Đón đọc Tia Sáng số 23 tháng 12/2024
Bất chấp cái giá lạnh của mùa đông đã về, Tia Sáng số mới vẫn hối hả đem đến một tia nắng ấm áp gửi độc giả khắp mọi miền, trong nước và ngoài nước.
Những vấn đề mà Tia Sáng đề cập đến số báo mới, như lệ thường, được bàn luận một cách khá thấu đáo dưới góc nhìn của các chuyên gia trong lĩnh vực của mình. Không chạy theo trào lưu, Tia Sáng luôn đem lại cho bạn đọc một góc nhìn khác biệt, một phân tích rành mạch, khúc chiết và một không gian vừa đủ cho suy ngẫm, gợi mở.
Trong “Hai nguyên tắc tinh gọn bộ máy nhà nước”, TS. Võ Thị Hải Minh cho rằng cuộc “đại phẫu” bộ máy mà chúng ta thấy hiện nay “không đơn giản là một quá trình sắp xếp cơ học mà đòi hỏi sự thay đổi về tư duy và cách làm”. Quá trình này dựa trên hai nguyên tắc tách bạch giữa chức năng xây dựng chính sách với chức năng thực thi và phi chính trị hóa một số chức năng quản lý.
Theo phân tích của chị, “tách bạch giữa chức năng làm chính sách với chức năng thực thi (bao gồm cả hỗ trợ, giám sát và đánh giá việc thực thi chính sách) là một nguyên tắc quan trọng hàng đầu trong tổ chức bộ máy ở các nước phát triển. Quá trình tách bạch này thường đi kèm với chuyển đổi tư duy từ tiền kiểm sang hậu kiểm”, trong khi “để một số chức năng quản lý không bị chính trị hóa hay bị chi phối bởi những ảnh hưởng mang tính chính trị, nhiều nền công vụ tiên tiến đã bê một số chức năng mà trước đó do bộ quản lý ra khỏi bộ và để cho một cơ quan nằm ngoài tầm kiểm soát của bộ thực hiện”.
Vấn đề tinh gọn bộ máy nhà nước, xét đến cùng, cũng là cách sử dụng các nguồn lực hiệu quả hơn và thúc đẩy đất nước phát triển bền vững hơn trong bối cảnh phải đối diện với quá nhiều thách thức kinh tế, xã hội, môi trường, biến đổi khí hậu…
Có lẽ, những thách thức ở tầm vĩ mô như vậy cũng ít nhiều tác động đến mỗi cá nhân. Đôi khi bị ảnh hưởng bởi những tác động ngoại cảnh, của việc chạy theo những đòi hỏi thiết thân của cuộc sống thường nhật mà người ta có thể quên mất rằng, đời sống tinh thần cũng quý giá như vậy. Vì lẽ đó, văn chương dường như “đã bị ngoại biên hóa, trở nên ‘yếu đuối, cô độc và bất lực’ như cách nói của nhà văn Diêm Liên Khoa”. Tuy nhiên, vẫn có những nơi khiến người ta tin rằng, văn chương vẫn được ươm dưỡng và “đọc văn đem đến những khoái cảm mà xã hội thông tin không thay thế hết được”.
Trong “Những khả thể và quyền năng của văn chương”, TS. Trần Ngọc Hiếu chia sẻ với chúng ta một niềm tin như vậy khi đề cập đến “ba nhà văn gần đây nhất được nhận giải Nobel Văn học – Annie Ernaux (nhà văn Pháp, năm 2022), Jon Fosse (nhà văn Na Uy, năm 2023) và Han Kang (nhà văn Hàn Quốc, năm 2024) “Và chừng nào con người còn ý thức về tình trạng mong manh của đời sống này, chừng nào con người vẫn còn phải quẫy đạp khỏi những khung mẫu xã hội để nhận diện mình như một cá nhân, văn chương vẫn là thứ ở lại bên con người trong trải nghiệm sống nhọc lòng này”.
Dẫu Tia Sáng không thể đề cập tới đầy đủ những vấn đề vĩ mô và vi mô, các vấn đề kinh tế xã hội và vấn đề tinh thần trong một số báo nhưng ê kíp Tia Sáng hy vọng rằng bạn đọc sẽ tìm thấy những điều mình yêu thích và những điều mình mong muốn được giải pháp trong từng trang: “NAFOSTED: Bao giờ trở lại ngày xưa?” (Thanh Nhàn); “Khoa học Trung Quốc: Nguồn lực làm nên sự trỗi dậy” (Anh Vũ); “Thước đo khoa học: Xây dựng hệ thống chỉ mục ngoài phương Tây?” (Liz Bedford – Judith Henchy); “AI có thực thúc đẩy truyền thông khoa học?” (Nguyễn Bá Ân dịch); “Bộ não người và số không kỳ quặc” (Nguyễn Hoàng Thạch dịch); “Vũ Trọng Phụng – Một nhà văn của lý tưởng Cộng hòa?” (Đặng Hà); “Kiến trúc sư thời Bao cấp” (Vũ Hiệp); “Những đóa hoa diên vĩ của van Gogh” (Tô Vân tổng hợp); “Nọc bướm: Hồi ức thiếu nữ về Sài Gòn” (Hiền Trang); “The Holy Mountain (1973): Công án thiền của thời hiện đại” (Nguyễn Vũ Hiệp); “Stradivari và cuộc tìm kiếm chưa kết thúc” (Ngọc Anh dịch).
Có lẽ, cái cảm giác lật giở từng trang báo sẽ đem lại cho mọi người niềm vui khám phá và nhiều niềm vui khác, bởi nói như nhà văn Mỹ Helen Keller “Hiểu biết là tình yêu, ánh sáng và tầm nhìn”.
Vậy thì tại sao bạn lại không đọc Tia Sáng số này?
BBT Tia Sáng
————————————————
Tất cả những ai quan tâm và yêu quý Tia Sáng đều có thể đăng ký mua bản giấy, bản PDF và đọc thử các số Tia Sáng trước tại đây: https://bit.ly/DatmuaTiaSang
Ngoài ra, các bạn có thể mua lẻ từng số tại:
Hà Nội: Ấn phẩm Tia Sáng, 70 Trần Hưng Đạo, Hoàn Kiếm, Hà Nội
TP.HCM: Nhà sách Huy Hoàng, 357A Lê Văn Sỹ – Phường 1 – Quận Tân Bình – TP. Hồ Chí Minh
