Sử dụng học máy để “nhìn” về thời kỳ cổ đại

Một nhóm nghiên cứu bao gồm nhiều nhà khoa học tại các viện nghiên cứu của Mĩ và Trung Quốc đã phát triển một cách có thể sử dụng học máy để có được cái nhìn tốt hơn về quá khứ. Trong bài báo “A high-resolution summary of Cambrian to Early Triassic marine invertebrate biodiversity” xuất bản trên tạp chí Science, họ đã miêu tả cách họ sử dụng học máy để phân tích các dữ liệu quá khứ.

Các nhà khoa học thường dùng hóa thạch để xác định tuổi của đá bởi vì họ không còn cách nào khác để kiểm tra trực tiếp tuổi của đá. Nghiên cứu trước đây đã chứng tỏ phần lớn các loài chỉ tồn tại trong một khoảng thời gian nhất định, do đó nếu các nhà khoa học xác định được thời gian khi một con khủng long nhất định sống trong một khu vực nhất định, họ có thể sử dụng thông tin đó để xác định tuổi của các hòn đá ở địa phương đo bằng việc sử dụng các hóa thạch ở trong không gian đó. Một trở ngại lớn cho phương pháp xác định tuổi của đá là nó không trao cho nhà khoa học một khả năng lọc thông tin tốt khi nỗ lực tạo ra một mốc thời giann về các sự kiện lịch sử như các vụ tuyệt chủng lớn.

Một thập kỷ trước, một nhóm các nhà toán học đã phát triển một cách tiếp cận về mặt thống kê để tạo ra một mốc thời gian về đa dạng sinh học trên cơ sở phân tích hàng trăm nghìn hồ sơ các hóa thạch trên đất liền và đai dương. Phương pháp của họ có thể cho phép các nhà khoa học phân chia hàng trăm triệu năm trong quá khứ thành những giai đoạn nhỏ hơn. Nó có thể đem lại một cái nhìn tốt hơn về những gì đã diễn ra. Nhưng thật không may, phải mất hàng chục tháng để chạy các chương trình này – quá dài cho việc sử dụng. Trong nỗ lực mới, các nhà nghiên cứu đã phục hồi phương thức này bằng việc áp dụng học máy trên dữ liệu có sẵn và sau đó phân tích các kết quả trên siêu máy tính Tianhe-2.

Các nhà nghiên cứu đã nhập dữ liệu bao phủ xấp xỉ 300 triệu năm  – từ thời bắt đầu kỷ Cambri, khoảng 540 triệu năm trước, cho đến sau khi kỷ Tam Điệp bắt đầu, xấp xỉ 240 triệu năm trước. Chiếc máy tính này đã nhập các kết quả của các giai đoạn ngắn chừng 26.000 năm. Họ đã so sánh sự khác biệt trong độ phân giải thời gian này để xem xét trong vòng 6 tháng của con người sống trong suốt một thời kỳ cho trước với một thế kỷ. Cuối cùng họ đã tìm thấy một mốc thời gian do máy tính tạo ra khác biệt với nhiều cách có được theo mốc thời gian được tạo ra trước đât trong những khoảng thời gian dài hơn. Ví dụ,  một trong số 5 vụ tuyệt chủng lớn mà người ta tin là đã xảy ra trong quá khứ đã không xảy ra, thực chất đó chỉ là một sự thay đổi chậm chạp về đa dạng sinh học

Thanh Phương dịch

Nguồn: https://phys.org/news/2020-01-machine-fine-tune-views-ancient.html