Khám phá FIFA World Cup 2022 bằng khoa học mạng lưới

Khoa học mạng lưới là nghiên cứu về các hiện tượng vật lý, sinh học, xã hội và những hiện tượng khác thông qua việc tạo ra những hiện diện của mạng lưới. Những hiện này có thể đem lại những cái nhìn vô cùng giá trị, tiết lộ những mẫu hình thú vị trong dữ liệu và mối liên hệ giữa những thực thể được kết nối.

Milán Janosov và Patrik Szigeti, hai nhà khoa học dữ liệu làm việc tại trường ĐH Trung Âu Baoba Inc. & Revolut mới đây đã sử dụng khoa học mạng lưới để kiểm tra FIFA World Cup 2022. Những hiện diện mạng lưới mà họ tạo ra đã được nêu trong một công trình xuất bản trên Research Gate ¹, cho phép họ rọi thêm thông tin mới vào thế giới liên kết đầy thu hút này của các ngôi sao và các câu lạc bộ bóng đá.

“Tôi không phải là một cổ động viên bóng đá nhiệt thành, vì thế tôi chưa từng theo dõi sự kiện bóng đá lớn như giải vô địch thế giới”, Janosov nói với Tech Xplore.

“Tuy nhiên, theo kinh nghiệm của tôi, khoa học mạng lưới và những hiển thị mạng lưới rất xuất sắc trong việc tổng kết và giải thích những hệ phức tạp trong duy nhất một hình ảnh theo một cách tập trung và nhanh chóng. Vì vậy, tôi bắt đầu tự hỏi chính mình là có bao nhiêu hiểu biết về bóng đá tôi có thể chọn được ra từ một mạng lưới, bằng việc trả lời nhiều câu hỏi như ai là những cầu thủ chính? Toàn bộ hệ sinh thái các ngôi sao bóng đá sẽ trông như thế nào?”.

“Do đó tôi đã mời bạn mình là nhà khoa học dữ liệu Patrik Szigeti, người cũng là một chuyên gia bóng đá tự học, để bàn thảo về cách chúng tôi có thể xây dựng được mạng lưới này như thế nào”.

Một mạng lưới về cơ bản là một vật thể bao gồm nhiều nốt và đường kết nối các nốt với nhau. Các nhà khoa học mạng lưới như Janosov xây những mạng lưới đó bằng việc sử dụng dữ liệu liên quan đến các hiện tượng cụ thể bao gồm những bên kết nối hoặc các thực thể kết nối.

“Để xây dựng một mạng lưới, chúng tôi cần một nguồn dữ liệu chứng tỏ các mối quan hệ giữa các thực thể mà chúng tôi đang nghiên cứu”, Janosov giải thích. “Trong ví dụ về bóng đá, điều này có thể là một đội bóng cũng như các cầu thủ. Vì vậy, điều đầu tiên là – chúng tôi cần dữ liệu. Đây là nơi cần đến kiến thức chuyên gia và dẫn chúng tôi đến trang web transfermarkt.com”.

Janosov và Szigeti thu thập dữ liệu cần thiết để xây dựng các mạng lưới FIFA World Cup 2022 của mình từ transfermarkt.com, một trang web liên quan đến bóng đá thuộc về Axel Springer SE. Trang web này bao gồm một lượng thông tin lớn về các cầu thủ bóng đá và các câu lạc bộ, bao gồm thông tin về thành viên đội tuyển đội của các cầu thủ, lịch sử chuyển nhượng cũng như các kết quả vô địch hiện tại và trong quá khứ.

“Đây là dạng dữ liệu hết sức có tương quan, vì vậy nó có thể đóng vai trò như một thông tin đầu vào cho khoa học mạng lưới – và không đáng ngạc nhiên là việc xây dựng mạng lưới thành viên của các cầu thủ rất thuận lợi”, Janosov nói. “Về cơ bản, nếu các cầu thủ ở cùng một đội trong một năm thì chúng tôi coi họ có liên quan với nhau”.

Sự hiện diện của mạng lưới cầu thủ được các nhà khoa học tạo ra chứa 830 cầu thủ, những người lại có liên hệ với nhau thông qua xấp xỉ 6.400 mối liên hệ đồng đội trong quá khứ hoặc hiện tại (ví dụ họ đã từng hoặc hiện đang chơi cùng một đội). Độ dài con đường trung bình ở đây là ba, có nghĩa là nếu cứ hai cầu thủ được lựa chọn ngẫu nhiên từ những cầu thủ khác cùng chơi trong FIFA World Cup, họ có thể có cả đồng đội cùng chơi trong câu lạc bộ của mình tại một thời điểm.

“Xây dựng một mạng lưới các câu lạc bộ bóng đá rất phức tạp”, Janosov giải thích. “Trong trường hợp này, chúng tôi muốn nắm bắt các câu lạc bộ là trung tâm hấp dẫn dựa trên những định hướng cụ thể trong đó các cầu thủ ký hợp đồng hoặc hết hạn hợp đồng”.

Để hiển thị các câu lạc bộ bóng đá, Janosov và Szigeti trích xuất thông tin lịch sử của câu lạc bộ về các cầu thủ và sau đó xây dựng các mối liên hệ trong mạng lưới của họ để theo chân con đường đá bóng chuyên nghiệp độc đáo của từng cầu thủ (ví dụ từ những câu lạc bộ nào và những câu lạc bộ nào họ được chuyển nhượng). Điều này cho phép các nhà nghiên cứu khám phá ra một số mẫu hình thú vị.

“Một trong những quan sát thú vị nhất mà chúng tôi thu thập được khi nhìn vào mạng lưới câu lạc bộ là có hai nhóm câu lạc bộ chính: những người bỏ tiền ra và những cố vấn”, Janosov nói. “Các cố vấn thường kiếm tìm được các cầu thủ ở giai đoạn đầu sự nghiệp của họ và bởi ít tiền nên đã bán họ cho những ông lớn. Những ông lớn rủng rỉnh tiền bạc, ngược lại với dòng chảy của tiền và tài năng, thay vì huấn luyện những cầu thủ của mình, họ hành xử đơn giản là giành những khoản tiền lớn để tuyển dụng các ngôi sao”.

Cuối cùng, Janosov và Szigeti cũng cố gắng sử dụng học máy để dự đoán một số xếp hạng World Cup. Các dự đoán từ mô hình của họ không được chính xác lắm vì chỉ thu về độ chính xác 60%. Nhưng dù sao, phân tích của họ đã nhận diện được một số đặc điểm liên quan khi cố gắng dự đoán một xếp hạng câu lạc bộ như giá trị trên thị trường chuyển nhượng của các cầu thủ chơi cho câu lạc bộ đó.

“Tất nhiên là chúng tôi không phải là những tay mê bóng đá thực thụ nhưng chúng tôi đã có một cái nhìn vào việc giải thích một số phần của xếp hạng chung cuộc World Cup bằng việc sử dụng một mô hình học máy đơn giản, đem lại những đặc điểm của mạng lưới và giá trị thị trường chuyển nhượng của các cầu thủ, “, Janosov nói. “Phân tích này không đem lại độ chính xác cao, nhưng rất hay ho khi nhìn vào những đặc điểm của mạng lưới và khả năng dự đoán đáng kể khi so sánh với vấn đề tài chính”.

Nghiên cứu này là nghiên cứu mới nhất trong một loạt công trình mà Janosov thực hiện khi nhìn vào một hiện tượng văn hóa đại chúng, bao gồm các chương trình truyền hình và phim ảnh, thông qua các lăng kính của khoa học mạng lưới. Nỗ lực của anh chứng tỏ lĩnh vực nghiên cứu mới nổi này giá trị đến mức nào khi cố gắng hiểu sâu hơn về các kết nối nằm dưới các hiện tượng xã hội.

“Trong công trình tiếp theo, tôi lên kế hoạch sử dụng khoa học mạng lưới để đào sâu hơn vào sự bền vững”, Janosov cho biết thêm.

Vũ Nhàn  tổng hợp

Nguồn: https://techxplore.com/news/2023-02-exploring-fifa-world-cup-network.html

—————————————————-

1.https://www.researchgate.net/publication/367347353_FIFA_World_Cup_2022_-_The_Network_Edition?channel=doi&linkId=63ce9526d9fb5967c2fd4e14&showFulltext=true