Tình cảm của mẹ trong thời thơ ấu ảnh hưởng tới sức khỏe trẻ vị thành niên
Hơi ấm và tình cảm của cha mẹ trong thời thơ ấu có thể mang lại lợi ích về sức khỏe thể chất và tinh thần trong cả cuộc đời đứa trẻ. Nghiên cứu mới từ UCLA Health (Mỹ) đã chỉ ra quá trình tiềm ẩn quan trọng: cảm giác của đứa trẻ về an toàn xã hội.

Nghiên cứu được đăng trên tạp chí JAMA Psychiatry, phát hiện rằng trẻ em cảm nhận nhiều hơi ấm của người mẹ vào năm 3 tuổi có nhận thức tích cực hơn về an toàn xã hội ở tuổi 14, từ đó dự đoán kết quả sức khỏe thể chất và tinh thần tốt ở tuổi 17.
Hơi ấm của người mẹ được xác định bằng nhiều lời khen ngợi, giọng điệu tích cực và hành động thể hiện tình cảm – yếu tố này từng được chứng minh là có thể dự báo sức khỏe tốt hơn trong suốt cuộc đời đứa trẻ. Tuy nhiên, các cơ chế cơ bản của những mối liên hệ này vẫn chưa được làm rõ – theo tiến sĩ Jenna Alley, tác giả chính của nghiên cứu.
Một khả năng là trải nghiệm giữa mẹ và bé trong giai đoạn đầu đời ảnh hưởng tới cách trẻ nhìn nhận thế giới xã hội là an toàn hay đe dọa, chấp nhận hay chối bỏ, ủng hộ hay khinh thường. Theo thời gian, những tri nhận này sẽ phát triển thành khuôn mẫu tư duy, gọi là phác đồ an toàn xã hội, giúp mỗi người diễn giải, tổ chức và dự đoán về các tình huống cũng như mối quan hệ xã hội.
“Phác đồ an toàn xã hội là lăng kính mà ta dùng để xem xét mọi tương tác xã hội mình có”, TS. Alley nói. “Ở một khía cạnh nào đó, những phác đồ này đại diện niềm tin cốt lõi của bạn về thế giới, kỳ vọng về thế giới, và làm sao để hòa nhập”.
Đây là nghiên cứu theo thời gian đầu tiên theo dõi mối liên hệ giữa sự ấm áp của người mẹ trong thời thơ ấu với nhận thức về an toàn xã hội ở trẻ vị thành niên, và nhận thức này ảnh hưởng thế nào tới các kết quả sức khỏe thể chất và tinh thần khi trẻ gần trưởng thành. Sự ấm áp mà người cha đem lại không được nghiên cứu vì không đủ dữ liệu từ các ông bố. Sự chăm sóc ấm áp của cha mẹ từ lâu đã không được quan tâm đến trong nghiên cứu, dù nghiên cứu sơ bộ cho thấy chất lượng chăm sóc mà người cha mang lại cũng dự báo sự phát triển của trẻ và điều này đáng được nghiên cứu sâu hơn trong tương lai.
Các nhà nghiên cứu sử dụng dữ liệu từ hơn 8.500 trẻ trong Nghiên cứu Tập thể Thiên niên kỷ (Millennium Cohort Study) tại Vương quốc Anh. Các nhà đánh giá độc lập tới thăm nhà của đứa trẻ lúc 3 tuổi và đánh giá sự ấm áp của người mẹ (lời khen ngợi, giọng điệu tích cực). Ở tuổi 14, phác đồ an toàn xã hội của các em được đo lường bằng những câu hỏi như “Tôi có gia đình và bạn bè giúp tôi cảm thấy an toàn, an tâm và hạnh phúc không?” Sau đó, trẻ báo cáo về sức khỏe thể chất, các vấn đề tâm thần và đau khổ tâm lý tổng thể ở tuổi 17.
Kết quả, nhóm tác giả phát hiện:
- Đứa trẻ có mẹ thể hiện sự ấm áp nhiều hơn trong thời thơ ấu nhìn nhận thế giới xã hội an toàn hơn ở tuổi 14 và ít gặp vấn đề về sức khỏe thể chất hơn ở tuổi 17.
- Đứa trẻ cảm nhận thế giới xã hội an toàn ở tuổi 14 lại có ít vấn đề sức khỏe thể chất, đau khổ tâm lý và vấn đề tâm thần hơn ở tuổi 17.
- Phác đồ an toàn tâm lý của trẻ giải thích đầy đủ mối liên hệ giữa sự ấm áp của người mẹ và mức độ đau khổ tâm lý của trẻ ở tuổi 17.
- Ngược lại, thái độ khắc nghiệt của người mẹ không dự báo nhận thức của đứa trẻ về an toàn xã hội ở tuổi 14, hay sức khỏe thể chất hoặc tinh thần của trẻ ở tuổi 17.
Nhóm tác giả nhận định việc phát hiện sự ấm áp của người mẹ có ảnh hưởng mạnh mẽ tới sức khỏe của trẻ vị thành niên hơn là thái độ khắc nghiệt là điều quan trọng. Nhờ vậy, các nhà khoa học có thể tìm ra cách can thiệp tốt nhất. Ví dụ, dựa trên phát hiện của nghiên cứu, việc tăng cường cảm giác an toàn của thanh thiếu niên, thông qua chiến dịch hoặc can thiệp y tế công cộng, có thể hiệu quả hơn là việc giảm nhận thức về sự khắc nghiệt, và điều này có tiềm năng tác động tích cực đến sức khỏe của trẻ trong nhiều năm tới, dù cho đứa trẻ từng không được mẹ chăm sóc tốt.
Sẽ cần thêm nhiều nghiên cứu để xác định sự ấm áp của người mẹ ảnh hưởng thế nào tới trẻ trong các bối cảnh khác bên ngoài Vương quốc Anh, cũng như đội ngũ y bác sĩ và các nhà hoạch định chính sách có thể cải thiện nhận thức về an toàn xã hội như thế nào để nâng cao sức khỏe của thanh thiếu niên.
Phương Anh dịch từ University of California, Los Angeles
Nguồn: https://www.uclahealth.org/news/release/mothers-warmth-childhood-influences-teen-health-shaping