Ưu điểm mới của chế độ ăn Địa Trung Hải

Một nghiên cứu hợp tác toàn cầu mới đây do các nhà khoa học từ Hoa Kỳ, Canada, Trung Quốc, Tây Ban Nha, Colombia và Brazil thực hiện, cho thấy chế độ ăn Địa Trung Hải có thể giúp hàng trăm triệu người có nguy cơ mắc bệnh tim mạch giảm nguy cơ đau tim, đột quỵ hoặc tử vong sớm.

Các chuyên gia dinh dưỡng vẫn thường khuyên rằng chúng ta nên theo chế độ ăn giàu dầu ô liu, các loại hạt, hải sản, ngũ cốc nguyên hạt và rau củ, bởi chúng giúp những người khỏe mạnh có thể sống lâu hơn.

Tuy nhiên, cho đến nay các nhà khoa học vẫn không có nhiều bằng chứng về việc chế độ ăn này có lợi cho những người có nguy cơ mắc bệnh tim mạch cao – bao gồm hàng trăm triệu người sống chung với bệnh béo phì, tiểu đường tuýp 2, huyết áp cao hoặc cholesterol cao, và những người ít vận động, hút thuốc hoặc uống rượu vô tội vạ.

Hiện tại, các chuyên gia thường khuyến nghị nhiều chế độ ăn kiêng khác nhau cho những người có nguy cơ mắc các vấn đề về tim, nhưng chúng dựa trên bằng chứng không rõ ràng. Mới đây, một nghiên cứu lớn – nghiên cứu đầu tiên trên thế giới tập trung vào vấn đề này – đã phân tích 40 thử nghiệm ngẫu nhiên có đối chứng trên 35.000 người.

Theo đánh giá ban đầu được công bố trên tạp chí BMJ, chế độ ăn Địa Trung Hải và chế độ ăn ít chất béo giúp giảm khả năng tử vong và đau tim ở những người có nguy cơ mắc bệnh tim mạch cao .

“Bằng chứng cho thấy các thử nghiệm áp dụng chế độ ăn Địa Trung Hải và ít chất béo giúp giảm tỷ lệ tử vong do mọi nguyên nhân và giảm rủi ro nhồi máu cơ tim ở những bệnh nhân có nguy cơ mắc bệnh tim mạch cao,” các tác giả viết. “Chế độ ăn Địa Trung Hải cũng có tiềm năng giảm thiểu nguy cơ đột quỵ”.

35.548 người đã tham gia vào 40 dự án thử nghiệm. Họ được theo dõi trong ba năm, tuân thủ theo bảy chế độ ăn – đã được các nhà nghiên cứu xem xét, lựa chọn.

Bảy chế độ ăn gồm chế độ ăn Địa Trung Hải, chế độ ăn ít chất béo, chế độ ăn rất ít chất béo, chế độ ăn chất béo không bão hòa đơn, chế độ ăn kết hợp ít chất béo và ít natri, Ornish (chế độ ăn chay, ít chất béo và đường tinh luyện) và Pritikin (chế độ ăn ít chất béo, nhiều chất xơ, hạn chế thực phẩm chế biến sẵn và thịt đỏ).

Kết quả cho thấy chế độ ăn kiêng Địa Trung Hải giúp giảm thiểu rủi ro tử vong do mọi nguyên nhân, đau tim và đột quỵ ở những người có nguy cơ mắc bệnh tim mạch.

Chế độ ăn ít chất béo cũng giúp ngăn ngừa rủi ro tử vong do mọi nguyên nhân và đau tim. Năm chế độ ăn kiêng còn lại, nhìn chung hầu như không mang lại nhiều lợi ích.

Dù đã thu được một số kết quả ban đầu, song các nhà nghiên cứu thừa nhận công trình của họ vẫn còn một số hạn chế, chẳng hạn như họ chưa thể giám sát việc người tham gia có tuân thủ chặt chẽ chế độ ăn kiêng hay không, và có khả năng những thay đổi tích cực có thể bắt nguồn từ các yếu tố khác trong cuộc sống. Tuy nhiên, BMJ nhận định đây là một nghiên cứu toàn diện.

“Một lối sống lành mạnh với chế độ ăn uống cân bằng như chế độ ăn kiểu Địa Trung Hải có thể giúp bạn giảm nguy cơ mắc các bệnh về tim mạch”, Tracy Parker, chuyên gia dinh dưỡng cấp cao tại Quỹ Tim mạch Anh, người không tham gia vào nghiên cứu, nhấn mạnh. “Chế độ ăn Địa Trung Hải cũng giúp giảm thiểu các yếu tố nguy cơ liên quan đến bệnh tim mạch như tiểu đường tuýp 2, béo phì, huyết áp cao và cholesterol cao”.

“Không khó để theo chế độ ăn này – chỉ cần đảm bảo bạn ăn nhiều trái cây và rau quả, đậu lăng, ngũ cốc nguyên hạt, cá, quả hạch và các loại hạt, chất béo từ các nguồn không bão hòa như dầu ô liu, cùng với một số loại sữa ít béo. Ngoài ra, phải ăn ít thịt chế biến sẵn, muối và đồ ngọt”. □

Hà Trang lược dịch

https://www.theguardian.com/science/2023/mar/29/mediterranean-diet-can-reduce-heart-attacks-in-people-at-higher-risk