Phát hiện kiến trúc cổ nhất và lớn nhất được biết của người Maya

Sử dụng kỹ thuật lidar, các nhà khoa học đã khám phá ra một kiến trúc lớn nhất và cổ nhất mà người ta biết từ trước đến nay của nền văn minh Maya – một cái nền cao hình chữ nhật khổng lồ được xây dựng vào khoảng 1000 năm đến 800 năm trước Công nguyên tại bang Tabasco, Mexico.

Cấu trúc này, không giống như những kim  tự tháp của nền văn minh Maya tại các thành phố như Tikal ở Guatemala và Palenque, Mexico được xây dựng vào khoảng 1.500 năm sau, nghĩa là không được xây bằng đá mà bằng đất sét và đất, và có lẽ được dùng để cho các buổi lễ lớn, các nhà nghiên cứu cho biết.

Tọa lạc tại một địa điểm mang tên Aguada Fénix gần với biên giới Guatemala, kiến trúc này rộng gần khoảng 400 mét  và dài 1.400 mét, cao từ 10 đến 15 mét. Nhìn tổng thể, nó còn vượt quá Kim tự tháp Giza Ai Cập, vốn được xây sớm hơn 1.500 năm.

Không có dấu hiệu của những bức tượng mô tả những cá nhân có địa vị cao trong xã hội lúc bây giờ. Điều đó cho thấy văn hóa Maya trong thời kỳ đầu này vẫn còn ở dạng “ăn chung, làm chung, hưởng chung” và chỉ ở giai đoạn sau đó sự bất bình đẳng xã hội mới xuất hiện, dẫn đến sự hình thành của một xã hội phân cấp do hoàng gia đứng đầu, các nhà nghiên cứu cho biết.

“Bởi vì nó rất rộng nên nếu đi bộ trên đó, anh vẫn chỉ tưởng đó là một vùng đất tự nhiên”, nhà khảo cổ học Takeshi Inomata của trường đại học Arizona và là người dẫn dắt nghiên cứu mới được xuất bản trên Nature nói. “Nhưng theo những gì lidar cho chúng tôi thấy thì nó tuyệt đẹp.”

Lidar là một kỹ thuật viễn thám được dùng trên một thiết bị bay để chiếu luồng xung laser và những dữ liệu khác thu được khi bay qua một địa điểm để tạo ra thông tin ba chiều về hình dạng của trên bề mặt.

Chín con đường lớn đắp cao và một loạt hồ nước được liên kết với kiến trúc này. Một vài phần của vùng nông thôn Aguada Fénix ngày nay là những trang trại chăn nuôi gia súc, những phần khác là rừng rậm.

“Có lẽ là có nhiều người sống xung quanh các khu vực này đã được tập hợp trong những dịp đặc biệt, có thể gắn liền với các chu kỳ lịch đại,” Inomata nói. “Lễ tế có thể liên quan đến các đám rước dọc theo các đường lớn và bên trong quảng trường hình chữ nhật. Con người cũng chôn các vật thể mang tính biểu tượng như rìu ngọc tại tâm điểm cao nguyên này.”

Tô Vân dịch

Nguồn: https://www.theguardian.com/science/2020/jun/03/maya-structure-discovered-mexico-lidar-aguada-fenix