Đón đọc Tia Sáng Xuân Ất Tỵ 2025
Cuối cùng thì những số báo Xuân đã có mặt ở tòa soạn, sẵn sàng cho một trải nghiệm mới của bạn đọc yêu dấu trên khắp các vùng đất.
Có lẽ, không thể phấn khích hơn khi những ngày nghỉ Tết Nguyên đán đã cận kề. Sau một năm nhiều biến đổi và nhiều sự kiện, chúng ta có thể tạm gác phần công việc thường nhật để dành nhiều thời gian hơn cho gia đình và cho chính mình. Giữa những quãng nghỉ đó, Tia Sáng là một gợi ý không tồi, nếu không nói là đáng giá, để chúng ta thưởng ngoạn và tiếp nhận những dòng tư duy mới mẻ.
Bởi lẽ, Tia Sáng số Xuân Ất Tỵ 2025 là một ấn phẩm đặc biệt được hình thành trên sự chuẩn bị tâm huyết và kỹ lưỡng của ê kíp làm Tia Sáng để có thể quy tụ được những tác giả và những nhà nghiên cứu mà tên tuổi của họ đã được nhiều người biết đến. Do đó, những câu chuyện và vấn đề trong số Xuân năm nay vừa mang bản sắc cá nhân lại vừa mang dấu ấn thời cuộc.
“Phương thức sản xuất số” (GS. Hồ Tú Bảo), “Cởi trói tư duy để vươn mình” (TS. Nguyễn Sĩ Dũng), “Hướng tới kỷ nguyên vươn mình” (TS. Lê Đăng Doanh), “Ngọn gió và cánh buồm” (Bộ trưởng Bộ NN&PTNT Lê Minh Hoan) mở ra cho chúng ta những câu chuyện mà chúng ta đang đối diện và sẽ tiếp tục đối diện nay mai, sau những chính sách đã được triển khai.
Công cuộc số hóa, với bao gập ghềnh để có thể đồng bộ dữ liệu sau nhiều lần nâng cấp và vượt qua được thói quen cố hữu “cát cứ dữ liệu”, được chờ đợi sẽ làm thay đổi bộ mặt xã hội và cuộc sống con người. Biết bao cơ hội sẽ mở ra nhưng biết bao thách thức cần phải giải quyết, cũng giống như phải có một tư duy mới “không chỉ là từ bỏ cái cũ mà còn là học hỏi, thử nghiệm và sẵn sàng đối mặt với rủi ro. Thất bại không phải là kết thúc mà là cơ hội để nhìn nhận lại vấn đề và tìm ra những cách tiếp cận tốt hơn”. Tư duy mới, vượt ra ngoài khuôn khổ, xét cho cùng để nhìn nhận các vấn đề cần giải quyết bằng lý trí chứ không phải bằng cảm xúc; nó đòi hỏi kiến thức và năng lực chứ không phải sự vô minh và lừa dối” như lời chia sẻ của GS. Pierre Darriulat trong “Tư duy tự do”.
Giữa những ngổn ngang cũ mới, cái hoang mang trước sức mạnh của AI, cái lệch lạc trong suy nghĩ về khoa học khiến mọi thứ càng trở nên bất định hơn. “Toán học trong thời đại AI” (GS. Nguyễn Tiến Dũng), “AI có thể thay thế người thầy?” (TS. Đỗ Thị Ngọc Quyên), “Sáng tạo trong thời đại AI” (họa sĩ Thùy Cốm), “GS. Vũ Thị Thu Hà: Vượt qua ‘thung lũng chết’ của công nghệ” (Thanh Nhàn), “Cái chết của văn tự chết” (PGS. Trần Trọng Dương), “Bức tranh Thủy điện Thác Bà của Bùi Trang Chước” (TS. Dương Hà Minh)…, do đó, giúp chúng ta định hình được cái đúng, hiểu được phần nào những gì khoa học có thể làm được cho cuộc sống và cả những điều khiến khoa học khó có thể xông pha.
Tia Sáng vẫn luôn là Tia Sáng, ngay cả với những bài tưởng chừng như mang phong vị Tết, phong vị của quá vãng và của văn hóa nói chung, vẫn chuyên chở những ý tưởng sâu sắc, khó có thể “lạc mốt”: “Trăm năm trên những đường ray” (Phong Lan & Stan BH Tan-Tangbau), “Trở lại nơi khai sinh cơ học lượng tử” (Nguyễn Bá Ân dịch), “Nghệ sĩ, nhà văn và nhà khoa học trong quá khứ nghĩ về biến đổi khí hậu” (Tô Vân dịch), “Về việc đọc: Từ đôi mắt đến cột sống” (Hiền Trang), “’Mưa trên cánh bướm’, thì con bướm?” (Vũ Ánh Dương), “Gia vị tinh hoa” (Lê Thiết Cương), “Dietrich Fischer-Dieskau: Ông hoàng của lieder” (Duy Quang)…
Vũ trụ này không bao giờ tĩnh tại, nó luôn xoay vần, đổi thay. Xã hội ngày hôm nay, xã hội mà chúng ta đang sống, có quá nhiều sự hỗn loạn, bất định mà nhà văn khoa học viễn tưởng Isaac Asimov từng phải thốt lên “Khía cạnh buồn nhất của cuộc sống bây giờ là khoa học tập hợp tri thức nhanh hơn xã hội tập hợp sự khôn ngoan”.
Vậy chúng ta cần ứng xử như thế nào trong bối cảnh này? Chúng ta không quên những lời khôn ngoan của các bậc trí giả. “Học cho ngày hôm nay, sống cho ngày hôm nay, hy vọng cho ngày mai. Điều quan trọng là không ngừng đặt câu hỏi”, Albert Einstein đã nói cùng hậu thế như vậy.
Và dĩ nhiên, đừng nên quên đọc Tia Sáng!
BBT Tia Sáng
————————————————-
Tất cả những ai quan tâm và yêu quý Tia Sáng đều có thể đăng ký mua bản giấy, bản PDF và đọc thử các số Tia Sáng trước tại đây: https://bit.ly/DatmuaTiaSang
Ngoài ra, các bạn có thể mua lẻ từng số tại:
Hà Nội: Ấn phẩm Tia Sáng, 70 Trần Hưng Đạo, Hoàn Kiếm, Hà Nội
TP.HCM: Nhà sách Huy Hoàng, 357A Lê Văn Sỹ – Phường 1 – Quận Tân Bình – TP. Hồ Chí Minh
