Công nghệ hạt nhân có thể giúp nâng cao vị thế của Việt Nam
Việt Nam tích cực tham gia vào chương trình nghiên cứu và ứng dụng công nghệ hạt nhân của Cơ quan Năng lượng Nguyên tử Quốc tế (IAEA).
Tổng giám đốc IAEA Rafael Mariano Grossi ghi nhận và đánh giá cao sự đóng góp của Việt Nam đối với Dự án ReNuAL 2. Nguồn: TTXVN
Đóng góp cho Dự án ReNuAL 2 thể hiện trách nhiệm, vị thế và tinh thần chủ động của Việt Nam trong thúc đẩy phát triển công nghệ hạt nhân vì mục đích hòa bình. Do đó, IAEA tuyên bố sẵn sàng hỗ trợ Việt Nam phát triển, ứng dụng công nghệ hạt nhân trong ứng phó với đại dịch Covid-19, y tế, điều trị ung thư, phát triển nông nghiệp, biến đổi khí hậu, tăng trưởng bền vững.
Ngày 25/11, tại trụ sở ở thủ đô Vienna, Áo đã diễn ra lễ tiếp nhận đóng góp tài chính cho giai đoạn 2 Dự án cải tạo, mở rộng Tổ hợp nghiên cứu và ứng dụng hạt nhân (ReNuAL 2) của IAEA ở Seibersdorf, Áo. Sự kiện được tổ chức đồng thời với cuộc họp Hội đồng Thống đốc Cơ quan Năng lượng Nguyên tử Quốc tế (IAEA). Phát biểu tại sự kiện, ông Rafael Mariano Grossi – Tổng Giám đốc IAEA cho biết tổ chức ghi nhận và đánh giá cao sự đóng góp của các nước thành viên đối với Dự án ReNuAL 2.
Việt Nam tích cực hỗ trợ nghiên cứu, ứng dụng công nghệ hạt nhân cùng IAEA
Cũng tại sự kiện này, Tổng Giám đốc IAEA đã trao viên gạch tượng trưng cho Đại sứ, Đại diện thường trực các quốc gia thành viên là Bồ Đào Nha, Kazakhstan, Kenya, Malta, Montenegro, Ireland và Việt Nam để ghi nhận sự đóng góp của từng quốc gia vào Dự án ReNuAL 2 (theo tin từ Viện Năng lượng nguyên tử Việt Nam, VINAGAMMA – một trung tâm nghiên cứu và triển khai công nghệ bức xạ của Viện đã tham gia đóng góp vào khoản kinh phí này).
Theo Đại sứ Việt Nam Nguyễn Trung Kiên, Tổ hợp ReNuAL 2 tại Seibersdorf là một trong số các trung tâm hàng đầu của IAEA ở mảng phát triển công nghệ hạt nhân trong các lĩnh vực như bảo vệ môi trường, nông nghiệp bền vững, ngăn ngừa dịch bệnh (điển hình như đợt dịch Covid-19 vừa qua). Tổ hợp ReNuAL 2 là nơi diễn ra các hoạt động chuyển giao công nghệ, đào tạo và nâng cao năng lực cho các quốc gia thành viên về ứng dụng công nghệ hạt nhân. Trong công tác phòng chống dịch Covid-19, Tổ hợp ReNuAL 2 đã chuyển giao trang thiết bị, sinh phẩm và tổ chức đào tạo cho các quốc gia, trong đó có Việt Nam, các vấn đề liên quan đến việc thực hiện xét nghiệm RT-PCR nhằm chẩn đoán và phát hiện chính xác virus SARS-CoV-2.
Bên cạnh đó, điều này còn cho thấy Việt Nam coi trọng vai trò của IAEA và các cơ sở nghiên cứu thuộc tổ chức này trong việc ứng dụng công nghệ nguyên tử để phục vụ các nhiệm vụ phát triển bền vững.
Vào Hội đồng BoG IAEA giúp nâng cao vị thế Việt Nam.
Về phần mình, Phó Tổng Giám đốc IAEA Liu Hua đã ghi nhận và đánh giá cao đóng góp của Việt Nam trong các chương trình hợp tác kỹ thuật của IAEA. Những đóng góp tích cực của Việt Nam đã giúp nâng cao vị thế của đất nước, thể hiện qua việc Việt Nam được tín nhiệm bầu vào Hội đồng Thống đốc IAEA (BoG IAEA). Đây là một trong hai cơ chế hoạch định chính sách của IAEA.
Với quy mô khu vực, Việt Nam cũng tích cực đóng góp vào Hiệp định về hợp tác nghiên cứu, phát triển và đào tạo công nghệ và kỹ thuật hạt nhân tại khu vực châu Á-Thái Bình Dương (Hiệp định RCA).
Đây được xem là cơ chế quan trọng, chuyên điều phối các hoạt động hợp tác về nghiên cứu, ứng dụng công nghệ hạt nhân vào ứng phó với biển đổi khí hậu, thúc đẩy chăm sóc sức khỏe cộng đồng, bảo vệ môi trường, phát triển nông nghiệp bền vững, bảo đảm an ninh lương thực tại châu Á-Thái Bình Dương. Ông Liu Hua hy vọng Việt Nam sẽ đảm nhiệm vai trò Chủ tịch RAC vào năm 2022, vào đúng dịp kỷ niệm 50 năm thành lập RAC. Phó Tổng giám đốc IAEA cũng hứa sẽ hỗ trợ Việt Nam hoàn thành thành công vai trò này.
Được công bố hồi tháng 9/2020, dự án ReNuAL 2 của IAEA đặt ra mục tiêu cải tạo, mở rộng Tổ hợp Seibersdorf để đáp ứng tốt hơn nhu cầu ứng dụng công nghệ hạt nhân trong việc giải quyết các vấn đề toàn cầu. Vào năm 2019, Việt Nam cũng đã đóng góp tài chính cho giai đoạn 1 dự án này.
Việt Nam và IAEA hợp tác ứng dụng công nghệ hạt nhân vì mục đích hòa bình. Hôm 24/11, Hội đồng thống đốc IAEA (BoG IAEA) đã khai mạc phiên họp thường kỳ tại Áo. Tại phiên họp này, IAEA hướng đến thảo luận Chương trình Hợp tác kỹ thuật (TC) giai đoạn năm tiếp theo (2022-2023), vấn đề hạt nhân Iran, chương trình hoạt động của BoG IAEA thời gian tới.
Đại diện thường trực Việt Nam – Đại sứ Nguyễn Trung Kiên tham dự với tư cách thành viên BoG IAEA nhiệm kỳ 2021-2023, tiếp tục đóng góp nâng cao vị thế quốc tế của Việt Nam thông qua việc thể hiện vai trò chủ động, tích cực trong thúc đẩy mục tiêu ứng dụng công nghệ hạt nhân vì mục đích hòa bình. Đặc biệt, Việt Nam cũng tranh thủ sự ủng hộ và hỗ trợ của các quốc gia thành viên cũng như ban lãnh đạo IAEA trong ứng phó với các thách thức mà quốc gia Đông Nam Á này đang phải đối mặt, nhất là vấn đề đại dịch Covid-19 và biến đổi khí hậu.
Phát biểu tại phiên họp thường kỳ của BoG IAEA, Đại sứ Nguyễn Trung Kiên đánh giá cao kết quả hợp tác giữa Việt Nam và IAEA về phát triển và ứng dụng công nghệ hạt nhân vì mục đích hòa bình trong thời gian qua. Theo đó, IAEA đã hỗ trợ Việt Nam thực hiện thành công các dự án hợp tác trong khuôn khổ Chương trình hợp tác kỹ thuật giai đoạn 2020-2021 cũng như các hoạt động chuyển giao công nghệ hạt nhân khác. Ông cũng cảm ơn IAEA đã đồng hành với Việt Nam trong quá trình ứng phó với đại dịch Covid-19 đồng thời nhấn mạnh việc IAEA cung cấp trang thiết bị, sinh phẩm và tổ chức các khóa đào tạo về ứng dụng công nghệ hạt nhân để thực hiện các xét nghiệm RT-PCR đã giúp Việt Nam chẩn đoán và phát hiện sớm virus SARS-CoV-2, góp phần hạn chế, kiểm soát tốt dịch bệnh.
Đại sứ Nguyễn Trung Kiên hoan nghênh và đánh giá cao IAEA trong việc xây dựng và đề xuất 5 dự án hợp tác với Việt Nam trong khuôn khổ Chương trình hợp tác kỹ thuật giai đoạn 2022-2023, tập trung vào các lĩnh vực ứng phó dịch bệnh, điều trị ung thư, phát triển nông nghiệp bền vững, đẩy mạnh an toàn, an ninh và ứng phó sự cố hạt nhân.
IAEA sẵn sàng hỗ trợ kỹ thuật cho Việt Nam phát triển công nghệ hạt nhân
Bên lề Hội nghị COP26, Thủ tướng Phạm Minh Chính cũng có cuộc gặp với Tổng Giám đốc Cơ quan Năng lượng Nguyên tử Quốc tế (IAEA) Rafael Grossi. Tại đây, lãnh đạo Chính phủ Việt Nam đã đánh giá cao vai trò và đóng góp của IAEA trong bảo đảm an toàn, an ninh hạt nhân, thúc đẩy phát triển và ứng dụng công nghệ hạt nhân vào mục đích hòa bình, phục vụ phát triển bền vững.
Thủ tướng Phạm Minh Chính cũng thể hiện quan điểm, Hà Nội coi trọng quan hệ hợp tác tốt đẹp giữa Việt Nam với IAEA và cảm ơn Cơ quan Năng lượng Nguyên tử Quốc tế đã cung cấp thiết bị, sinh phẩm, vật tư và đào tạo chuyển giao công nghệ xét nghiệm, phát hiện sớm virus SARS-CoV-2 cho Việt Nam.
Tổng Giám đốc IAEA nhấn mạnh lợi thế của ứng dụng năng lượng hạt nhân trong các lĩnh vực như y tế, thuốc chữa bệnh, nông nghiệp, bảo đảm an ninh lương thực, điện hạt nhân công nghệ mới, an toàn, tiết kiệm chi phí, đóng góp vào giải quyết vấn đề thiếu hụt năng lượng toàn cầu hiện nay.
