Chạy đua với thời gian để bảo tồn ngôn ngữ

Trung bình cứ 2 tuần có một ngôn ngữ chết. Đến cuối thế kỷ này, gần một nửa thứ tiếng trên Trái đất sẽ biến mất. Nhiều nhà khoa học đang cố gắng ghi chép lại chúng cho thế hệ sau. Thí dụ được biết đến nhiều nhất là tiếng Latinh.

Tiếng nói của những người Roma xưa kia chỉ còn sống trong tòa thánh Vatican, ngoài ra là một ngôn ngữ chết. Nhưng các ngôn ngữ phát triển từ tiếng Latinh thì vẫn còn sống động, như tiếng Italy và tiếng Tây Ban Nha. Vấn đề là ở chỗ những ngôn ngữ đang bị đe dọa ngày nay chưa được phổ biến rộng rãi như tiếng Latinh. Đó là những ngôn ngữ mà vào thời nở rộ chỉ được một vài nghìn người thông thạo, ngày nay chưa đến 50 người. Toàn cầu hóa đã góp phần làm cho một vài ngôn ngữ lớn – dẫn đầu là tiếng Anh – xâm nhập đến tất cả những nơi hẻo lánh của Trái đất và đẩy lùi những ngôn ngữ nhỏ ở đó. Những nhà ngôn ngữ học chỉ có thể góp một phần vào việc bảo tồn tiếng nói, nhưng tái sinh một ngôn ngữ phụ thuộc vào người dân bản địa. Phải chính họ mới làm được. Phan Ba (Theo Spiegel Online)