Truyền thuyết về sự hình thành cuốn Đạo Đức Kinh trên đường Lão Tử đi di ẩn

2
Người gói theo những món cần dùng
Ít ỏi. Nhưng cũng ra thứ này thức khác
Này ống điếu chiều chiều thường hút
Và cuốn sách nhỏ người thường hay đọc
Một ít lương khô ước chừng theo mắt

3
Vui cảnh đồng sâu một lần rồi quên hẳn
Khi người theo con đường vào núi thẳm
Và chú bò mừng được chén cỏ tươi
Mồm vừa nhai vừa mang thầy đủng đỉnh
Đối với thầy như thế cũng vừa nhanh

4
Sang đến ngày thứ tư trong hốc núi
Có viên thuế quan chận đường lại hỏi
“Có gì qúi phải nộp thuế không?” – Không ạ –
Chú tiểu đồng tay dẫn bò nói rõ: Ông tôi dạy học ấy mà
Và như thế việc đà sáng tỏ.

5.
Nhưng gã nhà đoan trong một lúc cao hứng
Gặng hỏi thêm: “Này, ông ấy có khám phá ra điều gì không?”
Chú tiểu đồng: “Rằng nước mềm chảy mãi
Cũng có lúc làm đá cứng phải mòn.
Bác hiểu ra rồi chứ, cái cứng thua mềm”.

6
Rồi không để bỏ mất ánh mặt trời sắp tắt
Chú tiểu đồng vội thúc bò đi
Nơi rặng tùng đen bóng cả ba vừa khuất
Bỗng viên thuế nhà ta sực nghĩ ra
Gã la lên: “Hãy hượm, vị kia, hãy dừng lại đã”!

7
“Này lão sư, cái chuyện nước ấy kia có nghĩa là gì?”
Cụ già dừng bò: „Điều ấy nhà ngươi quan tâm ư?”
“Tôi chỉ là viên nhà đoan”, người đàn ông thưa
“Nhưng việc ai thắng ai, điều ấy tôi cũng mong hiểu tỏ
Nếu ngài biết thì xin hãy bảo cho.

8
Xin ngài viết ra cho tôi! Hãy đọc cho chú bé này viết!
Những điều như thế ai lại mang theo mình đi mất
Ở nhà chúng tôi đã sẵn sàng giấy trơn và mực
Và cả cơm chiều cũng có: “Tôi ở đàng kia
Thế nào thưa ngài, một lời được chứ? ”

9
Ngoái qua vai lão đạo sư ngắm nghía
Người đàn ông đứng kia: áo vá đùm, không dép
Trán hắn ta một nếp nhăn duy nhất
Hà, trước mặt ta không phải là người thắng cuộc
Cụ lẩm bẩm: “Cả ngươi cũng thế ư?”

10
Trước một lời xin lễ độ thế kia
Tuồng như lão đạo sư đã quá già để từ chối
Bởi nghe cụ nói rõ to: “Những ai hỏi
Đều đáng được trả lời”. Chú tiểu đồng: “Trời cũng rét rồi đấy ạ”.
“Tốt đấy, ta hãy nghỉ một lát thôi”.

11
Thế rồi vị hiền giả xuống bò
Bảy ngày liền hai thầy trò cùng viết
Viên thu thuế ngày ngày mang cơm nước (và bớt mắng nhiếc
Với những người lậu thuế trong suốt thời gian đãi khách)
Thế rồi công việc đến hồi hoàn tất

12
Vào một sáng mai chú tiểu đồng
Trao tận tay viên thuế đoan tám mươi mốt câu châm ngôn
Cùng với lời cám ơn quà tặng đi đường
Họ rẽ quanh ngọn tùng nọ vào chốn sơn lâm
Xin nói ngay cho: người ta có thể lễ phép hơn thế không?

13
Nhưng xin đừng chỉ ngợi khen nhà hiền triết
Mà tên tuổi chói lòa trên trang sách
Bởi lẽ trước tiên phải biết rút ra từ nhà thông thái những điều minh triết
Cho nên ta phải biết ơn người thu thuế ải quan
Người đã biết đòi viết ra những điều khôn ngoan.