y tế. Bằng cách này, những nữ bác sỹ có trình độ nghiệp vụ cao được kết nối với người bệnh, chủ yếu là phụ nữ ở vùng sâu vùng xa, có thể ngồi nhà tư vấn cho họ thông qua y học từ xa .
Trao đổi với bệnh nhân qua video
Sara Saeed là sinh viên y khoa và phẫu thuật tại Đại học Y khoa Dow ở Karatschi. Sau này cô đi chuyên sâu và lấy bằng thạc sỹ tại Đại học Agha Khan ở Karatschi về chính sách y tế và quản lý sức khỏe. Sau khi sinh đứa con đầu lòng cô buộc phải ở nhà để chăm sóc cho cô con gái nhỏ.
Năm 2017, Sara Saeed thành lập doanh nghiệp dịch vụ y tế, chăm sóc sức khỏe Sehat Kahani, theo tiếng Urdu, ngôn ngữ chính thống ở Pakisstan tạm dịch là “Câu chuyện về sức khỏe“.
“Chúng tôi tạo điều kiện để ‚các cô dâu bác sỹ‘ có điều kiện hành nghề thầy thuốc của mình, trong khuôn khổ chuẩn mực văn hóa của Pakistan”, Sara Saeed nói. “Thông qua internet chúng tôi kết nối họ với người bệnh ở những vùng nông thôn hẻo lánh thiếu các cơ sở chăm sóc y tế cơ bản”.
Mạng lưới tư vấn suốt ngày đêm
bác sĩ Mahvish Khalid đang khám cho bệnh nhân từ nhà qua nền tảng này
Hiện nay có khoảng 1500 nữ bác sỹ tham gia mạng lưới này. Họ quyết định về thời gian mà họ có thể tham gia tư vấn trong tuần, có thể làm cả ngày hoặc nửa ngày. Ngoài ra còn có rất nhiều nữ bác sỹ người Pakistan sinh sống ở nước ngoài, như ở Hoa Kỳ, Canada, Australia và Newseeland cũng kết nối với Sehat Kahani. Do chênh lệch về múi giờ nên hoạt động tư vấn của doanh nghiệp diễn ra 24/24.
Bệnh nhân không có smartphone có thể đến một trong những phòng khám điện tử ở Pakistan, tại đây có y tá ghi lại các dữ liệu, triệu chứng bệnh rồi kết nối với tư vấn video để tạo quan hệ trực tiếp với bác sỹ. Sau đó là một cuộc trao đổi hết sức bình thường diễn ra giữa người bệnh và thầy thuốc. Nhân viên y tế tại chỗ, như một cánh tay nối dài của bác sỹ, giúp bác sỹ đo áp huyết hoặc tiêm chích. Khi cần thiết bác sỹ có thể kê đơn hoặc chuyển người bệnh sang một phòng khám chuyên khoa. Với người bệnh có Smartphon tập thể nhân viên thuộc Sehat Kahani phát triển một App, qua đó người bệnh có thể liên hệ trực tiếp với bác sỹ.
Bên cạnh công tác điều trị hiện nay, Sehat Kahani đảm nhiệm cả công tác phòng bệnh. Y tá của doanh nghiệp tổ chức các cuộc tập huấn dành cho chị em ở một số làng liền kề nhau, hướng dẫn họ về công tác phòng bệnh. Với việc làm này Sara Saeed hy vọng sẽ giảm được tình trạng tử vong ở bà mẹ và trẻ em – đây là một chủ đề mà cô đặc biệt quan tâm.
Mục tiêu giảm tình trạng tử vong ở trẻ em
Sara Saeed cảm thấy tuyệt vời mỗi khi một bác sĩ kết nối với bệnh nhân.
Có thể đo lường được thành công của dự án do Sara Saeed quản lý: tại các vùng nông thôn hiện có 27 phòng khám điện tử, 1500 nữ bác sỹ kết nối mạng, trên 10.000 người sử dụng ứng dụng, trên 150.000 tư vấn hỗ trợ người bệnh. Sara Saeed mong muốn đến năm 2023 sẽ có tổng cộng 100 phòng khám bệnh điện tử và ứng dụng trên điện thoại thông minh có thể được sử dụng rộng rãi trong cả nước. Mục tiêu của cô cần đạt được là giảm 30% tỷ lệ tử vong ở trẻ em và giảm số lượng bệnh lây nhiễm và không lây nhiễm 40%.
Khi một nữ bác sỹ thông qua Sehat Kahani được kết nối với người bệnh, thì đây là “một cảm giác tuyệt vời”, Sara Saeed nói. “Cái cảm giác đó như tiếp cho chúng tôi có thêm sức mạnh để tiếp tục công việc của mình”.
Sara Saeed cũng muốn thông qua Sehat Kahani tạo mọi điều kiện để thu hút nhiều nhất “các cô dâu bác sỹ” để họ có thể sử dụng kiến thức y học của mình nhằm cải thiện công tác chăm sóc y tế ở vùng nông thôn Pakistan. Sara Saeed nói: “Nếu ta đến một thôn bản mà xung quanh nơi này chừng 20, 30 km không có thầy thuốc và khi một người bệnh phải đi bác sỹ để được khám, chữa bệnh mà phải bỏ ra tới nửa tháng thu nhập, và nếu ta có khả năng tạo điều kiện về trang thiết bị kỹ thuật để một y tá có thể giúp người bệnh liên hệ trực tuyến với một bác sỹ, có thể người đó ở Mỹ, ở Australia, Kanada hay ở bất cứ nơi nào trên đất nước Pakistan thì đây là một cảm giác thật kỳ diệu. Cái cảm giác đó tiếp thêm sức mạnh để ta tiếp tục sự nghiệp của mình”.
Xuân Hoài dịch
