Câu chuyện Hội An

Không dấu diếm, tôi nói một hơi: “Ừ , mami giận con, chơ răng mà không giận được? Mạ giận con đó tề, con nghĩ răng mà muốn bỏ mạ đứng đó một mình chơ, lỡ có chuyện chi, xe không đến thì làm răng? Mạ cứ nghĩ là con cùng đợi với mạ, đoàn đợi con một tí  có sao đâu!”. Đứa con im lặng, nó đã không nghĩ đến khả năng yếu ớt của người mẹ. Tôi bảo con: “Đụng lỡ thấy mạ đứng một mình, có đứa tầm bậy giựt xách của mạ thì răng?” Bao nhiêu võ nghệ hùng dũng, bấy lâu dày công tập luyện nội công ngoại kiếm mà tôi đã từng rùm beng rêu rao, đều theo câu nói ấy tan thành khói mây, nhưng nói được là hả dạ. Mai Lan cũng không cãi như mọi khi có gì không đồng ý. Cả hai mẹ con đều yên lặng
Xe đi một quãng, cơn giận nguôi ngoai, có ai giận con lâu được? Hết giận thì thương, tôi quay sang nắm tay con, gợi chuyện, để làm ngắn đường dài.
Tôi kể cho con nghe đêm xem hát chèo “Thị Mầu lên chùa” ở Hà nội mà Mai Lan vì bận viết chương trình cho tháng văn hóa Đức nên không xem được. Tôi kể tiếp chuyện Quan Âm Thị Kính Việt nam chịu mọi hàm oan nuôi con Thị Mầu. Rồi như bị thói quen chế ngự – những năm thơ ấu trên các chuyến xe đò du lịch, bất cứ đi nước nào, tôi thường kể đủ thứ chuyện cho bé ML cho đến khi em gục ngủ trên tay, –  tôi lại huyên thuyên kể cho con những công án Thiền thâm sâu của nhà sư Hakuin (thế kỷ thứ 17) có liên quan đến tích tuồng nói trên, lại kể giai thoại về thiên đường và địa ngục của vi thiền sư Nhật này và nhiều công án Thiền có ý nghĩa phá chấp trước.. Đến chuyện hai nhà sư qua dòng suối gặp cô gái, một ông cõng trên lưng, một ông cõng trong ý tuởng, chúng tôi đã hòa làm một trong tiếng cười.
Con đường đi đến thác Đỗ Quyên thật là ngoạn muc với nhiều cây lạ miền nhiệt đới. Tre lá ngà xanh thẩm vượt núi chen tìm ánh sáng, dương xỉ thì cao như cây dừa xiêm xoè tán to như mái lều tranh. Chúng tôi dùng trưa bên thác nước, trước cảnh núi mây bãng lãng.
Đỗ Quyên đã tàn theo gió, nhân diện đào hoa không còn, chỉ còn lá xanh son sắc soi bóng suối ngẩn ngơ.
Mấy chàng nhạc sĩ đã không quên đem theo kèn Xaxophon lên núi, cả đám trẻ đùa vui, nghịch nước, tắm nắng, hưởng những giây phút yên tĩnh sau những ngày lưu diễn ồ ạt từ Sài gòn đến Hội An. Và trước khi xuống núi, một nhạc công trẻ đã đem hết hơi bình sinh thổi kèn, thân tặng núi rừng Bạch Mã âm thanh mang đến từ phương trời xa xôi.
Tiếng kèn rền rĩ hòa với suối reo, dội lên tầng mây trắng đang bay trên đĩnh núi…Không biết có đám mây nào, con ngựa trắng nào dừng lại không bay?
Chỉ nghe tiếng vọng “trường khiếu”, Đông hay Tây, cũng vẫn là “nhất thanh” như tiếng vang của nước núi mây ngàn, làm cho Bach mã nghìn năm mây trắng vẫn còn trắng bay!
Đó là khúc tấu Jazz hay nhất trong đời tôi từng nghe.
Khi đoàn người lục tục lên xe để xuống núi trở về, tôi lại nôn nao với chuyện đón xe dưới núi. Tôi đã bỏ khả năng MLan cùng đón xe với tôi từ lâu và loay hoay thầm tính một mình mà cũng đang chưa biết tính làm sao, chuyện sẽ ra thế nào, đứng đợi xe ở đâu cho tiện, xe có đợi mình hay mình đợi xe không bao giờ tới…
Đoàn người lục tục lên xe, chộn rộn tìm chỗ ngồi. Tôi rảo mắt tìm con, bỗng nghe tiếng Mai Lan nói với người trưởng đoàn Đức, phía đầu xe, rõ ràng mà chững chạc:
 “Khi đến chân núi, các anh chị cứ theo xe về Hội An trước, còn tôi về sau, vì tôi sẽ ở lại với mẹ tôi đợi chuyến xe về Huế và sẽ đón xe ngược về Hội An sau đó!”
Tôi sửng sốt, tim rộn trong lồng ngực! Quá bất ngờ nên chưa tin hẳn, quay lại nhìn thì thấy tên trưởng đoàn mặt mày nhăn nhó, hắn bảo giọng nhỏ nhẹ như năn nỉ, tốt hơn Mai Lan nên theo đoàn về cùng. Nhưng Mai Lan thì vẻ mặt quả quyết:
“Không sao đâu, tôi sẽ về ngay, các anh chị về đến phố Hội, tắm rửa rồi chúng ta sẽ gặp nhau tại tiệm ăn, tôi đã đặt sẵn buổi cơm ở phố cổ. Hôm nay chúng ta được Viện mời.”
Nghe con nói mà thương con quá đỗi! Con đã đổi ý hồi nào mà tôi không hay? Lúc nghe câu chuyện Thiền hay khi ngắm thác Đổ Quyên? Bối rối không ít trước mấy chục con mắt đổ dồn, tôi đến chen giữa hai người, nói gạt đi:
“Ồ không, không, Mai Lan đi với đoàn chứ!”
Quay sang con, tôi cương quyết:
 “Con đi với họ đi, chừ mạ hết sợ rồi. Mạ chờ xe một mình đươc, miễn sao mình xuống đó trước 15 giờ đế khỏi nhỡ chuyến xe con à. Mạ chỉ sợ xe chạy qua mà mình chưa đến chân núi!”.
Trong xe, tôi nói với con: “Mạ đợi được, con đừng lo, đừng sợ mạ giận. Mạ đã bỏ cơn giận trên đèo Hải Vân rồi…như ông sư nọ.”. Hắn cười nhưng vẫn chưa chịu bỏ ý định: “Để tránh mọi nguy hiểm, tốt nhất là con ở lại với mạ, không thôi con lo!”.
Riêng tôi, đột nhiên mọi sợ hãi biến mất. Mai Lan phải đi theo đoàn. Điều ấy chắc chắn.
Khi xe đến chân núi, Mai Lan bảo anh tài dừng lại, và em xuống theo, tôi nhất quyết bảo con phải đi theo đoàn, tôi chỉ cái quán bên đường bảo:
“Mẹ ngồi chờ nơi ấy, con yên tâm, lên xe đi!”.
Mai Lan vẫn chưa chịu đi, quay số gọi điện cho hãng xe để biết xe của tôi đang ở đoạn đường nào, em lấy bút ghi số điện thoại cho tôi. Khổ thay, cái handy của tôi lại hết điện, rất đúng lúc! Vậy là em phải gọi tài xế đang chạy chiếc xe, mà không bắt được. Nhìn thấy mọi người trên xe đều hướng về phía chúng tôi, mắt chờ đợi, tôi dục Mai Lan:
“Con lên xe mau cả mọi người chờ. Lên mau đi con!”
Mai Lan chưa bắt được liên hệ với chiếc xe sẽ đón tôi nên chưa chịu lên, em quay sang gắt lại với tôi:
“Thì tụi nó phải chờ con không được à? Mấy bữa ni tụi hắn cũng bắt con chờ bức mệt đó tề! Chừ họ chờ con một chút (tí) có sao đâu!”
Buồn cười vì lý luận trẻ thơ của con, mà nước mắt đã tràn mi, tôi lóng ngóng, sốt ruột nhìn mấy cái đầu tóc vàng lố nhố trên xe rồi nhìn con. Nó quay lưng, không thèm để ý đến chiếc xe buýt vẫn đang nổ máy và bọn người chờ đợi, bấm hết số này đến số khác. Điện thoại mãi cho đến khi được tin xe đang đi đến, chưa vượt quá Cầu Hai, Mai Lan mới chịu lên xe.
Tôi nhìn theo con trong bụi mù bỏ lại của chiếc xe vừa lăn bánh, người lảo đảo như chân vừa bị một cơn sóng xô vào, nhưng nụ hôn của con còn nóng trên má đã đỡ tôi không ngã.Trên đường xe chạy vùn vụt qua lại không ngớt, tiếng người gọi nhau ơi ới khi có xe dừng, bóng đen của những người xe thồ ập đến tranh khách như những cánh dơi đập loạn trong nắng. Gió rưng rức hơi nóng thốc vào cơ thể, bụi u mê quất vào mắt từng loạt xót cay.
Tôi đứng đó, xa bên kia đường là phá Túy Vân chập chùng khói sóng, sau lưng là núi Bạch Mã mây bay thoát tục, đàng trước mang mang quốc lộ, đàng sau hư ảo chân trời, với cái va li, thùng quà lõng chõng, ba lô sau lưng, bỗng thấy mình như một chấm nhỏ trong cõi hồng trần mù khơi từ bao đời đời kiếp kiếp, tình cờ xuất hiện nơi đây, Cầu Hai – ai đặt tên này thật ngộ, “cầu hai”chứ đừng cầu “một” nghe!!! – mà mỗi xuất hiện, mỗi hiện hữu không gì khác hơn là một cuộc chờ đợi, “đứng đó mà chờ”! Chờ một chuyến xe như hôm ấy, hay trong đời người chờ gặp lại nhau, tìm lại một nửa hay phần tư của mình trong muôn kiếp trước… Trong hằng hà “bách thiên vạn kiếp nan tao ngộ” cuộc chờ ấy có thể biệt mù khắc khoải, từ kiếp này sang kiếp khác, dục hiện sinh khao khát lang thang trong cõi luân hồi. Cơn khát có thể gây lo âu, sợ hãi, nghi ngờ, ganh ghét, oán thù, nóng nảy tranh dành, gây mầm chết chóc, tiêu diệt lẫn nhau, hối hả dành tới đích.
Thời gian đợi chờ hầu như thuộc về bóng tối, là sự vắng bóng ánh sáng của người hay vật ta chờ, nó có thể là vực thẳm hư vô lôi cuốn người chờ nhảy vào tự hủy, tự sát trong vô vọng, nếu không có một điều gì có thể níu ta đứng vững bên bờ vực thẳm, cho ta sức kiên nhẫn đợi chờ.
Điều gì ấy may thay tôi đã nhận được nơi bến đợi Cầu Hai: tiếng nói của con đã kéo tôi đứng vững và đang vang dội trong tôi vừa êm ái, vừa khích lệ, vừa dỗ dành vừa thúc dục. Nghe tươi mát như tia suối nhỏ bé len lỏi khắp châu thân, tình thương của con đang xua nắng, gió, bụi mờ cho tôi, làm dịu cơn nóng nảy hoảng hốt trong tâm, chặm khô mồ hôi nhể nhại trên lưng, biến sự chờ đợi không còn gay gắt nữa. Tôi thấy mình sẵn lòng chờ, sẵn sàng đối phó với mọi bất ngờ có thể xảy đến với tâm bình an, chịu đựng.
Và hơn thế nữa, trong tình thương ấy, mỗi phút giây đợi chờ bỗng trở nên nỗi hồi hộp của phiêu lưu sáng tạo. Nó khơi sức chỗi dậy ra khỏi mọi thụ động tắt nghẽn vì lo âu nghi hoặc, làm cho tứ chi linh hoạt, trí óc nhạy bén, để đối phó ngoại cảnh, đổ đầy khoảng trống thời gian bằng hành động có ý nghĩa xây nhịp “cầu hai”, làm ngắn khoảng cách, làm gần cách xa.
Chính trong lúc không thấy nhau, cái tình ấy khích lệ mỗi người “gìn vàng giữ ngọc” cho nhau – hay nói nôm na là phải cẩn thận đừng trật chân vấp ngã trầy da u trán có thể làm xót dạ người kia, đừng để một giọt mưa rơi trúng có thể làm đau – như B. Brecht có lần nhắc nhở. Và có lẽ còn hơn thế, ánh sáng của tình thương ấy có sức thu hút của một thứ từ trường, một thứ “nhớ” bừng, trong đó con người tự nhiên “không quên” dụng tâm đẩy lùi bóng tối, để được là “sáng” như ánh sáng kia, được xứng đáng với tình thương ấy. Hình như đó là hướng đi về nơi phát tâm “tránh dữ làm lành”. Và với tấm “băng tâm” ấy như dấu hiệu tin yêu, cuộc tương ngộ không còn nan giải.
Biết bao điều tôi đã học được từ đứa con, trong 45 phút chờ xe nơi “Cầu Hai” ấy, mà mỗi phút “chờ” bỗng trở nên một điểm “khởi tâm đi”, đến gần với con, gần với Phật.