Công diễn vở ballet về cuộc đời nghệ sĩ cello Jacqueline du Pré

Biên đạo múa Cathy Marston và đoàn ballet Royal Ballet ra mắt vở diễn về cuộc đời của nghệ sỹ cello xuất sắc Jacqueline du Pré cả ở phương diện nghệ thuật và ở cuộc đấu tranh của chính cô với căn bệnh đa xơ cứng nghiệt ngã.

Đoàn ballet hoàng gia Anh Royal Ballet mới loan báo về một vở diễn do họ dàn dựng được truyền cảm hứng từ cuộc đời của nữ nghệ sĩ cello Jacqueline du Pré. Với tên gọi Nghệ sĩ cello, vở ballet sẽ khắc họa chân dung nữ nghệ sĩ từ đỉnh cao danh vọng xuống vực sâu sau khi cô được chẩn đoán mắc bệnhđa xơ cứng ở tuổi 28.

Bệnh đa xơ cứng ảnh hưởng lên não và dây cột sống khiến du Pré phải sống trong tình trạng cơ thể bị suy nhược. Điều đó khiến cô, người được coi là một trong những nghệ sỹ cello xuất sắc mọi thời đại, không còn khả năng chơi cây đàn mình yêu quý nữa. Tin nhận từ các bác sĩ đã làm tan nát trái tim nữ nghệ sĩ. Ở tuổi lên bốn, cô đã chọn cây đàn cello sau khi được nghe tiếng đàn qua đài phát thanh.

Nữ nghệ sĩ đã từng kể lại điều mình cảm nhận: “Không lâu nữa, hai bàn tay tôi sẽ không thể chơi đàn nữa. Tôi đơn giản là không thể cảm nhận được các dây đàn”.

Sau khi chiến đấu với căn bệnh nghiệt ngã 14 năm, du Pré qua đời ở tuổi 42 – và bây giờ, hơn ba thập kỷ sau, biên đạo múa Cathy Marston “kể” câu chuyện của cô vào một vở ballet tuyệt đẹp.

Dù từng biên đạo vở Jane Eyre (Brontë), Lolita (Nabokov), Marston vẫn cho rằng dự án mới về Jacqueline du Pré đầy thách thức vì mẹ mình cũng mắc căn bệnh này. Cô từng thổ lộ với Observer: “Nguyên nhân khiến tôi nghĩ đến việc tạo dựng một tác phẩm về du Pré không phải để khám phá căn bệnh này mà bởi vì mẹ tôi cũng rơi vào hoàn cảnh tương tự. Vì vậy có một chút ít cá nhân của tôi đã được đưa vào đó. Đó là một thời kỳ thực sự có ý nghĩa với du Pré, khi cô cảm thấy sự tê liệt trong các ngón tay mình… và cứ trượt đi… nhưng cô ấy cũng chưa rõ thực sự đó là căn bệnh gì.

Người ta thường nói, cuối cùng theo thời gian… nó trở thành một trong những nỗi căng thẳng khủng khiếp bởi người ta không biết nó là cái gì và người ta cố gắng che dấu nó. Tôi nghĩ đó là những gì mà Jackie đã cảm nhận và đã làm…”

Để đảm bảo tính chính xác và tính toàn vẹn của câu chuyện mà mình kể, Marston đã tới gặp những người bạn của Du Pré nhờ tư vấn cũng như gặp nghệ sĩ piano và nhạc trưởng Daniel Barenboim, người đã kết hôn với du Pré cho đến khi cô qua đời vào năm 1987.

Hai vũ công hàng đầu của Royal Ballet là Lauren Cuthbertson và Matthew Ball đã được chọn vào vai chính  của vở, với hai nhân vật du Pré, Barenboim, và Marcelino Sambé thể hiện một “nhân vật” đặc biệt – cây đàn của du Pré.

Trong suốt những buổi tập, Marston giải thích cảnh cho thấy du Pré với cha mẹ mình, cô không còn khả năng biểu diễn quá lâu trong những buổi hòa nhạc nữa: “Cô cố gắng tỏ thái độ là mọi thứ ổn nhưng thật ra không phải như vậy. Cô ấy thực sự đã đổ sụp.”

Marston hy vọng sẽ vinh danh cuộc đời nữ nghệ sĩ thông qua vở ballet này: “Đây là câu chuyện về tình yêu và mất mát. Đây là một tác phẩm mà tôi muốn tiếp cận với nhiều chất thơ hơn là hiện thực. Do đó tôi chọn không khắc họa chân dung cô trên xe lăn thông thường.”

Du Pré lần đầu ra mắt công chúng ở tuổi 16 tại Wigmore Hall, London, chơi các bản sonata của Handel, Brahms, Debussy và Falla, và độc tấu tổ khúc cello của Bach. Sự nghiệp của cô ngày một lẫy lừng khi cô biểu diễn với các cây đàn Stradivarius và đặc biệt những người yêu nhạc cổ điển như bị thôi miên khi lắng nghe tiếng đàn của cô với bản concerto cello của Elgar.

Nghệ sĩ cello được biểu diễn tại Royal Opera House từ ngày 17/2 đến 4/3/2020.

Tô Vân dịch

Nguồn: https://www.classicfm.com/artists/jacqueline-du-pre/ballet-inspired-by-life-royal-opera-house/