Xây dựng kính thiên văn lớn để nghiên cứu nguồn gốc vũ trụ
Nhật Bản đang dẫn đầu trong việc xây dựng một kính viễn vọng tia vũ trụ loại lớn nhằm làm sáng tỏ nguồn gốc của vũ trụ.  
Ngày 18/3 vừa qua, Viện Nghiên cứu Tia vũ trụ (Institute for Cosmic Ray Research) thuộc Đại học Tokyo đã công bố kế hoạch nghiên cứu xây dựng một kính thiên văn lớn với đường kính mặt gương 23 m. Mặt gương kính viễn vọng được lắp ghép bởi hơn 200 tấm gương hình lục giác, có khả năng quan trắc chuẩn xác được cả các tia gamma chiếu tới trái đất. Kính viễn vọng này sẽ được đặt tại La Palma trên quần đảo Canary ở Tây Bắc châu Phi, nơi mới đây đã đặt một số kính thiên văn cỡ lớn. Công trình sẽ bắt đầu thi công từ tháng Chín năm nay; nếu mọi việc triển khai thuận lợi thì đến tháng 11/2016 có thể hoàn thành.
Viện Nghiên cứu Tia vũ trụ thuộc Đại học Tokyo là một trong số 200 cơ quan/viện thuộc 29 quốc gia hình thành nên dự án Cherenkov Telescope Array nhằm mục tiêu từng bước xây dựng hai mạng lưới kính viễn vọng tia vũ trụ đặt tại hai bán cầu trái đất, tạo điều kiện sử dụng các thiết bị tia vũ trụ thế hệ mới để quan sát toàn bộ bầu trời. Hệ thống thiết bị Cherenkov Telescope Array sẽ vận hành toàn bộ vào khoảng năm 2020. Các nhà khoa học cho rằng dựa vào các số liệu do hệ thống kính thiên văn này quan trắc được, loài người có thể giải đáp những bí ẩn về tia vũ trụ và hố đen, cũng có thể quan trắc được trạng thái ban đầu khi vũ trụ mới sinh ra.
Tia vũ trụ là các hạt năng lượng cao có nguồn gốc tại không gian vũ trụ sâu thẳm và di chuyển đến trái đất chúng ta với vận tốc gần bằng vận tốc ánh sáng. Những nghiên cứu mới đây cho thấy các siêu tân tinh là một nguồn phát ra tia vũ trụ, nhưng không phải là nguồn duy nhất, và giới khoa học đang cố gắng khám phá các nguồn khác.
Viện Nghiên cứu Tia vũ trụ thuộc Đại học Tokyo mô tả các tia vũ trụ là những “sứ giả” được phái đến trái đất để mang tới cho loài người thông điệp truyền từ vùng bên rìa của vũ trụ. Qua việc phân tích tia vũ trụ, các nhà khoa học hy vọng sẽ hiểu biết hơn về quá trình tiến hóa của vũ trụ.
Một nhà nghiên cứu của Đại học Tokyo cho biết, việc khám phá tia vũ trụ và hố đen đòi hỏi nhiều thời gian, đồng thời bày tỏ hy vọng có thể sử dụng các bộ kính viễn vọng khổng lồ nói trên để chứng minh các lý thuyết liên quan và cuối cùng giải đáp các bí ẩn đó.
NH tổng hợp
