Đón đọc Tia Sáng số 16 tháng 8/2025
Một số Tia Sáng nữa đã về tới tòa soạn, mang theo suy ngẫm về những vấn đề chúng ta đang phải đối mặt và những di sản mà chúng ta có.
Dẫu thời hạn cấm xe xăng trong vùng lõi của Hà Nội hay lộ trình cấm xe xăng ở TPHCM vẫn còn ở phía trước nhưng các trao đổi về cấm xe máy chạy xăng đã râm ran trong đời thực và trên các diễn đàn ảo. Mỗi người đều có cái lý của mình về vấn đề này, các chuyên gia của Tia Sáng số này cũng vậy. “Giải bài toán tổng bụi mịn và khí thải” (TS, KTS Tô Kiên, chuyên gia quy hoạch đô thị), “Hạn chế xe xăng: Bước đi táo bạo cho mục tiêu bền vững” (TS. Minh Hà-Dương, nhà nghiên cứu cấp cao CNRS, Pháp) phân tích cho chúng ta thấy bối cảnh áp dụng chính sách mới và những lợi ích mà chúng ta có thể nhận được.
Chuyên gia Tô Kiên cho rằng, chính sách mới này cần đi kèm theo giải pháp hợp lý, và dài hạn. “Vấn đề pin không chỉ là công nghệ hay kinh tế, mà còn liên quan trực tiếp đến quản lý đô thị và môi trường. Nếu không kiểm soát vòng đời pin – từ sạc, sử dụng đến tái chế – rác thải điện tử sẽ chất đống ngay trong đô thị, làm giảm hiệu quả các chính sách như LEZ hay superblock. Do đó, công nghệ pin và hạ tầng sạc cần song hành với quy hoạch đô thị xanh, các vùng phát thải thấp và thiết kế giao thông bền vững; chỉ khi đồng bộ, Hà Nội mới vừa giảm ô nhiễm tại chỗ, vừa kiểm soát khí nhà kính lâu dài”.
Cũng nghĩ về hiệu quả và tác động của chính sách, TS. Minh Hà-Dương đặt ra câu hỏi “Làm thế nào để tối thiểu hóa tác động tới sinh kế người dân”? rồi nhận định “những khía cạnh xã hội của sự chuyển đổi này cần phải được cân nhắc kĩ lưỡng để tránh lặp lại vết xe đổ của các thành phố ở Trung Quốc. Nền kinh tế xe máy hiện đang gắn với hàng ngàn người lao động ở Hà Nội, bao gồm những người giao hàng, xe ôm, thợ sửa chữa và những người bán lẻ xăng dầu. Sự chênh lệch về khu vực địa lý và kĩ năng giữa những lĩnh vực cần thu hẹp và những ngành nghề mới nổi lên đòi hỏi sự can thiệp kịp thời”.
Việc cần có những suy ngẫm sâu hơn về tác động của một chính sách đem lại cho chúng ta một cái nhìn thấu đáo hơn về những sự kiện, hiện tượng trong đời sống xã hội. Trong bối cảnh không khí lễ hội của 80 năm Cách mạng tháng Tám và lập quốc, việc nhìn nhận lại dòng nhạc đỏ và khám phá mối quan hệ của dòng nhạc này với các đoàn văn công một thời mở ra cho chúng ta thấy một giá trị khác của một di sản âm nhạc và văn hóa đương đại Việt Nam. Trong phần 1 “Nhạc đỏ, đoàn văn công và Jazz trong thời đại mới”, TS. Stan BH Tan-Tangbau (Singapore) chia sẻ với chúng ta góc nhìn của anh về những giá trị mà ngay cả chúng ta cũng chưa thấu hết.
Như những số báo trước, Tia Sáng số này bao hàm sắc thái đan xen của hiện đại – truyền thống, sâu sắc – hài hước, nhẹ nhõm – lắng đọng, tri thức – cảm xúc… ở tất cả các mục quen thuộc: “Nụ cười lạc lối của mèo Cheshire lượng tử” (PGS. TS Nguyễn Bá Ân); “Sự hình thành lý thuyết lượng tử: Từ nung nấu của Born đến ba đột phá hiện thực hóa của Heisenberg” (GS. TS Đỗ Vân Nam); “Bóng dáng lý thuyết trò chơi trong tâm trí Sherlock Holmes” (Tuệ Tâm dịch); “Sức ép khí hậu và sự sụp đổ của nền văn minh cổ đại” (Anh Vũ tổng hợp), “Sông Đà, trong cuộc đối thoại với quá khứ” (Tô Vân); “Toán học với văn hóa dân tộc” (Dương Quốc Việt); “Hồi ký Carl Jung: Cúi đầu để thấy Thượng đế” (dịch giả, nhà văn Hiền Trang); “Tác phẩm tiểu sử: Một góc nhìn sự thật” (họa sĩ Thùy Cốm); “Ngẫm lại về Florence Foster Jenkin” (Ngọc Anh dịch).
Vậy thì tại sao chúng ta lại không đọc Tia Sáng số này?
BBT Tia Sáng
——————————————————
Tất cả những ai quan tâm và yêu quý Tia Sáng đều có thể đăng ký mua bản giấy, bản PDF và đọc thử các số Tia Sáng trước tại đây: https://bit.ly/DatmuaTiaSang
Ngoài ra, các bạn có thể mua lẻ từng số tại:
Hà Nội: Ấn phẩm Tia Sáng, 70 Trần Hưng Đạo, Hoàn Kiếm, Hà Nội
TP.HCM: Nhà sách Huy Hoàng, 357A Lê Văn Sỹ – Phường 1 – Quận Tân Bình – TP. Hồ Chí Minh.
