Xe lai hybrid và xe điện có nhiều khả năng đâm vào người đi bộ hơn xe xăng
Theo một phân tích về tai nạn giao thông đường bộ ở Anh, xe lai hybrid (kết hợp xăng và điện) và xe điện có nhiều khả năng đâm vào người đi bộ hơn xe chạy bằng xăng hoặc dầu diesel, đặc biệt là ở các thị trấn và thành phố.
Nghiên cứu dựa trên dữ liệu từ 32 tỷ dặm di chuyển từ xe chạy bằng pin và 3.000 tỷ dặm di chuyển từ xe chạy bằng xăng và dầu diesel. Kết quả cho thấy, xe điện và xe lai hybrid có khả năng đâm vào người đi bộ cao gấp đôi so với xe chạy bằng nhiên liệu hóa thạch, và có khả năng đâm vào người đi bộ cao gấp ba lần ở khu vực thành thị.
Chưa rõ nguyên nhân, nhưng các nhà nghiên cứu nghi ngờ một số yếu tố. Người điều khiển xe điện có xu hướng trẻ hơn và ít kinh nghiệm hơn, đồng thời xe điện chạy êm hơn nhiều so với xe động cơ đốt trong nên khó nghe thấy hơn, đặc biệt là ở các thị trấn, thành phố.
Phil Edwards – tác giả đầu tiên của nghiên cứu và là giáo sư dịch tễ học và thống kê tại Trường Y học Nhiệt đới và Vệ sinh Luân Đôn, cho biết: “Xe điện là mối nguy hiểm cho người đi bộ vì chúng ít tiếng ồn hơn so với xe chạy bằng xăng hoặc dầu diesel. Chính phủ cần giảm thiểu những rủi ro này nếu họ định loại bỏ dần việc bán ô tô chạy bằng xăng và dầu diesel”.
Edwards nói thêm: “Nếu bạn đang chuyển sang sử dụng xe điện, hãy nhớ rằng đó là một loại phương tiện mới. Chúng lặng lẽ hơn nhiều so với những chiếc xe kiểu cũ và người đi bộ đã học cách định hướng trên đường bằng cách lắng nghe tiếng xe cộ. Người điều khiển những phương tiện này cần phải hết sức thận trọng.”
Tai nạn giao thông đường bộ là nguyên nhân gây tử vong hàng đầu ở trẻ em và thanh niên ở Anh, trong đó người đi bộ chiếm 1/4 tổng số ca tử vong trên đường.
Năm 2017, một báo cáo của Bộ Giao thông Vận tải Mỹ cũng từng cho thấy xe điện và xe hybrid gây rủi ro cho người đi bộ cao hơn 20% so với xe chạy xăng và diesel, và rủi ro cao hơn 50% khi di chuyển ở tốc độ thấp, chẳng hạn như rẽ, lùi, bắt đầu tham gia giao thông và chuẩn bị dừng lại.
Edwards và các đồng nghiệp của ông đã nghiên cứu dữ liệu về du lịch và tai nạn đường bộ ở Vương quốc Anh từ năm 2013 đến năm 2017. Do vấn đề lưu trữ nên không có dữ liệu từ năm 2018 trở đi. Phân tích của họ bao gồm 916.713 người bị thương trong đó có 120.197 người đi bộ. Hơn 96.000 người đã bị ô tô hoặc taxi đâm.
Hầu hết các phương tiện trên đường đều chạy bằng xăng hoặc dầu diesel và những phương tiện này liên quan đến 3/4 số vụ va chạm với người đi bộ. Nhưng nếu xét trên cùng quãng đường di chuyển, xe chạy bằng pin lại nguy hiểm hơn. Theo nghiên cứu trên Journal of Epidemiology and Community Health, tỷ lệ gây thương tích cho người đi bộ trung bình hằng năm trên mỗi 100 triệu dặm di chuyển là 5,16 đối với xe điện và xe lai hybrid. Tỷ lệ này là 2,4 đối với xe chạy xăng và diesel.
Các nhà nghiên cứu nhận thấy ở vùng nông thôn, xe chạy bằng pin không nguy hiểm hơn xe chạy bằng xăng hoặc dầu diesel, nhưng ở các thị trấn và thành phố, chúng có nguy cơ va chạm với người đi bộ cao gấp ba lần.
Kể từ tháng 7/2019, tất cả các loại xe hybrid và xe điện mới bán ở châu Âu đều phải có hệ thống cảnh báo bằng âm thanh, phát ra âm thanh khi xe di chuyển chậm, nhưng có hàng trăm nghìn xe điện trên đường không có thiết bị này. “Nếu chính phủ đảm bảo rằng các hệ thống này được lắp đặt trên tất cả các phương tiện điện và trang bị thêm chúng cho các xe điện cũ thì đó sẽ là một khởi đầu tốt,” Edwards nói.
Nicola Christie – giáo sư về an toàn giao thông tại University College London (UCL), cho biết người ta dựa vào âm thanh để đánh giá sự hiện diện, tốc độ và vị trí của phương tiện. “Việc thiếu những tín hiệu này có thể gây rắc rối lớn cho người dân ở các khu đô thị đông đúc. Vấn đề có thể trở nên trầm trọng hơn đối với những người có thị lực kém hoặc trẻ em khó đánh giá tốc độ và khoảng cách của các phương tiện,” bà nói. “Nhưng âm thanh không phải là vấn đề duy nhất. Xe điện có xu hướng tăng tốc nhanh và thường nặng hơn nhiều, đòi hỏi khoảng cách an toàn phải dài hơn”.
“Nếu chính phủ đang có kế hoạch thúc đẩy quá trình chuyển đổi sang ô tô điện thì điều đó sẽ mang lại một số rủi ro cho người đi bộ, trừ khi chúng ta quan tâm đến các vấn đề này,” Edwards lưu ý.
Nguyễn Long
