Đọc Những thằng già nhớ mẹ
Cái tựa ấy bị nhiều người dị ứng. Những người muốn giữ chắc cái khuôn luân thường. Nhưng trên cái trục biểu kiến thì Vũ Thế Thành có thể gọi người già bằng thằng, vì cùng trang lứa. Trên cái trục mẹ - con thì những thằng (con) già nhớ mẹ cũng chẳng luân thường lắm ru!
Tập tạp bút (personal essay) Những thằng già nhớ mẹ của một kẻ chỉ chuyên cái ngôn ngữ 2+2=4 lại đầy ắp những nhát cắt cuộc sống sinh động, co giãn…
Tuy không chuyên viết, nhưng Vũ Thế Thành có cái giọng riêng. Nhật Chiêu gọi đó là giọng ngang tàng. Và một kẻ tửu lượng chừng ba hột rượu đã say, mà lại thường xuyên, qua những bài viết, dùng tửu dĩ tải văn, tửu dĩ tải luôn cả đạo, khiến cho người ta có cảm nghĩ: nếu ông ta mà đi làm marketing cho các hãng rượu thì cũng thuộc hàng số má.
Bắt đầu từ một biến cố mất mẹ, tác giả suy tư lại thân phận của mình qua cái trục 1975, những cảnh ngộ dọc theo đường đời của một kẻ mất nhiều thời gian đeo đuổi việc nghiên cứu, tù quẩn với những công thức, bị trói bởi sự chính xác. Và cô đơn – khởi thuỷ của văn chương. Có lẽ mảnh đất nhỏ khoảng 150 trang ấp là cái xú – páp để ông ta giở giọng ngang như cua như phải kiếm cho được hoa mắc cỡ trồng dưới chân bụi trúc để tự răn đe mình: kẻ quân tử cũng có lúc sai, cần phải biết mắc cỡ (Câu chuyện trồng hoa).
Nhạc cũng là một yếu tố men cho những tạp văn của Thành. Những câu mưỡu đầu các bài viết cũng thường được lấy ra từ các bài nhạc, rồi đến đoạn tự sự tả lại nỗi sợ hãi của mình khi phải vượt qua để xác định là mình mê nhạc sến (Già đầu mới mê nhạc sến). Thực ra, ông ta bắt đầu bị nhạc sến “thuốc” từ những năm mười tám, đôi mươi nhưng đến già mới ngộ được tại sao mình lại sợ hãi khi thú nhận mình mê thứ nhạc đó. Đó là còn biết trồng hoa mắc cỡ khi thấy mình bỏ qua một thứ nghệ thuật đầy ắp tính nhân văn và đơn sơ đến độ… sến chảy.
Chỉ có một điều hơi lạ là khi nói về tình yêu, tác giả lại để mình thuộc diện alibi, làm kẻ ngoại phạm, chứ không giống như nhiều người viết khác.
Tạp bút của Thành là một chuỗi những sự kiện được xâu kiểu này hay kiểu khác, nhưng vẫn giữ được sự chân thật của kẻ làm khoa học biết trồng hoa mắc cỡ. Đọc xong bạn cũng có thể “phang côn” cùng tác giả nếu thấy ngứa ngáy ở http://vuthethanh.com.
*Nguồn ảnh đại diện bài viết: blog Vũ Thế Thành