Chiếu sáng thân thiện với môi trường
Theo tính toán của các chuyên gia, điện chiếu sáng trong các tòa nhà chiếm 20%-40% tổng điện năng sử dụng và chiếm 30% – 35% chi phí vận hành tòa nhà. Với tốc độ tăng trưởng diện tích sàn của các tòa nhà thương mại và nhà ở cao tầng ở Việt Nam từ 6-7%/năm thì tiềm năng và nhu cầu tiết kiệm điện trong các tòa nhà công trình xây dựng là rất lớn.
| Sử dụng đèn LED trong trường học vừa tiết kiệm được 50% điện năng so với sử dụng đèn huỳnh quang. Đồng thời ánh sáng đen LED đồng đều, dàn trải khắp phòng giúp cho học sinh cảm thấy rất dễ chịu, nhìn bảng không bị chói lóa. Ông Nguyễn Ngọc Thức – Phó Hiệu trưởng trường CĐ Xây dựng số. |
Hai yêu cầu đặt ra cho một giải pháp xanh là: 1. Sử dụng các thiết bị chiếu sáng hiệu suất cao, tiết kiệm điện, an toàn cho người sử dụng, và thân thiện với môi trường, trong đó hàm lượng các chất độc hại (như chì, thủy ngân, cd) sử dụng ít nhất; 2. Được thiết kế tích hợp sử dụng các thiết bị chiếu sáng được lựa chọn thích hợp với đối tượng và bố trí chiếu sáng một cách khoa học, hợp lý đảm bảo các chỉ tiêu về chất lượng, định lượng theo tiêu chuẩn chiếu sáng TCVN 7114:2008 và Quy chuẩn QCXDVN 09:2005.
Các sản phẩm của Rạng Đông như các chủng loại đèn LED, đèn Compact hiệu suất cao, đèn Metal halide, đèn cao áp Natri thế hệ mới, các bộ đèn chiếu sáng đồng bộ sử dụng ballast điện tử tiết kiệm điện v.v., hoàn toàn đáp ứng được cả hai yêu cầu này sau khi được các chuyên gia của Ban Khoa học công nghệ, Hội chiếu sáng Việt Nam đo đạc kỹ lưỡng, và được Trung tâm kỹ thuật tiêu chuẩn đo lường 1 (Quatest 1) thuộc Tổng cục tiêu chuẩn đo lường chất lượng kiểm tra đánh giá và cấp chứng chỉ.
Cụ thể như đèn LED panel của Rạng Đông có công suất tiêu thụ chỉ 50W nhưng cho quang thông tới 4400 lm, hiệu suất sáng của cả bộ đèn lên tới trên 90 lm/w (kết quả đo của Quatest 1), là sản phẩm được chứng nhận phù hợp tiêu chuẩn IEC và tiêu chuẩn Việt Nam. Các sản phẩm compact hiệu suất cao của Rạng Đông đều sử dụng thủy tinh không chì, loại vật liệu thân thiện với môi trường mới được phát triển trên thế giới hơn 10 năm nay, có tác dụng ngăn chặn các tia tử ngoại, và có độ trong suốt cao không ảnh hưởng đến phát quang của đèn. Bên cạnh đó, đèn compact Rạng Đông còn sử dụng công nghệ viên thủy ngân Amalgam thay thế cho thủy ngân lỏng giúp kiểm soát tốt lượng thủy ngân trong đèn, bảo vệ môi trường, dễ dàng thu hồi khi bóng bị vỡ.
Một số công nghệ ứng dụng trong sản xuất một số loại đèn khác như sử dụng bột huỳnh quang đất hiếm cho hiệu suất phát sáng cao, ánh sáng trung thực, tự nhiên, chỉ số hoàn màu đạt Ra trên 80; hay công nghệ tráng dây tóc xoắn 3 tăng trữ lượng điện tử, nâng cao tuổi thọ của đèn. Ví dụ như đèn huỳnh quang Deluxe của Rạng Đông sử dụng bột huỳnh quang 3 phổ, hiệu suất đạt trên 80lm/w, chỉ số hoàn màu trên 80. Bóng đèn metal halide thế hệ mới của Rạng Đông cũng cho hiệu suất phát quang lên tới 100 lm/w, chỉ số hoàn màu đạt trên 90.
Thiết kế chiếu sáng là một khâu quan trọng của các nhà thiết kế xây dựng góp phần tạo nên tính thẩm mỹ, tính tiện nghi của một công trình, đảm bảo tiết kiệm năng lượng. Tuy nhiên, do không được quan tâm chú ý, hay hạn chế trong hiểu biết các tính năng công nghệ sản xuất của nguồn sáng, thiếu các cơ sở dữ liệu trong thiết kế cho nên phần lớn các nhà thiết kế gặp khó khăn trong thiết kế, đo đạc, đánh giá hiệu quả của chiếu sáng. Để giải quyết vấn đề này Bộ môn Kỹ thuật chiếu sáng của Trung tâm nghiên cứu phát triển R&D Rạng Đông đã phối hợp với Ban Khoa học công nghệ, Hội Chiếu sáng Việt Nam xây dựng các giải pháp thiết kế chiếu sáng cho các lĩnh vực chiếu sáng như chiếu sáng cho văn phòng công sở; chiếu sáng tòa nhà, chung cư; chiếu sáng công nghiệp; chiếu sáng trung tâm thương mại, nhà hàng, khách sạn; chiếu sáng bệnh viện; chiếu sáng đèn đường; chiếu sáng nông thôn mới, v.v.
Với mỗi một giải pháp chiếu sáng đều xây dựng các mô hình thiết kế chiếu sáng cụ thể, như chiếu sáng phòng làm việc, hành lang cầu thang, nhà vệ sinh, sảnh, tầng hầm, v.v., với yêu cầu đặt ra là đáp ứng các tiêu chuẩn chiếu sáng TCVN 7114:2008 hay qui chuẩn QCXDVN 09:2005; đảm bảo các điều kiện tiện nghi, không có hiện tượng nhấp nháy ánh sáng, không gây chói lóa, không bị sấp bóng khi làm việc. Giải pháp thiết kế sử dụng sản phẩm hiệu suất cao của Rạng Đông đạt khả năng tiết kiệm điện cao, mật độ công suất thấp dưới mức tiêu chuẩn qui định là 20%- 30%, góp phần tiết kiệm năng lượng đáng kể.
Các nhà khoa học và chuyên gia đánh giá cao, Hệ thống và Giải pháp chiếu sáng trong những công trình xây dựng xanh của Rạng Đông, coi đây là một công cụ giúp ích cho các nhà tư vấn thiết kế chiếu sáng Việt Nam, và là cơ sở bước đầu để tin tưởng rằng thương hiệu “Made in Viet Nam” có thể làm chủ ở các công trình chiếu sáng hiện đại, hiệu quả cao.
—-
*Trưởng Ban KH&CN của Hội Chiếu sáng VN
