Elizabeth I là tác giả của bản dịch Tacitus
Một bài báo trên tạp chí Review of English Studies đã cho rằng, một bản dịch viết tay “Annales” của Tacitus, hoàn thành vào cuối thế kỷ 16 và được lưu trữ tại thư viện của Cung điện Lambeth là của Nữ hoàng Elizabeth I.
Bài báo này phân tích chất liệu giấy, phong cách viết và chủ yếu là chữ viết trong bản thảo viết tay mang những chỉ dấu tích cực về việc Elizabeth I là tác giả của bản dịch “Annales”, một cuốn sách lịch sử về đế chế La Mã từ triều đại Tiberius đến Nero và được coi là nguồn quan trọng để đem lại những hiểu biết về lịch sử La Mã, từ năm 14 đến 68 sau công nguyên. Đây là sáng tác cuối cùng của Tacitus, người được các nhà phê bình văn học và nhà sử học hiện đại coi là một trong những sử gia lỗi lạc nhất của nhân loại.
Các nhà nghiên cứu đã theo dấu tích của bản thảo từ cung đình thời kỳ Elizabeth nắm quyền đến thư viện cung điện Lambeth, qua bộ sưu tập của Tổng giám mục Thomas Tenison sống ở thế kỷ 17. Phải cảm ơn mối quan tâm của ông về cung đình Elizabeth và cả với Francis Bacon, nhà triết học Anh. Tenison thiết lập thư viện này tại Lambeth và đưa nó trở thành một trong những bộ sưu tập lớn nhất các văn bản, ghi chép của chính quyền kể từ thời Elizabeth.
Họ đã tìm thấy những nét tương đồng đầy thuyết phục giữa các phong cách viết tay độc đáo trong bản thảo ở Lambeth và vô số các bản thảo viết tay khác của nữ hoàng, những bản dịch được viết bằng tay khác mang dấu ấn đặc biệt của bà, trong đó có cả chữ m nằm ngang, đỉnh của nét bút lên trong chữ ‘e’ và phần thân bị gẫy trong chữ cái ‘d’.
Tại đây, họ đã nhận ra tờ giấy được dùng cho bản dịch tác phẩm của Tacitus cho thấy bối cảnh cung đình. Bản dịch này được sao chép trên tờ giấy có những hình mờ với một con sư tử chồm đứng lên và chữ đầu ‘G.B.’. Nữ hoàng Elizabeth I đã sử dụng giấy với những dấu hiệu tương tự trong bản dịch Boethius của bà, và trong trao đổi thư tín cá nhân.
Giọng điệu và phong cách dịch thuật cũng hoàn toàn trùng khớp với những tác phẩm trước đó của nữ hoàng Elizabeth I. Bản thảo ở Lambeth vẫn còn giữ được một cách đậm nét văn chương giản dị và khúc chiết của Tacitus, và theo sát một cách nghiêm ngặt cú pháp Latin, dù nó khó diễn giải bằng tiếng Anh. Phong cách này cũng trùng khớp với những bản dịch khác của bà, được dùng để so sánh phong cách ngôn ngữ với bản dịch Tacitus.
Đây là tác phẩm quan trọng đầu tiên của Elizabeth I xuất hiện trong hơn một thế kỷ qua và nó mang những gợi ý quan trọng để chúng ta hiểu về chính trị và văn hóa cung đình Elizabeth.
Tô Vân dịch
Nguồn: https://phys.org/news/2019-11-elizabeth-author-tacitus.html
