Lợi ích của giấc ngủ ngắn vào ban ngày đối với não bộ
Theo một nghiên cứu mới, những người trưởng thành có thói quen ngủ một giấc ngắn vào ban ngày dường như có khối lượng não lớn hơn so với người không có thói quen này. Các nhà khoa học cho rằng giấc ngủ ngắn cung cấp một số biện pháp bảo vệ chống lại sự thoái hóa thần kinh. Tuy vậy, các chuyên gia nhấn mạnh rằng cần phải tiến hành nghiên cứu sâu hơn để đưa ra kết luận chính thức. Công trình này tiếp nối các nghiên cứu trước đó cho rằng một giấc ngủ ngắn có thể cải thiện khả năng học hỏi của con người.
Công bố trên tạp chí Sleep Health, các nhà nghiên cứu tại Đại học Cao đẳng London (UCL) và Đại học Cộng hòa ở Uruguay cho biết họ đã thu thập dữ liệu từ nghiên cứu Biobank của Vương quốc Anh. Nghiên cứu này đã đối chiếu thông tin về di truyền, lối sống và sức khỏe từ 500.000 người trong độ tuổi từ 40 đến 69.
Theo Arianna Huffington, đồng sáng lập của HuffPost, đồng thời là nhà sáng lập và giám đốc điều hành của công ty chăm sóc sức khỏe Thrive Global, giấc ngủ ngắn giúp người lao động có cảm giác được nghỉ ngơi đầy đủ, từ đó tác động tích cực đến năng suất. Các doanh nghiệp nên khuyến khích nhân viên chợp mắt một chút tại văn phòng.
Huffington không phải người duy nhất nhận định như vậy. TS. Mattie Toma, trợ lý giáo sư trong nhóm khoa học hành vi tại Đại học Warwick, cho biết nghiên cứu của bà về những người lao động thành thị có thu nhập thấp ở Ấn Độ cho thấy giấc ngủ kéo dài nửa tiếng giúp tăng cường khả năng tập trung, sức khỏe và năng suất.
“Dựa trên những bằng chứng mới về lợi ích của giấc ngủ ngắn, không chỉ đối với sức khỏe của người lao động mà còn đối với lợi nhuận của công ty, các công ty nên cân nhắc tạo cơ hội cho nhân viên của mình ngủ trưa”, Toma cho biết.
Giáo sư Sara Mednick, Khoa khoa học nhận thức tại Đại học California, Irvine, đã nhất trí với nhận định trên. “Thiếu ngủ sẽ khiến chúng ta lơ đễnh, có thể gặp tai nạn tại nơi làm việc, mức độ sáng tạo và tập trung thấp hơn, đồng thời dễ cáu kỉnh hơn”, cô nhấn mạnh.
“Doanh nghiệp cung cấp không gian nghỉ ngơi sẽ giảm được chi phí phát sinh từ việc tiêu tốn thời gian vào khắc phục sai sót do mệt mỏi. Đây cũng là cơ hội để những người đứng đầu doanh nghiệp nhìn nhận những rủi ro có thể xảy đến nếu bào mòn sức lực của nhân viên, từ đó ra các giải pháp từ trên xuống nhằm khuyến khích người lao động tự chăm sóc bản thân trong và ngoài công việc”.
Một số doanh nghiệp, như Thrive và HuffPost, đã mua cho nhân viên các vật dụng để ngủ. Từ năm 2014, Google trang bị túi ngủ còn Nike và Ben & Jerry’s lắp đặt phòng ngủ. Tương tự, ngày càng nhiều bệnh viện lắp đặt khoang ngủ cho nhân viên để giúp họ được nghỉ ngơi nhiều hơn.
Nhân viên có vẻ rất phấn khởi. Sean Greenwood, của Ben & Jerry’s, chia sẻ: “Theo kinh nghiệm của tôi, những nhân viên được nghỉ ngơi đầy đủ sẽ tích cực và sáng tạo hơn nhiều. Nếu một giấc ngủ ngắn thực sự làm được điều đó, thì chúng tôi rất sẵn lòng khuyến khích các thành viên trong nhóm của mình chợp mắt để thư giãn”.
Tuy nhiên, rất khó để thuyết phục các doanh nghiệp xây dựng văn hóa ngủ một giấc ngắn.
Huffington cho biết: “Thật không may, ngủ ngày vẫn thường bị đánh đồng với sự lười biếng, dù giấc ngủ ngắn từ lâu đã là bí quyết của nhiều người nổi tiếng trong lịch sử”. Winston Churchill, Salvador Dalí và Margaret Thatcher đều là những người coi trọng giấc ngủ ngắn.
Các chuyên gia về giấc ngủ nhấn mạnh rằng một giấc ngủ ngắn vào ban ngày rất có lợi, nhưng một vấn đề khác cần lưu ý đó là chúng ta vẫn phải ngủ đủ giấc vào ban đêm. “Đôi khi, ngủ ngày là dấu hiệu cho thấy mọi người không ngủ đủ giấc vào ban đêm, vì vậy họ cần phải ngủ bù”, Colin Espie, giáo sư về y học giấc ngủ tại Đại học Oxford, cho biết.
Theo ông, mọi người nên tránh các yếu tố có thể làm rối loạn giấc ngủ – chẳng hạn tránh uống các loại nước chứa caffein vào buổi tối, hoặc hạn chế sử dụng điện thoại và máy tính bảng vào ban đêm.
“Nếu mọi người cảm thấy mình đang ngủ quá nhiều, hãy thử cân nhắc xem mình có đang gặp vấn đề về giấc ngủ hay lối sống hay không”.
Ngoài ra, một số nghiên cứu trước đây cũng cho thấy ngủ ngày quá nhiều có thể là dấu hiệu cảnh báo sớm về tình trạng suy giảm nhận thức.
Anh Lưu lược dịch
