Greta Thunberg: Cánh chim báo bão

Những phát biểu đầy phẫn nộ, thậm chí cực đoan lên án và đòi hỏi các chính phủ phải chịu trách nhiệm về tình hình môi trường của Greta Thunberg đã tạo ra cảm hứng rộng khắp, hướng cuộc đấu tranh của thế hệ trẻ vào vấn đề môi trường.

Tại một phiên điều trần của Quốc hội Hoa Kỳ về biến đổi khí hậu vào tháng 9, Greta Thunberg đã đặt một tập giấy mỏng lên bàn hướng về phía các nghị viên. Đó là một báo cáo đặc biệt từ Hội đồng Liên Chính phủ về Biến đổi Khí hậu, dự đoán hậu quả thảm khốc khi Trái Đất ấm lên. “Tôi không muốn các vị phải lắng nghe tôi mà tôi muốn các vị lắng nghe các nhà khoa học,” cô nói với họ. “Tôi muốn các vị đứng cùng các nhà khoa học và tôi muốn các vị có những hành động thực chất.”

Các nhà khoa học đã dành hàng thập niên để cảnh báo về biến đổi khí hậu, nhưng họ vẫn không thể thu hút được sự chú ý toàn cầu như cách mà Thunberg đã làm trong năm nay. Cô gái 16 tuổi người Thụy Điển đã vượt qua họ – và nhiều người trong số họ đang cổ vũ cô.

“Một số người có thể tự hỏi tại sao một cô gái tuổi teen có được tín nhiệm và chú ý nhiều hơn vì ca thán công khai về một vấn đề lưỡng nan – hơn là nhiều nhà nghiên cứu khí hậu làm việc chăm chỉ và nỗ lực trong bao năm qua,” Sonia Seneviratne, một nhà khoa học khí hậu ở Viện Công nghệ Liên bang Thụy Sĩ – Zurich nói. Nhưng đó là vì Thunberg thẳng thắn và sự phẫn nộ của em không dễ dàng nguội tắt, và đó là sức mạnh, theo Seneviratne. “Là một nhà khoa học, chúng tôi thường không dám nói lên sự thật với sự chân thành đơn giản như vậy.”

Nhiều nhà nghiên cứu ca ngợi Thunberg đặc biệt vì cô giúp hướng sự chú ý của công luận vào biến đổi khí hậu và các tác động thảm khốc của nó. Những gì cô làm được đã cổ vũ các nhà nghiên cứu tiếp tục công việc của mình mặc dù thay đổi chính sách vẫn chậm chạp, theo Seneviratne.

“Greta đã truyền cảm hứng cho nhiều nhà khoa học cùng các nhà hoạt động và hoạch định chính sách,” theo bà Angela Ledford Anderson, giám đốc chương trình Khí hậu và Năng lượng tại Liên hiệp các Nhà Khoa học Quan tâm Chính sách – Washington DC. Tháng 7 vừa rồi, Thủ tướng Đức Angela Merkel đã công bố các biện pháp mới để cắt giảm lượng khí thải carbon và thừa nhận rằng các cuộc biểu tình mà Thunberg kêu gọi đã “thúc đẩy chúng tôi hành động.”

Nhưng có lẽ ảnh hưởng lớn nhất từ Thunberg sẽ nằm ở thế hệ các nhà khoa học tương lai, bà Anderson nói. “Cuộc vận động thành công của em tới những người trẻ tuổi cho thấy các thế hệ trẻ đang kỳ vọng khoa học phải dẫn đường cho chính sách,” bà nói, “và có thể truyền cảm hứng cho nhiều người trở thành nhà khoa học.

Tuấn Quang dịch

Nguồn: Mười nhân vật ảnh hưởng trong năm theo bình chọn của Nature. https://www.nature.com/immersive/d41586-019-03749-0/index.html