Số người chết do mắc COVID ở Ấn Độ có thể lên tới gần 3 triệu
Nhiều hơn nhiều so với số liệu nửa triệu người như công bố chính thức trước đây.
Ngay từ những ngày đầu tiên của đại dịch, Ấn Độ đã báo cáo tỉ lệ ca tử vong do COVID-19 ít hơn nhiều so với mức dự báo thông thường ở những nơi khác. Một ước tính gần đây đăng trên tạp chí Science của Prabhat Jha, ĐH Toronto, Canada cho thấy có thể có tới gần 3 triệu người chết vì COVID, cao gấp hơn sáu lần so với mức mà chính phủ đã thông báo, và là con số lớn hơn so với bất kỳ quốc gia nào khác.
Vào cuối năm 2021, Ấn Độ đã báo cáo khoảng 480.000 trường hợp tử vong do nhiễm SARS-CoV-2. Như vậy, có khoảng 340 trường hợp tử vong do COVID-19 trên mỗi triệu người — tương đương khoảng 1/7 tỷ lệ tử vong do COVID-19 ở Hoa Kỳ. Ban đầu, chính Jha cũng có phân tích cho rằng con số tỷ lệ tử vong thấp ở Ấn Độ là có lý, nhưng sau đó ông và các đồng nghiệp hiện đã khảo sát sâu hơn.
Họ khai thác dữ liệu từ một cơ quan khảo sát độc lập đã khảo sát gần 140.000 người trên cả nước qua điện thoại, hỏi liệu có ai trong gia đình đã chết vì COVID-19 không. Họ cũng phân tích các báo cáo của chính phủ từ các bệnh viện và các cơ sở chăm sóc tương tự và xem xét các trường hợp tử vong được đăng ký chính thức. Kết quả đưa đến một ước tính cao hơn nhiều — từ 2300 đến 2500 ca tử vong trên một triệu người, vào hồi tháng 9 năm 2021, tương đương với tỷ lệ ở Hoa Kỳ.
Jha cho biết ước tính ban đầu của mình cho thấy tỉ lệ thấp vì lúc đó dựa vào số của làn sóng lây nhiễm đầu tiên vào mùa thu năm 2020, có thể ít gây tử vong hơn so với biến thể Delta đã dẫn tới làn sóng lây nhiễm rộng lớn hơn nhiều kể từ mùa xuân 2021. Ông cũng tập trung vào các thành phố lớn, nơi tỷ lệ tử vong có thể thấp hơn nông thôn. Và việc đăng ký khai tử ở nước này đã không thống nhất từ cả trước khi đại dịch xảy ra. Và có những vấn đề khác có thể còn chưa nắm được.
Theo ông, có thể chính phủ đã làm mờ bức tranh thực sự về đại dịch. Jha và những người khác đã chê trách chính phủ vì không công bố dữ liệu từ Hệ thống đăng ký mẫu (SRS), hệ thống thường xuyên khảo sát 1% dân số Ấn Độ để theo dõi sinh và tử. Còn Ramanan Laxminarayan, một nhà dịch tễ học và kinh tế học của Đại học Princeton, không nghĩ rằng việc tính toán và công bố con số tử vong thấp là hoàn toàn có chủ ý. Laxminarayan không quá ngạc nhiên trước những ước tính về tử vong ở Ấn Độ và cho rằng các chính phủ đều muốn giảm mức độ tử vong. “Khởi điểm (của giả định) là trừ khi bạn có thể lý giải tại sao Ấn Độ khác biệt, tôi sẽ giả định rằng Ấn Độ cũng giống như bất kỳ quốc gia nào khác,” ông nói. Tháng trước, nhóm của ông đã công bố một nghiên cứu trên tạp chí The Lancet, tập trung vào huyện Chennai, Ấn Độ và kết luận rằng con số tử vong được báo cáo cho thấy tỉ lệ tử vong do đại dịch là thấp.
Nhà virus học Shahid Jameel của Đại học Ashoka cho biết ước tính trên toàn quốc của nhóm của Jha cũng phù hợp với kết quả của hai nghiên cứu độc lập khác khảo sát trong một khung thời gian tương tự. “Ấn Độ đã phải trả giá đắt vì không có dữ liệu thời gian thực tốt về các trường hợp tử vong trong làn sóng đầu tiên. Điều đó dẫn đến sự tự mãn và con số khủng khiếp trong làn sóng thứ hai”, Jameel nói.
Theo Samira Asma, trợ lý tổng giám đốc WHO, đánh giá công trình phân tích dữ liệu từ các nguồn khác nhau một cách độc đáo, mỗi nguồn có những hạn chế riêng, và “Các nước có thể học hỏi các tiếp cận này để… đưa ra các ước tính cụ thể cho từng quốc gia”. WHO đang cập nhật ước tính về số ca tử vong vượt mức (excess deaths) do COVID-19 và có kế hoạch sớm đưa ra các số liệu này.
Một so sánh trên toàn thế giới về tỷ lệ tử vong do mọi nguyên nhân trước và trong đại dịch, được công bố trên eLife 6 tháng trước cho thấy tình trạng thống kê thấp hơn thực tế đang phổ biến.
Omicron đã bắt đầu hoành hành ở Ấn Độ và Jha cảnh báo không nên vội tin rằng nó gây ảnh hưởng nhẹ hơn các biến thể trước đó. “Tôi thực sự cẩn thận trước giả định đó vì số liệu cho đến nay đều được đưa ra từ những nước khác như Nam Phi, Anh hay Canada”.
Bảo Như lược dịch
Nguồn: https://www.science.org/content/article/covid-19-may-have-killed-nearly-3-million-india-far-more-official-counts-show?