Một tiêu chuẩn cho trí tuệ nhân tạo trong y sinh
Một nhóm nghiên cứu quốc tế mới đây đã đề xuất thành lập một sổ đăng ký tiêu chuẩn cho hoạt động của trí tuệ nhân tạo (AI) trong y sinh học. Một sổ đăng ký với các quy định đã được tiêu chuẩn hóa sẽ giúp cải thiện khả năng tái lập những kết quả và gia tăng độ tin cậy đối với các thuật toán AI trong nghiên cứu y sinh, và tương lai là trong thực hành lâm sàng hằng ngày.
Trong những thập kỷ qua, các công nghệ mới đã giúp phát triển nhiều hệ thống có thể tạo ra một lượng lớn dữ liệu y sinh, chẳng hạn như trong nghiên cứu ung thư. Đồng thời, các nhà khoa học đã tìm ra những phương pháp AI mới nhằm kiểm tra và đánh giá dữ liệu này. Ví dụ, thuât toán AI trong các đơn vị chăm sóc đặc biệt có thể dự đoán mức độ suy tuần hoàn ở giai đoạn đầu dựa trên lượng lớn dữ liệu từ một số hệ thống giám sát, chúng xử lý cùng lúc nhiều thông tin phức tạp từ những nguồn khác nhau, điều này vượt xa khả năng của con người. Bên cạnh đó, AI còn được sử dụng để xác định các hạt trong hình ảnh chiếu kính hiển vi điện tử nghiệm lạnh, để suy ra protein từ dữ liệu khối phổ, tiến hành phân tích thăm dò dữ liệu đơn bào.
Tuy nhiên, nhà khoa học hiện nay đang gặp khó khăn trong việc quản lý số lượng ứng dụng AI y sinh được phát triển. Thật không may, các báo cáo và công bố về chủ đề này không phải lúc nào cũng tuân thủ những phương pháp hợp lý nhất, và đôi khi cũng không cung cấp thông tin đầy đủ về những thuật toán được sử dụng hoặc nguồn gốc của dữ liệu. Điều này gây khó khăn cho việc đánh giá và so sánh toàn diện các mô hình AI hiện có. Không phải lúc nào con người cũng hiểu được các quyết định của AI, và cũng hiếm khi chúng ta có thể tái lập đầy đủ những kết quả đó. Tình huống này khó có thể tránh khỏi, đặc biệt là trong nghiên cứu lâm sàng, lĩnh vực mà sự tin tưởng vào các mô hình AI và những báo cáo nghiên cứu minh bạch là vô cùng quan trọng, nó giúp tăng tỷ lệ chấp nhận thuật toán AI và giúp cải tiến các phương pháp AI cho nghiên cứu y sinh cơ bản.
Để giải quyết vấn đề này, một nhóm nghiên cứu quốc tế – với sự tham gia của các nhà khoa học thuộc Đại học Erlangen-Nuremberg (Đức) – đã tạo ra AIMe, một sổ đăng ký hướng tới cộng đồng, cho phép người dùng AI y sinh tạo ra những báo cáo mở, dễ dàng truy cập, tìm kiếm và chỉnh sửa. Cộng đồng khoa học sẽ là những người nghiên cứu và xem xét phương pháp AI mới đó.
Người dùng có thể truy cập miễn phí sổ đăng ký thông qua dịch vụ website, trong đó hướng dẫn những tiêu chuẩn của AIMe và cho phép người dùng tạo báo cáo – dựa trên bản mẫu đã được chuẩn hóa – về các mô hình AI đang được sử dụng. Những báo cáo này sẽ được duy trì và có thể dùng trong công bố. Do đó, các tác giả không cần phải tốn thời gian mô tả về tất cả các khía cạnh của AI được sử dụng trong bài báo, mà chỉ cần tham khảo báo cáo trong sổ đăng ký AIMe.
Vì sổ đăng ký có giao diện như một nền tảng website với sự tham gia của cộng đồng khoa học, nên tất cả mọi người dùng có thể đặt câu hỏi về các báo cáo hiện có, đưa ra nhận xét hoặc đề xuất cải tiến. Nhóm phát triển sẽ xem xét những phản hồi này và đưa vào bộ tiêu chuẩn cập nhật hằng năm của AIMe. Các nhà nghiên cứu quan tâm có thể tham gia Ban Chỉ đạo AIMe để cùng phát triển những tiêu chuẩn trong AI y sinh học.
“Sổ đăng ký AIMe không chỉ giúp các nhà khoa học dễ dàng báo cáo những phương pháp AI với cách thức phù hợp, mà nó còn chứa cơ sở dữ liệu cho phép tìm kiếm những hệ thống AI hiện có có liên quan. Điều này giúp các nhà nghiên cứu không phát minh lại một phương pháp đã có và giúp họ xem xét liệu một phương pháp AI đã được đánh giá đúng hay chưa”. GS. TS David B. Blumenthal, Phòng Thí nghiệm Khoa học Mạng Y sinh thuộc Phòng Trí tuệ Nhân tạo trong Kỹ thuật Y sinh của Đại học Erlangen-Nuremberg, tác giả chính của nghiên cứu, cho biết.
Hà Trang dịch
Nguồn: https://techxplore.com/news/2021-08-standard-artificial-intelligence-biomedicine.html
