Đón đọc Tia Sáng số 11 tháng 6/2023
Có nhiều người vẫn thường cho rằng, khoa học ở trong tháp ngà, khoa học sống trong thế giới của riêng mình và bỏ qua thực tại xã hội. Cái nhìn thiên kiến, một chiều ấy, không mất đi theo thời gian, đã khiến người ta quên rằng, khoa học thực ra đã góp phần giải quyết được rất nhiều vấn đề của cuộc sống, theo những cách thức khác nhau.
Ít nhất trong thời đại mà người người, nhà nhà đều sử dụng mạng xã hội, đôi khi lao như thiêu thân theo sức hút của các nền tảng xã hội và dành rất nhiều thời gian cho nó. Họ cảm thấy mình đang ở một thế giới khác? hay tồn tại ở một thực tại song song với thực tại mình đang sống? và đón nhận những điều khác biệt điều mình đang có? Không thể bác bỏ được các khía cạnh tích cực của các trang mạng xã hội đem lại cho con người, ví dụ như đem lại một dạng riêng tư mới, cải thiện các mối quan hệ xã hội nhưng chúng ta không thể bỏ qua được là chúng tạo ra nhiều ảnh hưởng tiêu cực như phơi bày bản thân quá mức, tác động độc hại đến sức khỏe, nạn quấy rối, bắt nạt trên mạng… Ở thời điểm này, khó có thể điểm hết những ảnh hưởng tiêu cực như vậy đối với con người khi lạm dụng mạng xã hội và bị lạm dụng trở lại. Do đó, chúng ta cần suy ngẫm về “Nhiều người nghiện mạng xã hội, vì sao?” của Didier Touzeau – bác sỹ tâm lý, chuyên gia về nghiện, Bệnh viện Paul Guiraud (Pháp), trong một bài viết riêng cho Tia Sáng.
Đối tượng để khoa học nghiên cứu có khắp ở mọi nơi, từ hạt hạ nguyên tử bí ẩn nhỏ bé trong vũ trụ đến những vấn đề tồn tại trong xã hội hiện đại. Chuỗi giá trị thịt lợn, tưởng chừng chẳng có gì phải nói, lại ẩn chứa rất nhiều câu chuyện bên trong. Đằng sau miếng thịt được pha vuông thành sắc cạnh, dù nằm trên quầy hàng ngoài chợ hay trong ngăn lạnh trong siêu thị, là một chuỗi những móc xích đan cài của các tương tác xã hội và các công nghệ từ thấp đến cao. Nó bao hàm hy vọng của những hộ chăn nuôi nhỏ, những người cũng khá chật vật vượt bao sức ép của bệnh dịch, giá cả thức ăn chăn nuôi leo thang, giá cả thị trường lên xuống…; lời lãi của những nhóm trung gian, vượt thoát cả bệnh dịch; những thực hành giết mổ, vận chuyển không tuân theo an toàn vệ sinh giết mổ; và cả những gian dối thị trường… Xen giữa vào chuỗi giá trị này còn có cả những nghi ngờ, hoang mang về nguy cơ nhiễm bẩn, nhiễm hóa chất độc hại, nhiễm vi sinh…?
Để phần nào lý giải những khúc mắc tiềm ẩn trong chuỗi giá trị này, cụm bài “Chuỗi giá trị thịt lợn: Vai trò của hộ chăn nuôi nhỏ” (Thanh Nhàn), “Đi tìm thịt lợn an toàn” (Anh Vũ), “Chợ hay siêu thị: Giữa những lựa chọn” (Tô Vân), “An toàn thực phẩm ở Việt Nam: Chúng ta đang ở đâu?” (Anh Thư) sẽ phác thảo cho chúng ta thấy phần nào thực tại của bức tranh về chuỗi giá trị thịt lợn và những gì khoa học có thể giải đáp và can thiệp.
Nhưng xét cho cùng, cuộc đời này bao la và rộng lớn. Không chỉ bao gồm những vấn đề thực tại khiến chúng ta cảm thấy choáng váng khi nhìn vào chân tướng sự việc, cuộc đời này còn có cả những thời khắc suy tư sâu lắng, để được quay về nhìn lại quá khứ và thực tại bằng một con mắt khác, bao dung hơn và tử tế hơn. “Nhìn những đợt sóng vỗ không ngừng của biển cho ta cảm giác vĩnh hằng; những con tàu khuất dần phía chân trời cho ta cảm giác vô hạn… Từ lâu, chúng ta đã được học rằng hết biển là những bờ biển khác, chúng ta sẽ gặp những con người từ các nền văn hóa khác. Đôi khi chúng ta xoay sở để sống hạnh phúc bên nhau, học hỏi kinh nghiệm của nhau. Những lần khác, chúng ta lại tạo ra những cuộc chiến tranh, háo hức thống trị, và cuộc chiến chỉ kết thúc khi có kẻ thắng người thua…” Dòng suy tưởng “Biển của chúng ta” của GS Pierre Darriulat như những giọt nước ngọt mát lành cho những hành nhân đang đi giữa sa mạc.
Bởi rút cục, cuộc đời là gì nếu không phải là chuỗi trải nghiệm và hành động mà người ta mong mỏi đem lại những điều tốt đẹp cho chính mình, người thân, bạn bè mình, và cả thế hệ sau.
Và vì vậy, chúng ta cần đọc Tia Sáng mỗi ngày
BBT
———————————
Tất cả những ai quan tâm và yêu quý Tia Sáng đều có thể đăng ký mua bản giấy, bản PDF và đọc thử các số Tia Sáng trước tại đây: https://bit.ly/DatmuaTiaSang
Ngoài ra, các bạn có thể mua lẻ từng số tại:
Hà Nội: Tạp chí Tia Sáng, 70 Trần Hưng Đạo, Hoàn Kiếm, Hà Nội
TP.HCM: Nhà sách Huy Hoàng, 357A Lê Văn Sỹ – Phường 1 – Quận Tân Bình – TP. Hồ Chí Minh
