Lịch sử 11.000 năm thuần hóa cây bơ
Nhà nhân chủng học Heather B. Thakar đã khám phá ra lịch sử thuần hóa quả bơ kéo dài 11.000 năm tại hang đá El Gigante, cho thấy cách người Honduras cổ đại đã định hình quá trình tiến hóa của một trong những loại cây trồng có giá trị kinh tế nhất hiện nay.
Cấy ghép não giúp người khuyết tật nói chuyện
Một thiết bị cấy ghép não giúp chuyển đổi suy nghĩ thành lời nói theo thời gian thực. Đây cũng là giao diện não-máy tính (BCI) đầu tiên không chỉ tái tạo các từ mà người dùng muốn nói, mà còn mô phỏng được các đặc điểm tự nhiên của lời nói như ngữ điệu, cao độ và trọng âm – những yếu tố truyền tải ý nghĩa và cảm xúc.
Văn hóa là yếu tố chính để hiểu và điều tiết hành vi hung hăng của thanh niên
Một nghiên cứu mới của các nhà khoa học Việt Nam và Mỹ đã phân tích về sự ảnh hưởng của văn hóa lên các phản ứng hung hăng của thanh niên đã trải qua những trải nghiệm bất lợi thời niên thiếu.
Lần đầu tiên nuôi cấy thành công tim người tí hon trong phôi lợn
Tim bắt đầu đập trong phôi và tồn tại được 21 ngày.
Bot AI gây gián đoạn cho cơ sở dữ liệu và tạp chí khoa học
Hồi tháng Hai, kho ảnh trực tuyến DiscoverLife – nơi lưu trữ gần 3 triệu hình ảnh về các loài sinh vật – bắt đầu nhận hàng triệu lượt truy cập mỗi ngày, cao hơn rất nhiều so với thông thường. Lượng truy cập tăng vọt làm cho trang web này chậm đến mức gần như không hoạt động. Thủ phạm ư? Chính là các bot AI.
Mất nhiễm sắc thể Y khiến ung thư trở nên nguy hiểm hơn
Từ nhiều thập kỷ trước, các nhà khoa học đã biết rằng tế bào ung thư thường mất nhiễm sắc thể Y, nhưng tác động cụ thể của hiện tượng này vẫn chưa rõ ràng. Năm 2023, nhóm nghiên cứu của nhà sinh học ung thư Dan Theodorescu tại Đại học Arizona (Tucson, Mỹ) đã cho thấy mất nhiễm sắc thể Y khiến ung thư bàng quang ở người trở nên nguy hiểm hơn. Ngoài ra, nhiễm sắc thể Y cũng có thể biến mất khỏi các tế bào miễn dịch khi đàn ông già đi, làm tăng nguy cơ tử vong do ung thư.
Đánh giá nguy cơ rủi ro sức khỏe khi ăn sò vẹm có vi nhựa
Các nhà nghiên cứu tại Viện Hàn lâm KH&CN Việt Nam, ĐH Khoa học tự nhiên (ĐHQGHN) và ĐH Bách khoa Đà Nẵng đã thực hiện một nghiên cứu đánh giá mức độ nhiễm vi nhựa trong sò vẹm và nguy cơ rủi ro sức khỏe của con người khi ăn sò vẹm.
Thịt nhiễm khuẩn gây đề kháng các kháng sinh beta-lactam phổ rộng
Một nghiên cứu do các nhà nghiên cứu Việt Nam và Nhật Bản thực hiện cho thấy tình trạng thịt lợn và thịt gà bán ngoài chợ ở bốn thành phố của Việt Nam đều nhiễm khuẩn gây đề kháng các loại kháng sinh Beta-lactamase phổ rộng (ESBL).
Hậu quả khi nhà khoa học chuyển sang một lĩnh vực nghiên cứu khác?
Các tác giả đo lường hậu quả của việc chuyển hướng nghiên cứu (‘pivot penalty’) bằng cách phân tích phần tham khảo trong 25,8 triệu bài báo khoa học xuất bản từ năm 1970 đến năm 2015. Họ so sánh các trích dẫn trong một bài báo với các trích dẫn được cùng một tác giả đưa vào phần tham khảo trong ba năm trước đó; chính xác là họ tập trung phân tích các tạp chí nơi công bố các bài báo được trích dẫn.
Nghiên cứu mới về khả năng chịu lạnh của cây lúa
Một nghiên cứu đột phá về khả năng chịu lạnh của cây lúa góp thêm bằng chứng thách thức quan điểm trước đây cho rằng “chọn lọc tự nhiên” là tác nhân duy nhất trong tiến hóa và thích nghi.
Kính áp tròng giúp người đeo nhìn thấy tia hồng ngoại
Nhóm nghiên cứu dẫn đầu bởi các nhà khoa học tại Đại học Khoa học và Công nghệ Trung Quốc (USTC), TP Hợp Phì, đã tạo ra tính năng nhìn thấy ánh sáng hồng ngoại cho kính bằng cách pha trộn các hạt nano vào trong chất liệu kính áp tròng. Các hạt nano này chuyển đổi ánh sáng hồng ngoại gần (NIR) trong khoảng bước sóng 800–1.600 nanomet thành ánh sáng có bước sóng ngắn hơn, thuộc dải nhìn thấy được của mắt người (400–700 nanomet) hay còn gọi là ánh sáng khả kiến. Nhóm nghiên cứu ước tính chi phí sản xuất một cặp kính vào khoảng 200 USD.