Phát triển vượt bậc nhờ đổi mới công nghệ

Được khởi công xây dựng từ năm 1958, đây là một trong 13 nhà máy đầu tiên được thành lập theo Quyết định của Chính phủ nhằm đặt nền móng cho nền công nghiệp Việt Nam thời kỳ đầu xây dựng XHCN. Từ đó đến nay, xuyên suốt chặng đường phát triển, những lời dặn dò giản dị của Bác vẫn là phương châm để nhà máy và doanh nghiệp vượt qua mọi khó khăn và nỗ lực vươn lên.

Ba giai đoạn phát triển

Ở giai đoạn đầu, từ năm 1990 đến 1993: Trong bối cạnh đất nước chuyển mình đổi mới sang cơ chế thị trường gặp rất nhiều khó khăn thách thức, do không có vốn để đầu tư mới bất kỳ hạng mục nào nên Rạng Đông buộc phải triệt để tận dụng cơ sở vật chất sẵn có với thiết bị hoàn toàn như cũ. Tuy nhiên, công ty đã phát huy được tối đa nhân tố con người nhờ tiến hành tổ chức lại sản xuất, sắp xếp lại lao động, đổi mới cơ chế điều hành, phát huy quyền chủ động của đơn vị cơ sở và thực hiện hạch toán kinh tế nội bộ rộng khắp. Kết quả sau 4 năm, sản lượng năm 1993 tăng gấp 2,27 lần so với 1990 (từ 4 triệu bóng đèn lên 10,5 triệu, 306 nghìn phích nước lên 862 nghìn), đưa doanh thu tăng 5,5 lần, nộp ngân sách tăng 24,25 lần, vốn kinh doanh tăng 2,34 lần. Năm 1990 doanh nghiệp còn lỗ nhưng năm 1991 có lãi 222 triệu đồng, và tới năm 1993 lãi tới 3741 triệu đồng, tăng 16,85 lần so với năm 1991, thu nhập của cán bộ công nhân viên tăng 4,88 lần. Năm 1993 cũng là lần đầu tiên sản phẩm Rạng Đông được người tiêu dùng cả nước bình chọn vào “Mười mặt hàng tiêu dùng Việt Nam được ưa thích nhất -TOP TEN”. Từ thành quả đáng khích lệ đạt được trong giai đoạn này, năm 1994 Chủ tịch nước quyết định trao tặng Rạng Đông Huân chương Lao động hạng Nhất.

Giai đoạn từ 1994-1997: Sau khi huy động tối đa cường độ lao động, để tiếp tục phát triển đòi hỏi Rạng Đông phải đầu tư có chiều sâu vào dây chuyền công nghệ. Với toàn bộ nguồn vốn huy động được là 8,4 tỷ, lấy từ tiền thưởng của cán bộ công nhân viên cho công ty vay, Rạng Đông đã đầu tư mua máy thổi vỏ bóng tự động, khi đó đang là khâu vướng mắc nhất gây hạn chế sản lượng bóng đèn. Kết quả đạt được là tới năm 1997, so với năm 1993 giá trị tổng sản lượng của Rạng Đông tăng lên 2,35 lần, doanh thu tăng 2,42 lần, đạt tới gần 100 tỷ, các sản phẩm chủ yếu là bóng đèn từ 10,5 triệu tăng lên 22,27 triệu, sản phẩm phích từ 862 nghìn tăng lên 2 triệu. Công ty nộp ngân sách tăng 2,8 lần, lợi nhuận thực hiện tăng 2,56 lần, vốn kinh doanh tăng 3,9 lần và thu nhập bình quân của CBCNV tăng 2 lần đạt trên 1,8 triệu /người/tháng. Bốn năm liền trong giai đoạn này, sản phẩm Rạng Đông liên tục được bình chọn “Mười mặt hàng tiêu dùng Việt Nam được ưa thích nhất-TOPTEN”. Năm 1998, Công ty được chủ tịch nước tặng Huân chương Độc lập đầu tiên.

Giai đoạn thứ ba 1998 – 2004:  Đảng bộ và lãnh đạo Rạng Đông đặt ra một chương trình cụ thể nhằm phát huy nội lực, coi đó là nguồn lực chủ yếu phát triển công ty, với yêu cầu đặt ra là tất cả các dây chuyền sản xuất các sản phẩm chủ yếu như bóng đèn tròn, đèn huỳnh quang và ruột phích phải được đổi mới hiện đại hóa thiết bị và công nghệ đạt trình độ trung bình của khu vực, đồng thời nội địa hóa một số bán thành phẩm, giảm nhập ngoại. Phương châm của công ty là đầu tư tới đâu đưa nhanh vào sản xuất và khai thác tối đa để đến lúc phải cạnh tranh với nước ngoài thì cơ bản đã khấu hao xong – nâng cao hiệu quả và sức cạnh tranh khi thị trường mở cửa.

Dấu ấn đổi mới công nghệ lần thứ nhất của Rạng Đông trong giai đoạn 1998 – 2004 là chương trình 700 ngày chào đón thế kỷ 21. Chỉ trong một thời gian ngắn Rạng Đông đã ngừng toàn bộ hệ thống khí hóa than vừa gây bụi vừa độc hại qua hàng chục năm, chuyển toàn bộ các dây chuyền của Công ty sang dùng LPG. Ngày 23/5/1998 dây chuyền huỳnh quang hiện đại số 1 về đến công ty, và ngày 25/6/1998 đã ra đời chiếc đèn đầu tiên. Tháng 8/1998 phục hồi xong dây chuyền công suất 2600 sản phẩm/giờ số 1. Mặc dù không có thiết kế, không có chuyên gia hướng dẫn nhưng tháng 11/1998 công ty đưa lò thủy tinh Hungary 12m2 và máy thổi vỏ bóng P25 vào hoạt động. Tháng 1/1999 đưa dây chuyền kéo ống thủy tinh huỳnh quang vào khai thác công suất bằng lò thủy tinh Hungary, chấm dứt tình trạng phải nhập ngoại ống thủy tinh. Tháng 9/1999 phục hồi xong và đưa vào sản xuất dây chuyền công suất 2600 chiếc/giờ số 2.

Kết quả là trong 6 năm liền doanh số tiêu thụ của Công ty tăng từ 108,8 tỷ (1998) lên 399,38 tỷ ( 2004), bình quân mỗi năm tăng đều đặn 50 tỷ. Nộp ngân sách năm 1998 đạt hơn 9 tỷ, tới năm 2004 nộp 22 tỷ. Thu nhập bình quân của cán bộ nhân viên năm 1998 là 1,7 triệu/người/tháng thì năm 2004 là 2,2 triệu/người/tháng.

Từ những thành quả đạt được một cách liên tục, đều đặn, đúng 36 năm sau ngày Bác Hồ về thăm Rạng Đông, ngày 28-4-2000 Chủ tịch nước Cộng hòa xã hội chủ nghĩa Việt Nam ký quyết định số 159/KT-CTN phong tặng cho tập thể CBCNV Công ty Bóng đèn Phích nước Rạng Đông danh hiệu Anh hùng lao động thời kỳ đổi mới.

Đối diện với thách thức mới

Những năm gần đây, nền kinh tế thế giới và trong nước rơi vào trạng thái trầm lắng, đặc biệt nền kinh tế trong nước đến nay về cơ bản vẫn chưa có dấu hiệu phục hồi. Năm 2011 cả nước có đến 79000 doanh nghiệp phá sản, năm 2012 tiếp tục có thêm 100000 doanh nghiệp phá sản. Trong khi đó, giá điện, nước, xăng dầu vẫn tiếp tục tăng cùng với các khoản chi phí khác gây nhiều khó khăn cho các nhà sản xuất.

Năm 2013 cũng là năm áp lực đặc biệt đối với Rạng Đông do Chính phủ cấm sản xuất và lưu thông các chủng loại bóng đèn sợi đốt có công suất trên 60W vốn đang chiếm tới 48% sản lượng đèn tròn đang tiêu thụ và 57% tổng doanh số của đèn tròn của Rạng Đông, gây nguy cơ thiếu hụt doanh số, lợi nhuận, và ảnh hưởng tới công ăn việc làm của hơn 200 công nhân.

Tuy nhiên, Rạng Đông đã có những chuẩn bị cần thiết để đối phó trước những khó khăn thách thức này. Quá trình tái cấu trúc toàn diện công ty trong giai đoạn 2006 – 2010, từ tái cấu trúc về sở hữu, phân bổ nguồn lực, đầu tư cơ sở hạ tầng, máy móc, phát triển theo hướng ứng dụng khoa học công nghệ đã tạo cho Rạng Đông một tiềm lực vững chắc, phát triển nhanh và bền vững. Bên cạnh đó, chất xúc tác kích thích đáng kể nỗ lực đổi mới để phát triển ở công ty là năm 2005, khi Cộng đồng kinh tế ASEAN (AEC) được hình thành, các hiệp định thương mại tự do ASEAN+1,3,6,8 có hiệu lực, đòi hỏi sự nỗ lực vượt bậc của cả tập thể doanh nghiệp nhằm tìm tòi, sáng tạo tối đa để có thể hợp lý hóa tổ chức, cải tiến kỹ thuật, áp dụng những tri thức tiên tiến về quản trị và tri thức mới về khoa học công nghệ.

Hằng năm, Rạng Đông dành tới 2% doanh thu để đầu tư phát triển năng lực công nghệ và các dây chuyền sản xuất tiên tiến. Đại hội cổ đông năm 2013 quyết định trích 20% lợi nhuận sau thuế cho nghiên cứu ứng dụng khoa học công nghệ. Trong đó Trung tâm nghiên cứu R&D Rạng Đông trở thành hạt nhân phát triển tiềm lực khoa học công nghệ của Công ty, nền tảng của sự phát triển bền vững. Đến nay Trung tâm đã tập hợp được đội ngũ những nhà khoa học đầu ngành, nhiều Giáo sư, phó Giáo sư, tiến sĩ khoa học đầu ngành về nguồn sáng, điện tử, hóa vật liệu, kỹ thuật chiếu sáng và các lĩnh vực khác.

Đặc biệt, Công ty hướng tập trung phát triển các sản phẩm chiếu sáng sử dụng các nguồn sáng LED, CMH – nguồn sáng của thế kỷ 21, đầu tư dây chuyền hàn dán LED – SMD của Hàn Quốc với tốc độ 500 linh kiện/phút, dây chuyền nắn chân và cắm linh kiện điện tử tự động của Nhật Bản; đầu tư dây chuyền sản xuất đèn cao áp, đèn cao áp Metal Halide thế hệ mới dùng lõi gốm (CMH) với hiệu suất và chất lượng ánh sáng vượt trội so với HID truyền thống đang được sử dụng rộng rãi trong chiếu sáng trong nhà và ngoài trời.

Từ những nỗ lực đổi mới không ngừng đó, Rạng Đông tiếp tục tăng trưởng một cách bền vững trong bối cảnh nền kinh tế trong nước và quốc tế còn đang hết sức khó khăn. Năm 2012 Doanh thu của công ty đạt 2208 tỷ, tăng 16,2% so với 2011; lợi nhuận đạt 96 tỷ đồng, tăng 20% so với 2011, thu nhập bình quân đạt gần 8,5 triệu đồng/người/tháng, về đích trước 3 năm so với mục tiêu đề ra đến năm 2015 doanh thu đạt trên 2000 tỷ. Kết thúc Quí 1/2013 doanh số đạt 659,085 tỷ, lợi nhuận thực hiện đạt 36,381 tỷ, nộp ngân sách 55,559 tỷ.

Những kết quả tích cực của năm 2012 và trong năm 2013 đã đẩy lùi nguy cơ ngừng hoạt động một số bộ phận và buộc nghỉ việc của một bộ phận cán bộ công nhân trước những thách thức của năm 2013 như dự báo trước đây. Không những thế, Rạng Đông đã chứng tỏ mình đang đi đúng hướng, đạt được mục tiêu tham vọng của giai đoạn 2011- 2015, trong đó đặt ra “hạn chót năm 2015” trở thành doanh nghiệp hàng đầu Việt Nam trong lĩnh vực sản xuất và cung cấp nguồn sáng chất lượng cao, đạt hiệu suất cao, tiết kiệm điện và thân thiện môi trường.