Vườn bà tôi
Vườn bà tôi ngày trước đầy hoa trái, bốn mùa xanh rợp lá cây, hầu như mọi thứ cây trên trần gian đều có trong khu vườn ấy, từ cây cỏn con bé mọn như me đất, diếp cá, rêu xanh cho đến cây cao lớn quý hiếm như giáng châu, hải đường, cổ mai, nguyệt quế... đều được có đất nơi ấy để nảy mầm, có nắng để đơm hoa, có gió để chải mướt, có mưa để trù mật nồng nàn. Hoa trong vườn quanh năm như theo tiếng dạt dào sông nước dòng Hương trước ngõ mà hé cánh hồn nhiên.
Trong ký ức trẻ thơ, vườn bà là cả vũ trụ bí nhiệm vô cùng, là thế giới bao la đi hoài không hết, nghe hoài không cùng, nếm hoài vị lạ không dứt, rung động bất tận nơi muôn vàn va chạm tóc tơ giữa người và vạn vật, ngẩn ngơ trước biến ảo sắc màu trong phút giây kỳ ngộ hồn mai bóng quế nghìn năm. Giấc ngủ êm đềm trong lòng bà thường như những chuyến bay của cánh bướm thấp thoáng đó đây, bất chợt dừng lại nơi một nụ hoa nào đó, giữa tiếng thì thầm kể chuyện, nên hoa cũng trở thành cổ tích, có gương mặt đẹp như trăng, đầy ắp tình người tha thiết với hương cau tinh khiết buổi sớm, lá trầu cay nồng nàn buổi chiều, chói lói mặt trời cười buổi trưa đến rớt hết răng như chú trâu bỏ chàng Cuội mê mải Hằng Nga…
Rồi trời mưa và mưa mãi, long lanh kết thành từng chuỗi thời gian, gió lộng muôn chiều vút đến sao khuê… Tưởng như nơi ấy bất tuyệt với con tim không hề biết lạnh…
Thế mà nghe lạnh mấy mươi năm sau trở về… vườn bà xác xơ, tôi viết bơ vơ lạc lõng:
“Cỏ dại mọc tràn
Mất lối…”
Rồi đi rồi về, lần thứ mấy mươi…khu vườn câm, lá hoa quên tiếng, lối cũ chìm khuất dưới lá khô. Nhưng bỗng một hôm hoa mộc lên hương…nhắc thầm lặng chuyện lá hoa ngày trước.
Tôi trở về… như chim sâu nhỏ trở lại vườn với vài cọng rơm lớp mái, đi từng bước dò tìm vết cũ, “đi về này những lối này năm xưa” Như thấy dáng bà bên cạnh bếp lửa đêm ba mươi rực sáng với nồi bánh chưng bốc hơi trong gió lạnh, nghe có hương gừng phảng phất đâu đây trong căn bếp ẩm thiu mùi rạ, thoáng gương mặt ngọc sau hơi gừng ửng hồng màu hoa, nghe tiếng cười con trẻ ấm ngày cuối năm dù mây dù mưa, thấy dáng mẹ đi chợ Tết về với áo mới ngày xuân, nghe tim tở mở với tiền lì xì mừng tuổi. Như vừa hôm qua mà đã phôi pha tự bao giờ…
Duy gốc mộc còn hoa gượng nở, cây vải cổ thụ ngày nào đổ bóng cho những đứa trẻ tìm xác ve vào buổi trưa hè biến mất, gốc hải đường nơi bình phong, diệu vợi cổ phong, cũng đã tàn tạ từ lâu. Chim sâu nghiêng đôi mắt nhìn vào thùng nước mưa sâu ngái, thấy cả linh hồn khu vườn thời thơ dại, trong vang vọng tiếng xưa nghe có lời ước mong thấy lại cây cỏ ngày xưa. Cánh bướm lẻ có đủ gọi chùm thạch thảo rộn ràng một thuở? Cánh mộng ngày thơ theo bướm trắng có đủ sức bay về…?□
(Trích bài Nguyện cầu lá hoa)