Tọa đàm: “Nguồn gốc người Việt: Kiến giải những huyền thoại”
Vừa qua cuộc thảo luận về nguồn gốc người Việt lại dấy lên sau khi có một nhóm nghiên cứu công bố trên truyền thông về nguồn gốc thuần chủng của người Việt cũng như bộ gene người Việt hoàn toàn khác so với bộ gene người Trung Quốc.
Tranh Lạc Long Quân chém Ngư tinh trong truyện Lĩnh Nam chích quái, Tạ Huy Long vẽ, NXB Kim Đồng, 2017.
Trên thực tế, dòng tranh luận và tìm kiếm, xác định nguồn gốc dân tộc của người Việt vẫn luôn tồn tại, dưới nhiều hình thức, thu hút sự tham gia của nhiều thành phần khác nhau, không riêng các nhà nghiên cứu. Trong đó, việc làm sáng tỏ “tính bản địa” hoặc những ảnh hưởng, tác động “ngoại lai” từ các tộc người phương Bắc xuống, phía Nam lên luôn là một vấn đề trọng tâm.
Tuy nhiên, việc khẳng định nguồn gốc tộc người, nếu được thảo luận với phần nhiều cảm xúc tự tôn tộc người mà thiếu những nền tảng khoa học thì rất có thể sẽ dẫn tới cái nhìn hạn hẹp và cực đoan, dễ dàng bài xích các nền văn hóa khác, tộc người khác ngay cả khi đó là các cộng đồng có mối quan hệ gần gũi gắn bó.
Để có cái nhìn đầy đủ giúp truy nguyên cuộc tranh luận này và “giải ảo” những huyền thoại, đưa ra những kiến giải hợp lý, dựa trên dữ kiện lịch sử, Tia Sáng mời TS Nguyễn Việt – chuyên gia nghiên cứu về thời Đông Sơn và TS Trần Trọng Dương nói chuyện về chủ đề “Nguồn gốc người Việt: Từ khảo cổ học đến khảo cổ học tri thức”.
Trong buổi nói chuyện, TS. Nguyễn Việt, từ kinh nghiệm của một chuyên gia khảo cổ học, sẽ cung cấp những cách tiếp cận mới trong nghiên cứu vấn đề này và cho biết các thành tựu trong các ngành khoa học tự nhiên như nghiên cứu tin sinh học, thống kê sinh học, khoa học dữ liệu, có thể hỗ trợ và mang lại cái nhìn mới về lịch sử người Việt như thế nào. TS. Trần Trọng Dương sử dụng các thao tác của khoa khảo cổ học tri thức, phân tích về bối cảnh tri thức, động lực chính trị đã tác động như thế nào tới cuộc thảo luận về “Nguồn gốc người Việt” từ các sử gia Nho giáo cho tới sử gia thực dân, đến sử gia Marxist.
Buổi nói chuyện diễn ra tại Cafe Trung Nguyên, 52 Hai Bà Trưng, Hà Nội.
Thời gian: 9h (thứ Bảy) ngày 17/8/2019.
Diễn giả: TS. Nguyễn Việt, TS. Trần Trọng Dương
Vào cửa tự do.
TS Nguyễn Việt, Giám đốc Trung tâm Tiền sử Đông Nam Á, trực thuộc Liên hiệp các Hội khoa học kỹ thuật Việt Nam. Ông từng làm nghiên cứu tại Viện Lịch sử và khảo cổ học Thuộc Viện Hàn lâm khoa học Đông Đức, cho đến nay chuyên nghiên cứu về khảo cổ học về Đông Sơn, tiền Đông Sơn, đã mở bảo tàng nghiên cứu tại Hòa Bình.
TS Trần Trọng Dương là nhà nghiên cứu Hán Nôm và cổ sử Việt Nam, hiện đang công tác tại Viện Nghiên cứu Hán Nôm, thuộc viện Hàn lâm Khoa học xã hội Việt Nam. Anh quan tâm nghiên cứu lịch sử và các biểu tượng văn hoá, di sản chữ Nôm và văn hoá cổ truyền Việt Nam.
