Nobel Vật lý cho sáng chế diode phát ánh sáng xanh
Giải Nobel Vật lý năm nay đã thuộc về ba nhà khoa học người Nhật Bản đã chế tạo thành công những diode hiệu quả phát ánh sáng xanh (Blue Light-Emitting Diode), giúp làm sáng và tiết kiệm năng lượng những nguồn ánh sáng trắng.
Isamu Akasaki (1929) – Đại học Meijo và Đại học Nagoya, quốc tịch Nhật Bản
Hiroshi Amano (1960) – Đại học Nagoya, quốc tịch Nhật Bản
Shuji Nakamura (1954) – Đại học California, quốc tịch Mỹ
vì đã chế tạo thành công những diode hiệu quả phát ánh sáng xanh giúp làm sáng và tiết kiệm năng lượng những nguồn ánh sáng trắng.
Ba nhà vật lý nói trên đã chế tạo một nguồn sáng tiết kiệm năng lượng và thân thiện môi trường – đó là các LED (Light Emitting Diode) phát ánh sáng màu xanh. Khi sử dụng các LED xanh, thì ánh sáng trắng sẽ được tạo ra theo một cách mới. Nhờ các LED này, chúng ta sẽ sở hữu một nguồn sáng bền hơn và tiết kiệm hơn so với các nguồn ánh sáng cũ.
Những diode phát ánh sáng đỏ (red) và xanh lá cây (green) đã được chế tạo từ lâu song nếu không tồn tại diode phát ánh sáng xanh (blue) thì chúng ta không tạo ra được ánh sáng trắng. Trong ba suốt thập kỷ qua, các LED xanh là một thách thức đối với giới khoa học và công nghiệp.
Khi ba nhà vật lý Akasaki, Amano và Nakamura chế tạo được các tia sáng xanh từ những bán dẫn của họ thì một cửa sổ đã rộng mở cho việc biến đổi công nghệ chiếu sáng.
Trong các LED, điện năng được chuyển biến thành các photon, như vậy có lợi hơn về mặt năng lượng so với các nguồn ánh sáng khác, nơi điện năng chủ yếu được chuyển biến thành nhiệt năng và chỉ một phần nhỏ chuyển thành ánh sáng.
Akasaki cùng làm việc với Amano tại Đại học Nagoya còn Nakamura làm việc tại Công ty hóa học Nichia ở Tokushima. Các sáng chế của họ thật sự là một cuộc cách mạng. Có thể nói thế kỷ 20 được chiếu sáng bởi đèn đốt cháy còn thế kỷ 21 sẽ được chiếu sáng bởi đèn LED. Các đèn LED sẽ góp phần tiết kiệm các nguồn năng lượng trên trái đất. LED sống khoảng 100.000 giờ, so với 10.000 giờ của đèn huỳnh quang và 1.000 giờ của đèn đốt cháy.
CC biên dịch
Tài liệu tham khảo
[1] Press release, Nobel Physics 2014
[2] Popular Science Background, Nobel Physics 2014
[3] Advanced Information, Nobel Physics 2014